کارشناسان درباره آینده غزه چه می‌گویند؟

سرویس جهان مشرق؛ رسانه‌های صهیونیستی، اعلام کردند یوآو گالانت، وزیر جنگ رژیم اشغالگر در مورد آینده نوار غزه طرحی را تهیه کرده که بر اساس آن اداره نوار غزه با نظارت نیروهای چند ملیتی به طرف‌های فلسطینی که با رژیم صهیونیستی خصومت ندارند، واگذار شود. این درحالی است که گالانت بر ادامه جنگ در غزه تا بازگشت اسرای صهیونیست، نابود کردن توانایی نظامی حماس و از بین بردن احتمال هرگونه تهدید نظامی از سوی غزه تاکید دارد.

طرحی رژیم صهیونیستی موسوم به روز بعد از جنگ در غزه دو اصل دارد، نخست؛ حماس بر غزه حکومت نخواهد کرد و دوم؛ واگذاری اداره نوار غزه به طرف‌های فلسطینی که با این رژیم دشمنی ندارند، است.

در این گزارش تلاش شده سرنوشت جنگ در غزه را کارشناسان مسائل فلسطین و مسائل غرب آسیا با نگاه به آینده غزه و سناریوهای آن بررسی شود.

دکتر حسین آجورلو کارشناس مسائل غرب آسیا در گفتگو با مشرق گفت، با توجه به عدم قطعیت ادامه جنگ در غزه، می توانیم آینده نوار غزه را در سه سناریو پیش بینی کنیم. نخست؛ پایان جنگ و آغاز آتش بس با شرایط کنونی و بازگشت اوضاع به قبل از هفتم اکبر و ادامه درگیری های نقطه ای میان دو طرف، همزمان کمک‌های بین المللی به نوار غزه وارد خواهد شد.

در سناریوی دوم، جنگ در وضعیت کنونی با سطوح مختلف به صورت فرسایشی با هدف از بین بردن حماس خواهد یافت. اما در مقابل حماس با توان نظامی که در اختیار دارد بتواند به نوعی در میدان موازنه ایجاد کند. اگرچه در این سناریو حماس و دیگر گروه های مقاومت متحمل خسارت هایی خواهند شد، اما طرف مقابل (رژیم صهیونیستی) با چالش های بزرگ سیاسی، اجتماعی و سیاسی روبرو می شود. از این رو بسیاری از احزاب و گروه های سیاسی در داخل رژیم صهیونیستی درباره ادامه جنگ هشدار داده اند، حتی برخی ناظران بین المللی بر این باورند که جنبش حماس در پی فرسایشی کردن جنگ است.

این کارشناس مسائل سیاسی سناریوی سوم را این گونه توصیف می کند؛ تداوم جنگ و پیشروی زمینی ارتش صهیونیست تا اشغال کامل نوار غزه، و این به معنای اشغال مجدد زمین های آزاد شده. در این سناریو هزینه های رژیم صهیونیستی تحت عنوان " هزینه های اشغال " بسیار سنگین خواهد بود. در حالی که فعالیت گروه های مقاومت در یک دوره کوتاه یا میان مدت با مشکل روبرو خواهد شد.

دکتر آجورلو با اشاره به شکست رژیم صهیونیستی در جنوب لبنان افزود؛ اگر به تاریخ برگردیم و نوار غزه را با جنوب لبنان مقایسه کنیم می بینیم که در سال 1982 میلادی، زمانی که رژیم صهیونیستی، جنوب لبنان را برای از بین بردن گروه های مقاومت اشغال کرد، در یک دوره پنج ساله ما شاهد بروز گروه های مقاومت بسیار قدرتمندی مانند حزب الله بودیم. اشغال جنوب لبنان موجب موجب بستر سازی اجتماعی مقاومت در مناطق اشغالی شد. اشغال نوار غزه شاید در کوتاه مدت و تا حدودی میان مدت برای رژیم صهیونیستی دستاوردی داشته باشد، اما در بلند مدت قطعا ضربه کاری به این رژیم خواهد زد، هم از لحاظ هزینه های اشغال و هم موجب تقویت گروه های مقاومت زیرزمینی خواهد شد.

این کارشناس مسائل منطقه در جمعبندی پایانی خود تاکید می کند که عملیات طوفان الاقصی با هر سناریویی پایان یابد، به گفته نظریه پردازان جغرافیایی سیاسی، وارد یک حفره و چالش جدی کرده که کنترل آن بسیار مشکل است.

