خستگی آدرنال چیست؟ / برای حمایت از آن چه باید کرد؟

عصر ایران - خستگی آدرنال یک تشخیص بحث برانگیز است که توسط نسخه پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی (DSM-5) که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) منتشر شده‌ و در واقع یک راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی است، به رسمیت شناخته نشده است. گفتنی است که تشخیص نارسایی آدرنال وجود دارد اما به طور قابل توجهی با خستگی آدرنال متفاوت است.

هرچند خستگی آدرنال به عنوان یک تشخیص پزشکی رسمی شناخته نمی شود، علائمی که فرد احساس می کند کاملا واقعی هستند. نشانه هایی نظیر استرس، خستگی، مه مغزی و مشکلات خواب بر زندگی بیمار تاثیر منفی می گذارند. البته چنین علائمی ممکن است به بیماری دیگری هم مرتبط باشند. از این رو تشخیص افتراقی به منظور جلوگیری از ایجاد اشتباه بسیار حیاتی و مهم است.

مکمل‌ هایی که برای حمایت از سلامت سیستم آدرنال به بازار دارویی عرضه می‌ شوند، فراوانی و تنوع بالایی دارند. در حالی که مکمل ها اساسا نمی توانند خستگی آدرنال را درمان کنند، اما ممکن است بتوانند به رفع علائم مرتبط مانند استرس، بی خوابی و خستگی یاری برسانند.

در ادامه به بررسی چندین مکمل‌ معروف در این زمینه و همچنین کارایی هریک از آنها خواهیم پرداخت. گفتنی است که این اطلاعات از طریق مقالات منتشر شده توسط مجله مرور سالانه روانشناسی‌ و وب سایت انجمن غدد درون ریز آمریکا قابل دسترسی هستند.

پاسخ به استرس

هنگامی که استرس رخ می دهد، بدن سیستم هایی را فعال می کند که از ما در برابر خطر محافظت کنند. عوامل استرس زا می توانند شامل یک موقعیت خطرناک، درد فیزیکی یا هر نوع آسیبی باشند. این فاکتورها همچنین ممکن است به عوامل اجتماعی، محیطی یا کاری مرتبط باشند.

در پاسخ به یک رویداد استرس زا، مغز به اندام های کوچک بالای کلیه ها (غدد فوق کلیوی) سیگنال می دهد تا آدرنالین (اپی نفرین) ترشح کنند. اپی نفرین ضربان قلب را افزایش می دهد و خون بیشتری را به اندام ها می فرستد. این ترکیب همچنین باعث آزاد شدن انرژی ذخیره شده برای کمک به پاسخ جنگ یا گریز می شود.

هنگامی که آزادسازی اولیه اپی نفرین کاهش می یابد، محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA) وارد عمل می شود. محور HPA بین هیپوتالاموس، غده هیپوفیز و غدد فوق کلیوی ارتباط برقرار می کند تا هورمون استروئیدی کورتیزول را آزاد کند.

حامیان مفهوم خستگی آدرنال آن را به استرس مزمن نسبت می‌ دهند که بر توانایی غدد فوق کلیوی در راستای تولید هورمون‌ ها، یعنی کورتیزول، تاثیر می‌ گذارد. استرس طولانی‌ مدت منجر به افزایش مداوم سطح کورتیزول می‌ شود که می‌ تواند بر سلامت مغز، سیستم متابولیک و ایمنی اثر منفی بگذارد.

مکمل های حمایت کننده از آدرنال

مکمل ‌های مورد استفاده به منظور کمک به درمان خستگی آدرنال بسیار متنوع هستند. با این حال، شواهد قطعی در جهت تایید 100 درصدی استفاده از این محصولات برای کاهش استرس، علائم خستگی و در نهایت رفع خستگی آدرنال در دست نیست.

برخی از مکمل های مفید برای حمایت از آدرنال ترکیبی از مواد مختلف هستند. برای مثال مکمل‌ های حاوی ترکیبی از ویتامین ‌های گروه ب، منیزیم، چای سبز و گیاه رودیولا رزا سطح استرس را کاهش داده و کیفیت خواب را بهبود می بخشند.

جینسنگ

جینسنگ از ریشه خشک شده گیاه Araliaceae به دست می آید. به طور کلی دو نوع اصلی جینسنگ وجود دارد؛ جینسنگ پاناکس و جینسنگ آمریکایی که هر کدام اثرات متفاوتی بر بدن دارند.

