پس از حذف ارز ترجیحی با تکلیف مجلس، اعطای کالابرگ الکترونیکی در دستور کار دولت قرار گرفت. هدف مجلس از تصویب این موضوع رسیدن کالاهای اساسی با قیمتهای شهریور1400 به دست مردم بود. در ابتدا به این دلیل که زیرساختهای اجرایی کالابرگ الکترونیک فراهم نبود، یارانه300 و 400هزار تومانی بهصورت نقدی پرداخت شد؛ اما پس از مدتی توزیع کالابرگ الکترونیکی از سوی وزارت رفاه آغاز شد. پس از اجرایی شدن چندین مرحله، وزارت رفاه، اعتبار ویژه 80هزارتومانی را برای مشمولان کالابرگ در نظر گرفت و پس از آن این اعتبار را به 120هزارتومان افزایش داد. همچنین این اعتبار که ابتدا تنها برای دهکهای اول تا سوم فعال شده بود به مرور زمان به دهکهای بالاتر نیز تسری پیدا کرد و امروز دهکهای اول تا هفتم میتوانند از این اعتبار ویژه استفاده کنند.
پس از گذشت چندماه آنگونه که مسوولان وزارت رفاه اعلام میکنند بهدلیل بالا بودن میزان استقبال از طرح کالابرگ الکترونیکی و اهمیت تحقق هدف تامین نیازهای غذایی، وزارت رفاه به مناسبت دهه فجر طرح «فجرانه» را اجرایی کرد که از 17بهمن تا 17اردیبهشتماه برگزار میشود. دو نکته مهم در رابطه با این طرح، افزایش اعتبار اضافه آن از 120هزارتومان به 220هزارتومان است. همچنین تا پیش از این افراد باید حتما 200هزارتومان از یارانه نقدی خود را صرف خرید اقلام مشمول کالابرگ میکردند تا اعتبار ویژه 120هزارتومانی برای آنها فعال میشد؛ اما در طرح جدید سهماهه وزارت رفاه، این شرط نیز برداشته شده است خانوار میتواند اقلام طرح را در سقف وزنی و کالایی تعریف شده خرید نماید.
مشارکت بیش از 40درصدی
یکی از نکاتی که طی روزهای گذشته توسط مقامات اجرایی این طرح مطرح شد، استقبال بالای افراد بود. در همین رابطه «سیدرضا یحیوی» مشاور معاون رفاه وزیر تعاون ، کار و رفاه اجتماعی در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» با تاکید بر استقبال بالایی که از این طرح صورت گرفته است، از مشارکت بیش از 40درصدی 61میلیون نفر مشمول دریافت کالابرگ الکترونیک از این طرح طی 10روز گذشته خبر داد. به گفته او، میزان استقبال از این طرح در دهکهای اول تا سوم بیشتر بوده است. با این وجود، منابع تامین مالی برای توزیع کالابرگ الکترونیک همواره محل سوال بوده است. با این حال مشاور معاون وزیر رفاه گفت: این طرح برای سه ماه اجرایی میشود و پیش از اجرا تمام منابع آن پیشبینی و تامین شده است. به گفته یحیوی، طی 10روز گذشته بیش از 6هزارمیلیاردتومان از منابع دولتی برای توزیع طرح فجرانه کالابرگ استفاده شده و 19هزارمیلیاردتومان نیز از سوی مردم آورده شده است. یحیوی با تکذیب اثر تورمی افزایش بار مالی این طرح، آن را عامل جمعآوری نقدینگی، رونقبخشی به تولید و همچنین ضد تورم عنوان کرد.
یکی دیگر از نکاتی که بهعنوان مزیت استفاده کالابرگ عنوان میشود، خرید کالاهای منتخب به قیمت اردیبهشت1401 است. به این معنی که زمان خرید این کالاها از فروشگاههای تعیینشده، شما برای خرید کالاهای مشمول کالابرگ الکترونیکی، قیمت اردیبهشت1401 را پرداخت میکنید و مابهالتفاوت آن توسط دولت پرداخت میشود. یحیوی در این رابطه تاکید میکند که اگر کسی بخواهد سبد اقلام مشمول کالابرگ را خریداری کند با قیمتهای امروز، باید 743هزارتومان پرداخت کند. اما با قیمت اردیبهشت1401، این مبلغ به 523هزارتومان کاهش مییابد. این مابهالتفاوت 220هزارتومانی در واقع همان اعتبار اضافی است که در طرح جدید سهماهه وزارت رفاه برای افراد شارژ میشود.
اعتبار 220هزارتومانی تقسیم میشود
یکی از سوالهایی که در زمان استفاده از این اعتبار برای افراد مطرح میشود، سازوکار استفاده از این اعتبار است. برای مثال اینکه آیا افراد میتوانند تمام اعتبار 220هزارتومانی خود را صرف خرید برنج یا گوشت کنند؟ در همین رابطه نکته مهم دیگری که یحیوی به آن اشاره کرد این بود که افراد نمیتوانند تمام اعتبار ویژه 220هزارتومانی خود را صرف خرید یک کالا کنند، بلکه برای هر کالا اعتبار مشخصی در نظر گرفته شده است. برای مثال 75هزارتومان برای خرید نیمکیلو گوشت قرمز به ازای هر نفر در نظر گرفته شده است.
دهکبندی خود را بشناسید!
طی سالهای گذشته برای پرداخت یارانه نقدی و پس از آن برای توزیع کالابرگ از سیستم دهکبندی خانوارها استفاده شده است. به این معنی که یک خانوار براساس درآمد خود در دهکهای یک تا 10 قرار میگیرد که به ترتیب کمدرآمدترین تا پردرآمدترین دهکهای جامعه محسوب میشوند. اما همواره این سوال برای مردم وجود دارد که دقیقا در چه دهکی قرار دارند؟ خبر مهمی که یحیوی در این رابطه اعلام کرد، آغاز به کار سامانه «حمایت» از 28بهمنماه بود. مطابق گفتههای او، پس از شروع به کار این سامانه، افراد میتوانند با مراجعه به آن و وارد کردن کد ملی خود مشاهده کنند که در چه دهکی قرار دارند. پیش از این نیز مسوولان وزارت رفاه از امکان اعتراض افراد به دهکبندی خود خبر داده بودند. به نظر میرسد با اعلام شفاف دهکبندی خانوارها به آنها، اعتراض به این موضوع و رسیدگی به آن آسانتر خواهد بود.