سالم الجهوری روزنامه نگار و کارشناس مسائل سیاسی عمانی معتقد است، عملیات طوفان الاقصی نقطه عطفی در تاریخ خواهد بود و جنگ در غزه قواعد روابط بین الملل را تغییر داد.

وی در گفتگو با مشرق گفت، جنگ در غزه در چند سناریو است. نخست؛ به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین با مرزهای سال 1967 که پایتخت آن قدس باشد و برخوردار از حاکمیت ملی، استقلال سرزمینی و در اختیار داشتن نیروی نظامی و امنیتی خواهد بود. در این صورت کشور فلسطین آخرین کشوری در جهان خواهد بود که از سلطه استعمار رهایی می یابد. این سناریو مورد تایید کشورهای عربی، اسلامی، چین، روسیه و کشورهای زیادی در آفریقا و آمریکای لاتین است.

این روزنامه نگار عمانی در سناریوی دوم، هدف رژیم اشغالگر را ادامه جنگ علیه غزه با کشتار مردم غزه و کوچاندن افراد نجات یافته به صحرای سینا و در نهایت الحاق 365 کیلومتر مربع زمین نوار غزه به فلسطین اشغالی می داند. اشغالگران در این سناریو هرگز از غزه خارج نمی شوند و به گفته خودشان اشتباه تاریخی آریل شارون (نخست وزیر اسبق رژیم صهیونیستی) که دستور خروج از غزه را در سال 2005 داده بود، را جبران خواهند کرد.

سالم الجهوری معتقد است که در سناریوی سوم جنگ به شمال سرزمین های اشغالی با شدت گرفتن درگیری با حزب الله لبنان گسترش می یابد. همچنین گروه های دیگر مقاومت مانند انصار الله یمن حملات موشکی خود را به شهرهای فلسطین اشغالی ادامه می دهند.

این کارشناس سیاسی عرب در پایان تاکید می کند، واقعیت های میدانی نشان می دهد که نوار غزه همچنان در کنترل مقاومت خواهد ماند، زیرا دوام آوردن مقاومت زیر ضربات سنگین ارتش اشغالگر تا به امروز خود نشانه پیروزی است.

دکتر محمد سید احمد استاذ مطالعات سیاسی و اجتماعی در قاهره در گفتگو با مشرق درباره سرانجام جنگ در غزه و آینده این منطقه گفت، سناریوی نخست بر تصمیم و تاکید رژیم صهیونیستی به ادامه جنگ است. درگیر شدن بیشتر گروه های مقاومت یمنی، لبنانی و عراقی با رژیم صهیونیستی موجب گسترش جغرافیای جنگ خواهد یافت. هدف تل آویو در این سناریو از بین بردن جنبش مقاومت اسلامی حماس و کوچاندن فلسطینیان از غزه به سینا است. اما به نظر می رسد این سناریو تحقق ناپذیر است.

این کارشناس مصری نزدیکترین سناریو به واقعیت را، پذیرش مذاکره با گروه های مقاومت فلسطینی از سوی دشمن صهیونیستی و آمریکایی می داند. تل آویو و واشنگتن در نهایت شروط مقاومت را خواهند بپذیرفت و جنگ علیه غزه را متوقف خواهند کرد. او معتقد است هزینه های تحمیل شده از سوی گروه های مقاومت یمنی، لبنانی و عراقی به رژیم صهیونیستی روز به روز سنگین تر می شود و این به پایان تجاوز زمینی ارتش اشغالگر به غزه کمک می کند.

دکتر حسین رویوران دیگر کارشناس مسائل غرب آسیا در گفتگو با مشرق با اشاره به تاثیرات عملیات طوفان الاقصی گفت، بینامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی در شهریور گذشته در مجمع عمومی سازمان ملل گفته بود، اولویت در جهان امروز با سرمایه گذاری، مبادلات اقتصادی و ارتباطات فرهنگی است. وی با اشاره به روابط این رژیم با بحرین، امارات و سودان و پیش از آن با اردن و مصر افزود؛ حل بحران فلسطین دیگر مبنایی برای برقراری روابط با کشورهای عربی نیست و به زودی روابط تل آویو و ریاض بر قرار خواهد شد. اما کشتار مردم بیگناه غزه، نسل کشتی و ارتکاب جنایت جنگی که رژیم صهیونیستی در نوار غزه مرتکب شد، موجب خواهد شد عادی سازی که به عنوان نخستین نیاز تل آویو است، تا حدود زیادی به حالت تعلیق درآمده است و حتی دولت های عربی که با رژیم صهیونیستی روابط دارند، ملت های آنها با صدای بلندتر اعتراض می کنند.