برخی از داده ها نشان می دهند که جینسنگ خستگی را در افراد سالم کاهش می دهد. تحقیقات دیگری هم در دست هستند که از مصرف مکمل های جینسنگ برای کاهش خستگی ناشی از بیماری حمایت می کنند. با این حال، دوز مصرفی و مدت زمان استفاده به طور قابل توجهی میان مطالعات مختلف متفاوت هستند.

هرچند به طور دقیق مشخص نیست که جینسنگ چگونه بر سلامت روان تاثیر می گذارد، برخی تحقیقات نشان داده اند که این ترکیب ممکن است بر فعالیت مغز برای بهبود عملکرد شناختی و افزایش سطح انتقال ‌دهنده‌ های عصبی (مواد شیمیایی که به نورون‌ ها اجازه برقراری ارتباط با یکدیگر را می ‌دهند) تاثیر بگذارد.

آشواگاندا

آشواگاندا با نام علمی Withania somnifera، درختچه ای است که در طب آیورودا (نظام باستانی پزشکی هند) به دلیل توانایی آن در کمک به افراد برای سازگاری با استرس شهرت زیادی دارد.

تحقیقات نشان می دهند که آشواگاندا ممکن است سطح کورتیزول را کاهش دهد و علائم استرس، افسردگی و اضطراب را از بین ببرد.

دوز و مدت زمان مصرف مکمل های دارویی حاوی آشواگاندا به خوبی مشخص نشده است. به نظر می رسد که عصاره این گیاه استرس را در دوزهای 300 تا 600 میلی گرم تسکین می دهد و ممکن است در دوزهای تا 12000 میلی گرم در روز برای اضطراب نیز مفید باشد.

هرچند تحقیقات بسیار امیدوارکننده هستند، اطلاعات بیشتری برای اثبات اثرات آشواگاندا بر علائم مربوط به خستگی آدرنال مورد نیاز است.

رودیولا رزا

رودیولا رزا یک گیاه دارویی است که در سراسر جهان برای کاهش استرس و اضطراب استفاده می شود.

با وجود آن که مکمل Rhodiola rosea ممکن است سطح اضطراب و استرس را کاهش دهد، تحقیقات در مورد اثرات Rhodiola rosea بر سطح کورتیزول نتایج متفاوتی به همراه داشته اند.

یک مطالعه کاهش سطح کورتیزول بزاق را با مصرف روزانه 576 میلی گرم رودیولا رزا به مدت 28 روز نشان داد. با این حال، مصرف این گیاه کمی قبل از ورزش (نوعی استرس) تاثیر چندانی بر سطح کورتیزول نداشت. 

منیزیم

منیزیم بر محور HPA تاثیر می‌ گذارد، آزادسازی کورتیزول را کاهش و پاسخ استرس را تخفیف می‌ دهد. یک مطالعه کوچک بین دانشجویان مذکر نشان داد که مصرف 500 میلی‌ گرم منیزیم به صورت روزانه به مدت چهار هفته باعث کاهش سطح سرمی کورتیزول می‌ شود.

منیزیم فعالیت انتقال دهنده های عصبی را برای تشویق بدن به خواب کاهش می دهد. این عملکرد ممکن است مشکلات خواب مرتبط با علائم خستگی آدرنال را نیز بهبود ببخشد.

هرچند تحقیقات در خصوص منیزیم و تاثیر آن بر علائم مربوط به خستگی آدرنال امیدبخش هستند، برخی از مزایای آن ممکن است به دلیل سایر مواد تشکیل دهنده مکمل های حاوی این ماده باشند. علاوه بر این، زمانی که سطح مواد مغذی در بدن پایین باشد، منیزیم ممکن است فواید بیشتری از خود نشان دهد.

ویتامین های گروه ب

ویتامین های خانواده ب برای حفظ تعادل هوموسیستئین، تولید سروتونین (یک انتقال دهنده عصبی حیاتی برای تنظیم خلق و خو) و تشکیل هورمون های غده فوق کلیوی (کاتکول آمین ها) ضروری هستند.

سطوح پایین برخی از ویتامین های ب می تواند بر استرس و خلق و خو تاثیر منفی بگذارد. همچنین برخی تحقیقات نشان می دهند که مکمل های ویتامین ب ممکن است بتوانند با موفقیت بالا سطح استرس را کاهش دهند. به طور خاص، ویتامین‌ های خانواده ب در افراد با سطوح پایین تر مواد مغذی، اثر بیشتری بر استرس دارند.