عسل شیرین و گرمابخش است و حس آرامش و راحتی القا می‌کند و در فصل سرماخوردگی و آنفلوآنزا مانند یک داروی تسکین‌دهنده عمل می‌کند. عسل توسط زنبورها از گرده گل تولید می‌شود و انسان‌ها به مدت هزاران سال از آن به عنوان غذا و دارو استفاده کرده‌اند. اما آیا واقعاً عسل برای سلامتی مفید است؟
حقایق غذایی عسل
به گزارش روزیاتو، عسل به طور طبیعی حدود 80٪ قند است، بنابراین پرکالری و غنی از انرژی است. یک قاشق غذاخوری عسل حاوی موارد زیر است:
– 64 کالری
– 17 گرم کربوهیدرات
– 17 گرم قند
عسل فاقد چربی، پروتئین، فیبر یا کلسترول است، اما یک قاشق غذاخوری آن حاوی مقادیر ناچیزی از کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم، سلنیوم و ویتامین C است. در مجموع، مطالعات نشان داده‌اند عسل حاوی حدود 180 نوع ترکیب مختلف از جمله انواع فیتوشیمیایی‌ها یا ترکیبات گیاهی زیست‌فعال است.
مزایای عسل برای سلامتی ما چیست؟
اگر بین انواع مختلف شیرین‌کننده‌ها در حال انتخاب هستید، مصرف عسل به دلیل داشتن ترکیبات متنوع، مزایایی بیشتری نسبت به قند معمولی دارد. تحقیقاتی نشان داده‌اند عسل آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری دارد و منبع بهتری از پتاسیم و برخی مواد معدنی نسبت به قند معمولی است. اما نباید شتابزده عسل را به عنوان غذای سالم در نظر بگیریم؛ عسل همچنان منبعی از قند بسیار است.
عسل حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند اسید فنولیک و فلاونوئید است که آن را انتخابی کمی بهتر از قند می‌کند، اما هر دو باید به میزان متعادلی مصرف شوند.
به عنوان منبعی از آنتی‌اکسیدان‌ها، برخی مطالعات نشان می‌دهند عسل ممکن است از بیماری‌های قلبی پیشگیری کند. یک مطالعه ای اخیرا نشان داده است مصرف حدود 2 قاشق غذاخوری عسل در روز در کنار یک رژیم غذایی سالم ممکن است بر سطح کلسترول تاثیر مثبت بگذارد. عسل مانند هر نوع قند دیگری عمل می‌کند، به همین دلیل عسل هم باید تنها به مقدار بسیار اندکی مصرف شود.
کدام نوع عسل بهتر است؟
عسل تیره‌تر معمولاً آنتی‌اکسیدان بیشتری نسبت به عسل روشن‌تر دارد. صرف‌نظر از منبع گیاهی آن، عسل بهتر است خام مصرف شود که حرارت ندیده و فیلتر نشده باشد، تا شکل بسیار خالص عسل بدون از دست دادن هیچ ماده مغذی باشد. عوامل بیماری‌زای غذایی در عسل زنده نمی‌مانند، بنابراین حرارت دادن آن هیچ مزیت ایمنی غذایی ندارد.
عسل چگونه برای التیام زخم استفاده می‌شود؟
عسل خاصیت ضدباکتریایی، ضدالتهابی و التیام‌بخش زخم دارد. برخی از ترکیبات عسل می‌توانند برخی باکتری‌ها و قارچ‌ها را از بین ببرند. عسل مانع از چسبیدن پوست به پانسمان‌های زخم می‌شود و احتمالاً مواد مغذی لازم برای التیام سریع‌تر زخم را فراهم می‌کند.
عسل در بهبود التیام سوختگی‌ها، زخم‌های تبخال و تورم و زخم‌های داخل دهان ناشی از شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی موثر است.
آیا عسل در درمان سرفه موثر است؟
در مطالعات تطبیقی، عسل عملکردی مشابه یا بهتر از داروهای سرفه داشته است. در مطالعه‌ای که در مجله پزشکی کودکان JAMA منتشر شد، وقتی به کودکان مبتلا به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، برای تسکین سرفه شبانه عسل داده شد، والدینی که به جای دارو به فرزندانشان عسل دادند، آن را موثرترین درمان ارزیابی کردند. عسل سرفه و اختلال خواب کودکان را کاهش داد.
با اینکه مکانیسم سرکوب سرفه به خوبی درک نشده است، اما ثابت شده عسل خاصیت ضدالتهابی و ضدباکتریایی دارد. برای تسکین سرفه، کارشناسان پیشنهاد کردند مقداری عسل را به چای یا آب گرم اضافه کنید.
آیا عسل در درمان آلرژی موثر است؟
این یک اشتباه رایج است. بنا بر گفته بنیاد آسم و آلرژی آمریکا عسل در درمان آلرژی فصلی موثر نیست.
خطرات مصرف عسل
هرگز نباید به نوزادان زیر 12 ماه عسل داده شود، زیرا خطر بوتولیسم نوزادی وجود دارد. عسل برای کودکان بالای 1 سال ایمن است.
عسل ممکن است انعقاد خون را کند کند، بنابراین مصرف آن توسط افرادی که داروهای کندکننده انعقاد خون مصرف می‌کنند می‌تواند خطر خون‌مردگی و خون‌ریزی را افزایش دهد.
همچنین مصرف مقادیر زیاد عسل ممکن است قند خون را در بیماران دیابت نوع 2 افزایش دهد.
آیا مصرف روزانه عسل مشکلی ندارد؟
عسل به عنوان قند افزودنی در نظر گرفته می‌شود که مصرف آن باید در زنان کمتر از 100 کالری در روز و در مردان کمتر از 150 کالری در روز باشد. کارشناسان تغذیه می‌گویند اگر منابع دیگر قند مصرف نکنید، حداکثر میزان مصرف عسل باید 2 تا 3 قاشق غذاخوری در روز باشد.
بهترین روش استفاده از عسل، جایگزین کردن آن به جای سایر شیرین‌کننده‌هاست. اگر مزه عسل برایتان مشکلی ندارد و از قند در قهوه یا چایتان استفاده می‌کنید، جایگزین کردن آن با عسل می‌تواند مفید باشد.
اما نمی‌توان گفت که عسل بخش ضروری رژیم غذایی متعادل است. عسل مانند میوه‌ها، سبزی‌ها، غلات کامل، مغزها، دانه‌ها و حبوبات جزء غذاهایی نیست که باید زیاد مصرف شوند.
