تیمهای کاری نگهداری و تعمیرات (نت) کارخانجات و واحدهای صنعتی در عصر حاضر در پی راهکارهای دیجیتالی هستند تا با استفاده از آنها هزینههای نگهداشت تجهیزات خود را کاهش داده و کارآیی و ایمنی در این حوزه را بهبود دهند.
تیمهای کاری نگهداری و تعمیرات (نت) کارخانجات و واحدهای صنعتی در عصر حاضر در پی راهکارهای دیجیتالی هستند تا با استفاده از آنها هزینههای نگهداشت تجهیزات خود را کاهش داده و کارآیی و ایمنی در این حوزه را بهبود دهند. چنین کاری در تیمهای نت با تکیه بر ابزارهایی چون اکسل، نرمافزارهای قدیمی و منسوخ و یا بدتر از همه، استفاده از فرمهای کاغذی برای مدیریت تیمهای نگهداری و تعمیرات، عملاً غیرممکن است و تنها راه برای این رسیدن به این هدف، بهرهگیری از یک سامانه (سیستم) پیشرفتهٔ نرم افزاری نگهداری و تعمیرات است.
نرم افزار نگهداری و تعمیرات چیست؟
نرم افزار نگهداری و تعمیرات یا CMMS (Computerized Maintenance Management System) راهکاری نرمافزاری است که با خودکارسازی (اتوماسیون) فرایندهای نگهداشت و بهینهسازی آنها به سازمانها در جهت مدیریت و نگهداری کارآمد تجهیزات، داراییهای فیزیکی و تاسیسات سازمانی کمک میکند.
راهکار CMMS عملیات نگهداری و تعمیرات را در واحدهای صنعتی و تجهیزمحور سازماندهی میکند، باعث تسهیل فرایندها و رویههای کاری میشود، کارهای دستی و کاغذی را کاهش میدهد، ارتباطات بین واحدهای مختلف را بهبود میبخشد و باعث افزایش تصمیمگیریهای مبتنی بر داده در سطوح مدیریتی، چه مدیریت تجهیزات و عملیاتهای نگهداشت و چه مدیریت سرمایههای انسانی میشود.
آثار مهم سامانه نگهداری و تعمیرات بر سازمانهای تجهیزمحور
1. اجرای موثر و کارآمد نت پیشگیرانه
هدف غایی نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه(Preventive Maintenance) PM برنامهریزی و زمانمند کردنِ دستورکارها و بازرسیها به منظور جلوگیری از گسترش هر نقص کوچکی در قطعات و تبدیل آن به مشکلی برای کارکرد مناسب هر یک از تجهیزات است. هر نت پیشگیرانه کارآمدی با کاهش توقفهای ناگهانی تجهیز باعث کاهش فعالیتهای شما در نگهداری و تعمیرات واکنشی میشود. سامانه نگهداری و تعمیرات تضمین میکند که نتهای با برنامه وقتی زمان انجام کارشان فرا رسیده باشد در انطباق کامل با دستورالعملها و الزامات تولیدکنندهٔ تجهیز آغاز به کار کنند. همچنین پس از پیکربندی سامانه، دستورکارهایِ مرتبط به برنامهٔ نگهداشت به سرعت و به سادگی و کاملاً بر اساس یک روال مشخص، بر اساس برنامهای که به دقت توسط شما طراحی شده باشد و به همراه تمام اطلاعات مورد نیاز برای تکمیل دستورکار تکمیل خواهند شد.
2. اتوماسیون (خودکارسازی) دستورکارها
خیلی از سازمانها فرایند کارآمدی برای روبرو شدن با دستورکارهای خود ندارند. حتی در عصر هوش مصنوعی هم بسیاری از مدیران نگهداری و تعمیرات در صنایع مختلف هنوز دستورکارهای اعضای تیم خود را به روشهای سنتی مانند فرمهای کاغذی، از طریق تلفن و اکسل و یا شفاهی مدیریت میکنند. در چنین وضعیتی مدیر یا سرپرست نت همواره باید به خاطر داشته باشند مشکل چه بوده، در کجا اتفاق افتاده، کدام بخش از تجهیزات درگیر آن شده است، چه کسی دستورکار مربوط به برنامهٔ نگهداشتی را صادر کرده و کدام فرد آن را تکمیل کرده است. سامانه نگهداری و تعمیرات میتواند با اتوماسیون این فرایند این اطمینان را ایجاد کند که موضوعی فراموش نمیشود و چیزی از قلم نمیافتد. این کار به کارکنان اجازه میدهد تا با ورود به حساب کاربری خود در سامانه نت CMMS به صورت مستقیم به دستورکارها، صف و فهرست فعالیتهای خود بر اساس اولویتبندیها و زمانبندیهای مشخص دسترسی داشته باشند.
