عصر ایران؛ اهورا جهانیان - روبرتو مانچینی در ایتالیا یک فرد عادی نبود. او در 43 سال گذشته بازیکن و مربی فوتبال بوده. یک بازیکن برجستۀ فوتبال در دنیای سرمایه‌داری، هر طور که حساب کنیم، رفاهی بالاتر از مردم عادی دارد. مانچینی از سال 2001 تا الان هم مربی بوده و مهم‌ترین تجربیاتش دو بار هدایت اینترمیلان، جمعا به مدت شش سال، چهار سال هدایت منچسترسیتی، و البته هدایت تیم ملی ایتالیا بوده است.
بنابراین مانچینی در سن 59 سالگی (یعنی پارسال) به قدر کافی ثروت داشت که نیازی به حضور روی نیمکت تیم ملی عربستان نداشته باشد. اما او طمع کرد و ایتالیا را به عربستان فروخت و به جای حضور در جام ملتهای اروپا، در جام ملتهای آسیا حاضر شد.
مانچینی با دستمزد سالیانه 30 میلیون دلار، گران‌ترین مربی جهان است. او اگر اخراج نشود، در عربستان باقی می‌ماند تا این تیم را به جام جهانی برساند و در آن‌جا به عربستانی‌ها ثابت کند او را به اشتباه مربی تیمشان نکرده‌اند.
او همچنین می‌خواهد به دنیا ثابت کند می‌تواند کار مهمی برای تیم ملی عربستان انجام دهد و در آسیا مربی بی‌خاصیتی نیست که پول یامفت عرب‌ها را به جیب زده است. فدراسیون فوتبال عربستان هم قاعدتا باید یک فرصت دیگر به مانچینی بدهد چراکه کلاس تیم ملی عربستان با مانچینی بالاتر است تا با جانشینان احتمالی‌اش. مگر اینکه در مسیر صعود به جام جهانی 2026، مشکلی پدید آید. در این صورت، عربستانی‌ها مانچینی را کنار می‌گذارند.
اما مانچینی بعید است بتواند برای عربستان کار بزرگی انجام دهد. او فرصت قهرمانی در جام ملتهای آسیا را از دست داد. عربستان قاعدتا به جام جهانی صعود می‌کند و این نمی‌تواند مایۀ تفاخر مانچینی باشد. در هشت دورۀ گذشتۀ جام جهانی، عربستان شش بار در این مسابقات حضور داشته.
مانچینی باید عربستان را به یک‌هشتم نهایی جام جهانی 2026 یا حتی به مرحلۀ یک‌چهارم نهایی برساند تا ثابت کند ارزش دریافت این همه پول را داشته. چنین چیزی نه که محال باشد، اما بعید است. در تاریخ جام جهانی، فقط یک بار کرۀ جنوبی در سال 2002 موفق شده از اولین مرحلۀ حذفی عبور کند که آن هم به لطف داور بود؛ وگرنه تیم‌های آسیایی در بهترین حالت، در اولین مرحلۀ حذفی جام جهانی، از جام حذف می‌شدند. مثل عربستان 1994 و ژاپن سال‌های 2002 و 2018 و 2022.
اما به غیر از اینکه مانچینی شانس چندانی ندارد که برای عرب‌ها در جام جهانی آتی برای شکستن شاخ غول را بشکند، موضوع مهم‌تر در حال حاضر این است که اشتباهات او در بازی چند روز قبل عربستان و کرۀ جنوبی، نقش مهمی در حذف شدن عربستان از جام ملتهای آسیا داشت.
مانچینی که در جام ملتهای اروپا هم نشان داده بود تعویض‌هایش چندان هوشمندانه نیست، و از دقیقۀ 60 به بعد، بهترین بازیکنان تیمش (اینسینیه، کیه‌زا و حتی جورجینیو) را صرفا برای تقویت توان فیزیکی تیمش از زمین بیرون می‌کشید. دو سال قبل در یادداشت ایتالیا فاقد غنای تاکتیکی است نوشتیم:
«مانچینی با تعویض‌های پرشمارش، در پی تغییر سیستم یا حتی تغییر تاکتیک تیمش نیست؛ او فقط چند جوان تازه‌نفس را به جای چند جوان خسته، راهی زمین می‌کند... از عجایب است که مانچینی تقریبا در همۀ بازی‌ها، تکنیکی‌ترین بازیکن تیمش یعنی اینسینیه را بین دقیقۀ 60 تا دقیقۀ 70 از زمین بیرون می‌کشد. دلیل این تعویض، خستگی اینسینیه در اثر دوندگی بیش از حد برای پرس دفاع حریف است. در جام ملتهای اروپا، حتی کیه‌زا هم در حساس‌ترین بازی‌ها همراه اینیسینه از زمین خارج می‌شد. اینکه یک مربی دو تن از بهترین بازیکنانش را از زمین خارج کند، آن هم در حالی که پیروزی تیمش در یک بازی حساس قطعی نشده، نشان می‌دهد که تاکتیک او به‌گونه‌ای طراحی شده که موجب خالی شدن دستش در خط حمله، در بیست دقیقۀ پایانی بازی و یا در سی دقیقۀ وقت اضافی می‌شود. اما جدا از این، عجیب است که مانچینی حتی هافبک طراح تیمش یعنی جورجینیو را نیز گاهی پس از دقیقۀ 70 تعویض می‌کند.»