عدنان الصباح روزنامه نگار فلسطینی از جنین در کرانه باختری در گفتگو با مشرق تاکید می کند که هر سناریوی که درباره آینده غزه مطرح می شود، نخست باید در چارچوب مسئله فلسطین باشد و دوم این که واقعیت های میدانی پس از عملیات طوفان الاقصی آینده نوار غزه را متفاوت با گذشته رقم زده، زیرا مقاومت قدرت خود را بر اشغالگران با آتش تحمیل کرده است. دولت اشغالگر در 7 اکتبر شکننده، ضعیف و ناتوان در برابر مقاومت ظاهر شد. همه راه حل ها و سناریوها برای آینده غزه قطعا خارج از اراده ملت فلسطین نخواهد بود. همانطور که می بینیم اراده ملت فلسطین همان اراده مقاومت است که در میدان با اشغالگران می جنگد.

دکتر صلاح الفضلی استاد دانشگاه کویت به خبرنگار مشرق گفت، در خصوص آینده غزه پس از جنگ، معتقدم که با پایان جنگ در نوار غزه قدرت حماس در نوار غزه و حتی در دیگر مناطق فلسطینی تحت اشغال افزایش خواهد یافت، صهیونیست ها و آمریکایی ها می خواهند اداره غزه را به طرف های دیگری بسپارد، این گزینه امکان پذیر نیست.

این استاد علوم سیاسی افزود، همانطور که حزب الله لبنان پس از سال 2006 دارای جایگاه ویژه ای شد و توانست در مقابل رژیم صهیونیستی توازن وحشت ایجاد کند، جنبش حماس پس پایان جنگ در غزه جایگاه متفاوت با گذشته خواهد داشت.

دکتر سامی العریان مدیر مرکز مطالعات اسلام و مسائل بین الملل در گفتگو با شبکه تلویزیونی الجزیره مباشر درباره نزدیک ترین سناریو به واقعیت برای آینده غزه گفت، همه تحولات به اوضاع میدانی بستگی دارد و هیچ سناریوی درصد تحقق آن به پنجاه درصد نمی رسد و همه در حدود 25، 15 و 10 درصد است. تا کنون مقاومت متماسک است. ما اطلاعات کافی از ابراز و توانایی های مقاومت نداریم و می بینیم که هر روز دشمن صهیونیستی را غافگیر می کند. مقاومت خود را برای جنگ طولانی آماده کرده و برای آن نیز ماهها برنامه ریزی کرده است.

جعفر قنادباشی کارشناس مسائل سیاسی در باره آینده غزه با تمرکز روی تحلیل و نگاه صهیونیست ها به مشرق گفت؛ یکی از اهداف اشغالگران از جنگ علیه مردم غزه، کوچاندن فلسطینیان ساکن این منطقه به صحرای سینا یا دیگر کشورهاست. به عنوان مثال انتقال فلسطینیان به مصر موجب خواهد شد، اوضاع امنیتی این کشور تحت تاثیر قرار بگیرد و آوارگان فلسطینی به هسته ناامنی تبدیل شوند. از سوی دیگر صهیونیست ها و آمریکایی ها در پی روی کار آوردن محمد عباس و تشکیلات خودگردان در غزه هستند و این گزینه قابل اجرا نیست، زیرا همین تشکیلات توانایی اداره کرانه باختری را ندارد.

وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در حالی طرح روز بعد از جنگ در غزه را ارائه می کند که جنگ وارد چهارم ماه شده است، به گفته افسران ارتش اشغالگر جنگ بدون هیچ چشم انداز و افق روشنی ادامه دارد. افزایش کشته های ارتش اشغالگر اعتراض ها را برانگیخته و شکاف را در جامعه صهیونیستی روز به روز بیشتر کرده است. حتی اندیشکده‌ها و تحلیلگران صهیونیست به اینکه تل‌آویو راهبرد روشنی برای جنگ در نوار غزه ندارد، اذعان کرده اند.