با بروز شدن و مرتبسازی خودکار دستورکارها در داخل سامانه نرمافزاری نگهداری و تعمیرات دیگر مدیران زمان خود را برای کنترل مدام کارکنان واحد نت و گوشزد کردن دستورکارهای آنها هدر نمیدهند و وقت خود را صرف موضوعات مهمتری میکنند.
3. دسترسی بیدرنگ و فوری به اطلاعات
وجود یک سامانه نگهداری و تعمیرات در سازمان شما باعث میشود تا همیشه در جریان فعالیتهای نگهداری و تعمیرات خود قرار بگیرید. این راهکار نرمافزاری به شما اجازه میدهد تا رویههای کاری، خطای لاگها، دستورالعملهای استفاده، مجوزهای انجام کار یا همان پرمیتها(Permit)، گواهینامهها، عکسها، نمودارها و برنامههای زمانی را به سابقه (Record) دارایی متصل کنید. این موضوع به دسترسی آسان و سریع کاربران به اطلاعات مهمِ مورد نیاز خود منجر خواهد شد و تسریع در عیبیابی و کاوش در دستورکارها را به دنبال دارد.
4. دسترسی سریع به اطلاعات ارزشمندِ تاریخچهای
اگر بخش مهمی از تاریخچهٔ هر تجهیز در طول چرخهٔ عمر آن، تنها در حافظه و ذهن کارکنان فنی (Technician) مربوطه ثبت شده باشد مدیریت آن تجهیز کار بسیار دشواری خواهد شد. زیرا ممکن است موقعیت شغلی آن نیروی متخصص تغییر پیدا کند و یا او بازنشسته شود؛ و یا به سادگی و آنطور که ممکن است برای همه پیش آید، جزئیات مهمی را به مرور زمان فراموش کند. بنابراین استفاده از سیستم نگهداری و تعمیرات برای جلوگیری از به وجود آمدن این خلاء اطلاعاتی امری ضروری است. در این صورت تکنسینها و متخصصان با دسترسی سریع به سوابق داراییها و تجهیزات، دستورکارهای قدیمیتر، اطلاعات تعمیراتی گذشته و تاریخچهٔ جایگزینی قطعات یدکی، فرایند عیبیابی و رفع مشکل تجهیز را به سادگی میتوانند پیش ببرند.
5. پایش، رهگیری و مدیریت هزینههای نگهداشت
سامانه نگهداری و تعمیرات در طول تکمیلِ دستورکار هر تجهیزی امکان رهگیری جزئیات هزینهها اعم از هزینهٔ قطعاتِ یدکی، نیروی انسانی، هزینهٔ سرویسِ تجهیزات در طول زمان و دیگر هزینههای متفرقه را فراهم میآورد. این ویژگی، سهولت در ساخت گزارشها دربارهٔ هزینههای صرف شده در حوزهٔ نت را در پی دارد و باعث میشود به صورت تفکیکشده بخشهایی که بودجه در آنها مصرف شده است را مشاهده کرده و با شناسایی بخشهای هزینهزا، تصمیمگیری دقیقتری دربارهٔ گزینههای مختلف پیشروی هر تجهیز و قطعات آن، اعم از تعمیر یا تعویض قطعات، داشته باشید. همچنین با امکان غربال دادهها (Data Filtering) میتوان هزینههای تعمیر و نگهداری واکنشی را با هزینههای نگهداری و تعمیرات برنامهریزیشده مقایسه کرد و اثربخشی راهبرد نگهداری و تعمیرات فعلی سازمان خود را با دیگر روشها سنجیده و متوجه شد که آیا میتوان آن را بهبود داد؛ یا بهتر است به سراغ یک راهبرد دیگری رفت.
6. مدیریت دقیق قطعات یدکی و نقطه سفارش انبار
عدم کنترل موجودی قطعات یدکی میتواند منجر به بروز انواع مشکلات پرهزینه در حوزهٔ نگهداشت داراییهای فیزیکی شود. همیشه نگرانی بیدلیل در خصوص احتمال کمبود موجودی قطعات میتواند 12 تا 20 درصد هزینه اضافی به انبار قطعات یدکی تحمیل کند. از طرفی اگر هنگام بروز خرابی تجهیزات، قطعات یدکی مناسب در دسترس نباشد و یا نتوان قطعه مورد نظر را درانباری نامنظم و بههمریخته پیدا کرد، این نگرانی وجود دارد که قطعات یدکی خریداری شود که قبلا در انبار بوده است که این خود هزینههای گزافی را برای سازمان به همراه خواهد داشت.
