فاطمه نادری؛ کارشناس ارشد تغذیه
مقدمه
شواهد فزایندهای از آزمایشهای کنترلشده تصادفی وجود دارد که فعالیت فیزیکی منظم، اثرات سودمند بر سلامت و کیفیت مرتبط با سلامت، در بازماندگان سرطان دارد.
سطوح فعالیت فیزیکی در بازماندگان سرطان در طول درمان سرطان کاهش پیدا میکند.
اگرچه فعالیت این افراد در طول دوره پس از درمان افزایش پیدا میکند، اما به طور معمول به سطوح قبل از درمان باز نمیگردد.
میزان فعالیت فیزیکی در بازماندگان از سرطانهای سر و گردن
اطلاعات کمی در مورد رفتار فعالیت فیزیکی، در بازماندگان سرطان سر و گردن وجود دارد مبتلایان به سرطانهای سر و گردن در طول درمان اغلب با مواد سمی مرتبط با درمان روبرو هستند که از بازماندگان دیگر انواع سرطان متفاوت بوده و ممکن است در معرض خطر سو تغذیه قرار بگیرند.
علاوه بر این، میزان قابلتوجهی از بازماندگان سرطانهای سر و گردن، سواد پزشکی متوسطی دارند.
این میتواند رفتار کوتاهمدت و بلند مدت را تحتتاثیر قرار دهد. نتایج تحقیق اخیر در بین 172 بازمانده از این نوع سرطان نشان داد که کاهش در فعالیت فیزیکی از قبل از درمان گرفته تا پس از درمان، تاثیر نامطلوبی در وضعیت آنها داشت. و کسانی که سطوح بالاتری از فعالیت فیزیکی داشتند کمتر خسته بودند و فعالیت بهتری داشتند.
موانع متعددی برای این افراد وجود دارد نظیر دهان خشک، دشواری خوردن، کوتاهی تنفس و ضعف ماهیچه.
علاوه بر علایم مرتبط با درمان، عوامل شناختی ، مانند لذت بردن از فعالیت فیزیکی، به شدت با میزان فعالیت مرتبط می باشد.
درک ارتباط رفتار فعالیت فیزیکی ممکن است به توسعه مداخلات ترویج رفتار آن برای بازماندگان این نوع سرطان، کمک کند.
نشانداده شده است که مداخلات مبتنی بر تغییر رفتار در بهبود رفتار موثرتر از نظریههای پیشین هستند.
در سایر انواع سرطان، شامل پستان، روده بزرگ، پروستات، مثانه، gynecological و سرطان کلیه، نظریه رفتار برنامهریزیشده (TPB) برای شناسایی ارتباط رفتار فعالیت فیزیکی مورد استفاده قرار گرفتهاست.
هدف، تعیینکننده اصلی رفتار است زیرا نشاندهنده یک تصمیم آگاهانه برای اجرا یا عدم اجرای فعالیت فیزیکی است.
چگونه فعالیت فیزیکی را در افراد سرطانی افزایش دهیم؟
نگرش، هنجار ذهنی، و کنترل رفتاری ادراکشده. سه عامل مهم در بهبود این روند هستند.
نگرش، حالت ذهنی فرد در مورد اشیا و رفتارهای خاص در این مورد است. نگرشها در درجه اول با تجربیات شخصی شکل میگیرند.
نرم ذهنی نشاندهنده فشار اجتماعی درک شده است که افراد ممکن است احساس کنند انجام دهند و یا رفتار بخصوص را انجام ندهند.
تحقیقات به این باور اشاره دارد که فرد قادر به اجرای یک عمل است، و ممکن است به طور مستقیم رفتار را پیشبینی کند اگر با بازتاب دقیق واقعی روبرو شود.
مداخلات فعالیت فیزیکی در بازماندگان از سرطانهای سر و گردن، عمدتا بر آموزش عملی برای جلوگیری از گفتار، بلعیدن و مشکلات شانه متمرکز شدهاند.
توصیه می شود افزایش فعالیت فیزیکی برای ترویج تناسب اندام و سلامت نیز در مطالعات آینده مورد بررسی قرار گیرد.