اگر خشم در اختیار انسان باشد سِلاحی مفید و سودمند است که تنها سینه دشمن را میشکافد. اما اگر انسان در اختیار خشم قرار گیرد چون «تیغ در کف زنگی مست است» که موجب زیان خواهد شد. اگر خشم به طور متعادل به کار گرفته نشود، موجب خواری و هلاکت میشود بنابراین خشم و غضب مذموم است که در حد افراط و خارج از اختیار انسان باشد و برای درمان آن میتوان از راههای زیر کمک گرفت: 1ـ دلیل و منشأ خشم را شناخت و اقدام به رفع آن نمود.
2ـ روایاتی را که در مذمت خشم آمده، مطالعه کرد.
3ـ احادیثی را که در ستایش و ثواب کظم غیظ وارد شده مطالعه نمود. برای نمونه پیامبر اکرم(ص) میفرماید: هر که غضب خود را از مردم باز دارد، خداوند روز قیامت عذاب خود را از او باز میدارد. 4ـ فواید حلم و صبر را یادآور شد.
5ـ باید دانست که هر چه در جهان واقع میشود همه طبق قضا و قدر الهی و به خواست خدا صورت میگیرد و هرچه را خدا برای بنده مقرر کرده به خیر و صلاح اوست. چه بسا گاهی خیر و صلاح در اموری باشد که به ظاهر سخت جلوه میکنند. بنابراین خشم در برابر ناملایمات بیمعنا خواهد بود.
6ـ دوری از هم نشینی و مصاحبت با افراد خشمگین که دائماً در صدد انتقام و تشفّی غیظ خود میباشند.
7ـ افرادی که دلی بیمار دارند، یعنی از فضایل اخلاقی دور میباشند زودتر به خشم میآیند بنابراین باید در کسب فضایل اخلاقی و بصیرت کافی، سعی نمود.
8ـ همیشه به یاد داشته باشیم که قدرت خدا بر ما قویتر از قدرت ما بر فردی است که بر او غضب میکنیم و ما در برابر قدرت خدا بسیار ضعیف هستیم پس باید از این که مورد خشم خدا در دنیا و آخرت واقع شویم بر حذر باشیم. در آخر به حدیثی از پیامبر اکرم(ص) دربارة مبارزه با خشم، اشاره میکنیم. حضرت میفرمایند: هرگاه یکی از شما دچار خشم شد، اگر ایستاده است، بنشیند و اگر نشسته است، بخوابد و اگر خشم او فرو ننشست، با آب سرد وضو گرفته و یا بدن را شستشو دهد که آتش را جز آب خاموش نمیکند.
منبع : پاسخگو