مدیریت دقیق موجودی قطعات یدکی در داخل یک سامانه نت CMMS به شما کمک میکند تا فرایند سفارشگذاری، خرید، ردیابی و سازماندهی قطعات را در یک محیط یکپارچه دنبال کنید. ابزارکهایی مانند خرید خودکار، گزارش موجودی، و پیشبینی قطعات مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند به شما کمک کنند تا بر اساس دادههای دقیق در خصوص موجودی قطعات یدکی و نقاط سفارشگذاری آن تصمیمگیری کنید و همواره سطح موجودی را در حالت بهینهٔ نگه دارید.
7. افزایش طول عمر تجهیزات
میانگین عمر تجهیزات صنعتی در دنیا در حال حاضر در بالاترین میزان خود از دهه 1940 میلادی است. اگرچه عمر تجهیز همیشه دلیل خرابی آن نیست، اما در اغلب اوقات یکی از عوامل موثر در بروز خرابیها است. همیشه جایگزینی تجهیزات قدیمی از نظر مالی به صرفه نیست و به همین دلیل است که نگهداری و تعمیرات آنها اهمیت مییابد.
نگهداشت تجهیزات در شرایط عملیاتی خوب برای مدت طولانی به معنای انجام اقدامات نت قبل از خراب شدن آنها است. و این کاری نیست که بتوان آن را با دستورالعملهای OEM و یا مبتنی بر دادههای غیردقیق و پراکنده انجام داد. یکپارچهسازی نرمافزار نگهداری و تعمیرات با حسگرهای مختلف نصبشده بر روی تجهیزات، PLCبه شما این امکان را میدهد تا سلامت یک دارایی را به صورت آنی و در لحظه پایش کنید، نقصهای هر تجهیز را قبل از وقوع خرابی تشخیص دهید، مشکلات را شناسایی کرده و برنامهها و جداول زمانی نت را بر اساس این دادهها مشخص کنید.
8. پایش شاخصها و تولید گزارشهای دقیقِ نت
با تحلیل خرابیها، زمانِ توقفها، میزان استفاده از منابع و الگوی صرفِ هزینهها در سیستم نگهداری و تعمیرات، میتوانید تغییراتی را اجرا کنید که باعث ارزشافزایی یا کاهش مخاطرات (Risks) شوند و نقاط ضعف سازمان خود در محدودهٔ نت را بهبود دهید. این دادهها همچنین نقاطی که نیاز به تمرکز بیشتری از سوی ما دارند را مشاهدهپذیرتر میکنند که این خود میتواند به شناسایی مشکلات بغرنجِ تجهیزات، سنجیدینِ رویههای کاری خود با استانداردهای صنعت و شناسایی بهروشها منجر شود.
9. چابکی در فرایند تعمیرات و بازرسیها
توقف تجهیزات هنگامی که نیاز به تعمیرات داشته باشند یا مورد بازرسی بر اساس یک برنامه قرار گیرند، اجتنابناپذیر است. با این وجود اگر تعمیرات و دستورکارهای (PM) سازمان ناکارآمد باشند، زمان توقف تجهیزات طولانی میشوند. که این ناکارآمدیها میتوانند عوارض جانبی دیگری را به کسبوکار تحمیل کنند و موجب صرف هزینهها و زمان بیشتر و در نهایت از دست رفتن ظرفیت تولید شود.
با وجود یک سامانه نگهداری و تعمیراتِ کارآمد تعمیر و بازرسی داراییهای فیزیکی آسانتر میشوند و زمان توقف تجهیزات به حداقل ممکن کاهش مییابد. با امکانات راهکار نرمافزاری، متخصصان نت بر روی رایانه و یا حتی تلفن همراه خود تاریخچهای از فعالیتهای انجامگرفته بر روی تجهیزات، نمودارهای مربوط به چرخه عمر تجهیز، مکان ذخیرهسازی قطعات یدکی و موارد مربوط دیگر را ببینند و کارها را سریعتر به انجام برساند. نرمافزار CMMS همچنین میتواند به مدیران نت این امکان را بدهد تا دستورکارهایی را که بیش از حد به درازا کشیدهاند را پیدا کنند، علت تاخیر را شناسایی کرده و آن را برطرف کنند.
