میسوفونیا چیست؟ شاید شما هم درگیر باشید! (+علائم و درمان)

عصر ایران- آیا اصواتی وجود دارند که باعث احساس خشم ، اضطراب یا انزجار شدید و لحظه ای در شما می شوند؟

آیا این احساسات بسیار قوی هستند، در حدی که کنترل آنها به معنای واقعی کلمه سخت است؟

پاسخ به هر یک از این پرسش ها ما را با دنیای میسوفونیا و ویژگی ‌های آن بیشتر آشنا می کند. میسوفونیا یا صدابیزاری اختلالی است که در آن تحمل شما نسبت به صداهای خاص و چیزهایی که می‌ توانید حس کنید (دیدن، لمس کردن و غیره)، کاهش می یابد.

این پدیده افراد را به شیوه های متفاوتی تحت تاثیر قرار می دهد. برخی از مردم ممکن است فقط یک صدای "تحریک کننده" داشته باشند که باعث بروز این واکنش می شود. در مقابل عده ای دیگر به چندین صدای مختلف حساس هستند.

افراد همچنین می توانند واکنش هایی داشته باشند که کم و بیش شدید هستند. مشاهده شده که شماری از مردم قادر به کنترل احساسات خود نیستند، اما می توانند پاسخ های خود را کنترل کنند. دسته ای دیگر هیچ یک از موارد مذکور را نمی توانند کنترل کنند و این موضوع باعث می شود که واکنش  های تکانشی از خود نشان دهند. در موارد خیلی شدید، افراد ممکن است نتوانند یک سری کارهای خاص را انجام دهند یا در محیط های مشخص قرار بگیرند.

گفتنی است تمامی اطلاعاتی که در خصوص این اختلال در اختیار علاقه مندان قرار می گیرند، از طریق وب سایت مرکز درمانی مشهور کلینیک کلیولند قابل دسترسی هستند.

میسوفونیا چه کسانی را تحت تاثیر قرار می دهد؟

تحقیقات نشان می‌ دهند که میسوفونیا می‌ تواند هر کسی را تحت تاثیر خود قرار دهد، اما به نظر می‌ رسد که این اختلال در بانوان شایع‌ تر است. برآوردها در مورد چگونگی اثرگذاری آن بر افراد بر اساس جنسیت متفاوت هستند. 55 تا 83 درصد از موارد این اختلال در بانوان رخ می دهد.

میسوفونیا می تواند در هر سنی ایجاد شود، اما تحقیقات حاکی از آن هستند که به احتمال زیاد در سال های اولیه نوجوانی ایجاد می شود. با این حال همچنان به بررسی های بیشتری برای تعیین اینکه آیا عوامل دیگری می توانند بر احتمال ابتلا به میسوفونیا تاثیر بگذارند یا خیر، نیاز است.

این اختلال چقدر شایع است؟

با استناد به مطالعات انجام شده، میسوفونیا ممکن است تقریبا 1 نفر از هر 5 نفر را در طول زندگی درگیر کند.

علائم میسوفونیا چیست؟

علائم میسوفونیا حول نحوه واکنش فرد به صداهای تحریک کننده می چرخد. به نظر می رسد همه واکنش های مد نظر به زیر شاخه غرایز طبیعی «جنگ یا گریز» تعلق داشته باشند. این موضوع بدین معناست که واکنش ها می توانند به شرح زیر باشند:

- عاطفی: اینها احساساتی هستند که فرد تجربه می کند و گاها ممکن است شدید یا طاقت فرسا باشند. برای بسیاری، این احساسات به سرعت تشدید می شوند، گویی کسی روی پدال گاز احساسی آنها پا گذاشته است. بدین ترتیب تحریک یا آزار می تواند به سرعت به خشم تبدیل شود.

- بدنی: در این دسته از واکنش ها با فرآیندهای خود محافظتی رو به رو هستیم که به طور خودکار شروع می شوند. بیشتر این موارد شبیه به اتفاقاتی هستند که در یک موقعیت خطرناک یا ترسناک برای بدن ما رخ می دهند.

- رفتاری: اینها اقداماتی هستند که در پاسخ به اصوات تحریک کننده اتفاق می افتند و معمولا بر اساس انگیزه یا غریزه هستند. یعنی ممکن است فرد کنترل کاملی بر آنها نداشته باشد. واکنش های خشونت آمیز (به افراد یا اشیاء) نیز محتمل اند، اما معمول نیستند.

واکنش های احساسی می توانند شامل موارد زیر باشند:

- خشم

- اضطراب

- انزجار

- ترس

- تحریک

واکنش های بدن می توانند شامل موارد زیر باشند:

- افزایش فشار خون

- ایجاد فشار یا سفتی در قفسه سینه

- گرگرفتگی

- افزایش ضربان قلب

- تعریق

واکنش های رفتاری می توانند شامل موارد زیر باشند:

- اجتناب از موقعیت هایی که ممکن است صداهای تحریک کننده رخ دهند

- ترک محیط هنگام شنیدن صدای تحریک کننده

- واکنش های کلامی یا صوتی، مانند صحبت کردن یا فریاد زدن در مورد این که چه کسی/چه چیزی صدا را تولید کرده است

- اقدامات غیر خشونت آمیز برای متوقف کردن صدا

- اقدام خشونت آمیز برای متوقف کردن صدا (نادر)

صداهای محرک رایج 

هر صدایی می تواند باعث ایجاد میسوفونیا شود. با این حال، برخی صداها به احتمال بیشتری تبدیل به محرک می شوند. اصوات تلویزیون، رادیو یا سایر دستگاه‌ های الکترونیکی می‌ توانند باعث ایجاد میسوفونیا شوند، اما در صورت دور بودن منبع ایجاد صدا، واکنش ایجاد شده به آنها ممکن است آنقدر شدید نباشد.