کارشناسان فوتبال عربستان از تعویض‌های مانچینی مقابل کرۀ جنوبی انتقاد کرده‌اند. بدترین تعویض مانچینی بیرون کشیدن سالم الدوساری در دقیقۀ 84 بود. سالم الدوساری بازیکن هجومی عربستان بود و چون مرتبا خط دفاعی کره را به هم می‌ریخت، حضورش در زمین مانع هجوم تمام‌عیار کره‌ای‌ها روی دروازۀ عربستان بود.
ولی مانچینی در دقیقۀ 84 سالم الدوساری را از زمین بیرون کشید و عبدالرحمن غریب را به جای او به میدان فرستاد. این تعویض تاثیر شایانی در تشدید حملات کرۀ جنوبی در دقایق طولانی باقی‌مانده تا پایان بازی داشت؛ حملاتی که نهایتا به گل تساوی کره منتهی شد.
در وقع مانچینی جلوی کره همان اشتباهی را مرتکب شد که ناصر ابراهیمی، مربی تیم ملی ایران در جام ملتهای 1984 مقابل عربستان مرتکب شده بود. در آن مسابقه، ابراهیمی در دقیقۀ 84 در حالی که ایران 1 بر صفر از عربستان جلو بود و دو مدافع عربستان مامور مهار ناصر محمدخانی بودند، محمدخانی را از بازی بیرون کشید و رضا احدی را به جای او به زمین فرستاد ولی این تعویض باعث شد که آن دو مدافع عربستان با خیال راحت در حملات این تیم شرکت کنند و با افزایش فشار حملات، نهایتا شاهین بیانی در دقیقۀ 89 دروازۀ خودمان را باز کرد و کار به وقت اضافی و پنالتی کشید و در ضربات پنالتی باختیم و فینال را از دست دادیم.
مانچینی هم نباید الدوساری را از زمین بازی بیرون می‌آورد. الدوساری قطعا می‌توانست پانزده دقیقۀ دیگر هم در زمین بماند. نفس حضور او در بازی، از شدت حملات کره می‌کاست و چه بسا در ضد حملات، عربستان را به گل دوم می‌رساند.
اما سوای اشتباه مانچینی در تعویض‌ها، بی‌علاقگی او به تیم ملی عربستان با ترک زودهنگام میدان مسابقه معلوم شد. در حالی که هنوز ضربات پنالتی به پایان نرسیده بود و عربستان همچنان شانس اندکی برای نباختن داشت، مانچینی قید تماشای ضربات پنالتی را زد و راهی رختکن شد.
کسی که قید هدایت تیم ملی کشورش را برای بدست آوردن پول بیشتر زده، عجیب نیست که قید تماشای ضربات پنالتیِ عربستان و کره را نیز بزند برای تحمل استرس کمتر. گلر عربستان بهترین بازیکن این تیم در بازی با کره بود. بسیار محتمل بود که او پنالتی چهارم کره را بگیرد و کار به پنالتی پنجم عربستان و سپس پنالتی پنجم کره بکشد. ولی مانچینی قبل از پنالتی چهارم کره، راهی رختکن شد. در حالی که ضربات پنالتی می‌توانست همچنان ادامه یابد.
در مجموع، با توجه به این شکست زودهنگام، به نظر نمی‌رسد که مانچینی آیندۀ پرفروغی در تیم ملی عربستان داشته باشد. عربستان چهار سال قبل هم در مرحلۀ یک‌هشتم نهایی با شکست مقابل ژاپن از جام ملتهای آسیا حذف شده بود.
بنابراین مانچینی آورده و افزوده‌ای برای تیم ملی عربستان نداشته. باید دید آیا او می‌تواند میراثی تاکتیکی از خودش به جا بگذارد برای تیم ملی عربستان؟ بعید است چراکه این تیم هر چند وقت یکبار، یکی از مربیان مشهور دنیا را بالای سر خودش دارد و چنین مربیانی بعید است از مانچینی، که اصولا مربی‌ای نیست که غنای تاکتیکی بالایی داشته باشد، تبعیت کنند.
حضور مانچینی در عربستان، اگرچه برای تیم ملی عربستان فایده‌ای نداشت ولی ممکن است برای تیم ملی ایتالیا مفید باشد؛ چونکه ایتالیا با مانچینی قطعا در جام ملتهای اروپا به جایی نمی‌رسید. مانچینی پس از ناکام ماندن در صعود به جام جهانی 2022، در تیم ملی ایتالیا به آخر خط رسیده بود و هر چه می‌کرد، نمی‌توانست آن تیم خوب یورو 2020 را احیا کند.