10. استانداردسازی بهروشها
نتیجهٔ استانداردسازی فرایندهای سازمانی افزایش کیفیت و قابلیت اطمینان، و کاهش تغییرات و هزینهها است. به عنوان مثال استانداردسازی فرایندهای کاری به کمک فهرستهای وارسی (Check Lists)، این اطمینان را به وجود میآورد که همهٔ نیروها همیشه یک کار مشخص را به روشی مشابه انجام دهند. سیستم نگهداری و تعمیرات تضمین میکند که همهٔ نیروها بر روی یک سامانه یکسان متمرکز هستند، از رویههای مشابه و بهینهای بهره میبرند، بهروشهای مشابهی را دنبال میکنند و در کل فرایندهای کاری تخصیصیافته به خود را با کمترین مخاطره انجام میدهند.
نرم افزار CMMS و حل مشکلات حوزههای مختلف نگهداری و تعمیرات
مدیریت دستورکار
1. مشکل توقفهای غیرمنتظره
2. مشکل ناهماهنگی بین کارکنان و بهرهوری پایین آنها
3. مشکل خلاء اطلاعات
مدیریت راهبردهای نت
1. مشکل اتکای بیش از حد به نگهداری و تعمیرات واکنشی
2. مشکل پیچیدگی برنامهریزی و اجرای نت پیشگیرانه
3. مشکل افزایش هزینههای نگهداشت تجهیزات
شناسنامه تجهیزات
1. مشکل مدیریت بازدیدها و بازرسیها
2. مشکل بودجهبندی کارآمد نت تجهیزات
3. مشکل ناکارآمدی فعالیتهای نت بابرنامه یا PMها
مدیریت قطعات یدکی و مواد مصرفی
1. مشکل عدم ارتباط قطعات یدکی و مصرفی با برنامه نت
2. مشکل مدیریت هزینه و اولویتبندی تامین قطعات یدکی
3. مشکل مدیریت موجودیها و انبارش قطعات یدکی و مواد مصرفی
مدیریت دادههای عملیاتی تجهیزات
1. مشکل عدم استفادهٔ کارآمد از دادههای عملیاتی تجهیزات
2. مشکل از دست دادن زمان واکنشِ اظطراری
3. مشکل عدم امکان استفاده از مقادیر تجهیزات در برنامهریزی و صدور PMها
مدیریت گردشکار فرایند
1. مشکل عدم انطباق گردشکارها با استانداردها و الزامات سازمان
2. مشکل عدم امکان پایش فرایندها و کشف گلوگاهها
3. مشکل دشواری در اعمال تغییرات و بهبودهای گردشکار
داشبورد و گزارشگیری
1. مشکل عدم استفاده از دادههای تاریخچهای در تصمیمگیری
2. مشکل عدم شناسایی مشکلات، گلوگاهها و راهکارها
3. مشکل صرف زمان زیاد برای کسب اطلاعات و گزارشگیری
راهکار پگاه آفتاب
راهکار نگهداری و تعمیرات یکی از مهمترین سیستمهای توسعهداده شده توسط پگاه آفتاب است که از دههٔ هشتاد تا به امروز در شرکتها و سازمانهای متعددی از صنایع مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. این راهکار که بر اساس نیازهای واقعی کسبوکارهای ایرانی طراحی شده است و در طی دو دهه توسعه مستمر به بلوغ رسیده است.
این راهکار با ماژولهای متعددی چون مدیریت دستورکارها و درخواستکارها، مدیریت تجهیزات، مدیریت PMها و CMها، ورک پرمیت، گزارشها و داشبوردها، مدیریت قطعات یدکی، لاگشیت، پروژه تعمیراتی و ایمنی و سلامت تمام نیازهای حوزهٔ نگهداشت هر سازمان متوسط و بزرگی را برآورده میسازد و صفر تا صد فرایندهای نگهداشت را در محیط یکپارچهٔ نرمافزاری قابل مدیریت و پیگیری میکند.
همچنین موتور طراح فرایند این سیستم، این امکان و آزادی عمل را به سازمانها میدهد تا خود را با تغییرات وفق داده و به راحتی تغییر و تحولات مورد نظر خود را در فرایندهای کاری و شکل گردشکار آنها در داخل سیستم اعمال کنند.
پگاه آفتاب علاوه بر راهکار نرم افزاری نگهداری و تعمیرات، راهکارهای صنعتی دیگری نیز شامل ERP نیروگاهی، اتوماسیون صنعتی، لاگشیت (جمعآوری سیار دادههای تجهیز)، مدیریت کالا و قطعات یدکی و پلتفرم برنامهساز فرایندی را طی دو دهه گذشته توسعه داده و همراه قابل اتکایی برای پوشش نیازهای نرمافزاری صنایع مختلف کشور بوده است.
برای کسب اطلاعات بیشتر و آگاهی از محصولات از روشهای زیر با ما در تماس باشید:
شمارههای تماس: 88539635 (021)
ایمیل: sales@pegaheaftab.com
وبسایت: pegaheaftab.com