انواع اصوات تحریک کننده عبارت اند از:

- صداهای خوردن/آشامیدن

نمونه های صوتی: به هم خوردن لب ها، جویدن (مخصوصا با دهان باز) غذا یا آدامس، هورت کشیدن، بلع با صدای بلند 

- صداهای تنفسی

نمونه های صوتی: خروپف، خرناس کشیدن، نفس عمیق

- صداهای فعالیت و حرکت

نمونه های صوتی: ضربه زدن با انگشتان دست یا پا، بستن و باز کردن درب خودکار، تایپ کردن با صدای بلند، صدای ظروف غذا حین خوردن وعده غذایی

- صداهای دهان/گلو

نمونه های صوتی: پاکسازی گلو، سرفه کردن با صدای بلند

- سایر

نمونه های صوتی: تیک تاک ساعت، لوله کشی (شستشوی توالت یا چکیدن آب)، زنگ  در یا تلفن، صدای حیوانات، خش خش کاغذ یا پلاستیک

چه چیزی باعث میسوفونیا می شود؟

هنوز علت دقیق میسوفونیا مشخص نیست. با این حال، به نظر می رسد که ترکیبی از عوامل متعدد در بروز این اختلال اثرگذار باشند. برخی از این فاکتورهای احتمالی 

 عبارت اند از:

- تفاوت در ساختار مغز

- سابقه خانوادگی یا ژنتیک

- سایر شرایط

تفاوت در ساختار مغز

تحقیقات نشان می دهند که افراد مبتلا به میسوفونیا به احتمال زیاد تفاوت های خاصی در ساختار و فعالیت مغز خود دارند. یکی از این تفاوت‌ها داشتن ارتباطات و فعالیت بیشتر در نواحی خاصی از مغز و بین آنها است.

این نواحی نحوه پردازش اصوات و مدیریت احساسات را کنترل می کنند. شنوایی و احساسات بخشی از سیستم محافظتی داخلی مغز ما هستند. به همین دلیل است که یاد می گیریم احساساتی مانند خشم، انزجار و ترس را با موقعیت های تهدید آمیز مرتبط بدانیم.

سابقه خانوادگی یا ژنتیک

شواهدی وجود دارد که نشان می دهد میسوفونیا ممکن است وضعیتی ژنتیکی باشد. همچنین حداقل یک جهش ژنتیکی وجود دارد که متخصصین احتمال تاثیرگذاری آن را در این اختلال می دهند. با این حال، به منظور تعیین اینکه آیا این احتمالات درست هستند یا خیر، تحقیقات بیشتری لازم است.

سایر شرایط

میسوفونیا در افراد مبتلا به بیماری ‌های خاصی مانند اختلالات سلامت روان و شرایط یا علائم مرتبط با قوه شنوایی بیشتر اتفاق می‌ افتد. در ادامه چند نمونه از شرایط مرتبط با میسوفونیا ذکر شده است:

شرایط عصبی و سایر اختلالات مغزی:

- اختلال کمبود توجه/بیش فعالی (ADHD)

- اختلال طیف اوتیسم

- سندرم توره

شرایط سلامت روان:

- اختلال افسردگی اساسی (MDD)

- اختلال وسواس اجباری (OCD)

- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

- اختلال شخصیت مرزی (BPD)

شرایط یا علائم مرتبط با قوه شنوایی:

- از دست دادن حس شنوایی

- وزوز گوش

میسوفونیا همچنین در افرادی که دارای علائم وسواس اجباری هستند اما به طور کامل معیارهای تشخیص این اختلال را ندارند، شایع تر است. کمتر از 24 درصد از افرادی که این ویژگی ها را دارند، مبتلا به میسوفونیا نیز هستند.

میسوفونیا چگونه درمان می شود؟

در حالی که میسوفونیا یک وضعیت سلامتی رسمی و شناخته شده محسوب نمی شود، نمی توان گفت که علائم آزاردهنده آن غیر قابل درمان هستند. شباهت ها و پیوندهای بین میسوفونیا و سایر شرایط، مانند OCD یا PTSD، نشان می دهد که افراد مبتلا به این بیماری ممکن است از اشکال مختلف درمان سلامت روان (که به طور رسمی تحت عنوان روان درمانی شناخته می شود) بهره مند شوند.

روان درمانی می‌تواند در موارد زیر به مبتلایان به میسوفونیا کمک کند:

- شناسایی محرک های خود

- یافتن راه هایی برای به حداقل رساندن یا جلوگیری از صداهای تحریکی

- توسعه راهبردها و تکنیک های مقابله ای برای جلوگیری از واکنش های تکانشی به صداهای محرک

- کاهش حساسیت به محرک های موجود

درمان شرایط مرتبط با میسوفونیا، مانند اضطراب یا OCD، ممکن است به تسکین علائم میسوفونیا نیز کمک کند. ارائه ‌دهندگان مراقبت‌ های بهداشتی شما شامل پزشک و داروساز بهترین افرادی هستند که می توانند در این زمینه به شما کمک کنند.