سینمای عجیب و غریب ایران ؛ توضیحات ۲ تهیه کننده مطرح از وضعیت آخرین فیلمی که ساخته‌اند

عصر ایران ؛ نهال موسوی - سینمای ایران جای عجیب و غریبی است، واقعا عجیب و غریب، اگر کسی ایرانی نباشد و اتفاقات داخل سینمای ایران را فقط بشنود احتمالا هرگز باورش نخواهد شد.

فیلم سینمایی کیک محبوب من که امسال در جشنواره برلین حضور داشت، بعد از انتشار چند تصویر از فیلم که در آن بازیگران زن حجاب بر سر نداشتند و حاشیه‌های که پیرامون آن رخ داد روز گذشته غلامرضا موسوی تهیه کننده فیلم بیانیه‌ای منتشر کرد و درباره فیلم و اتفاقات آن چند نکته را بیان کرد. موسوی در این بیانیه اعلام کرد: 

«کیک محبوب من روایت زندگی زنی تنها و مسن است که در مقطع 70 سالگی تصمیم می‌گیرد زندگی جدیدی را تجربه کند‌.

پیش تولید فیلم در تیر آغاز و طی ماه‌های مرداد و شهریور 1401 ادامه یافت. برنامه فیلمبرداری بر اساس سن خانم مسن فیلم که در خانه زندگی طبیعی خودش را دارد، در زمان پیش تولید برنامه‌ریزی شد.

خانم بازیگر (شخصیت) فیلم در تمام صحنه‌های خارج از منزل، با حجاب است و در صحنه‌های خارج از خانه حتی یک پلان بی‌حجاب ظاهر نمی‌شود. بنابراین «قانون حجاب» کاملا رعایت شده است.

صحنه‌ای از فیلم کیک محبوب من

در صحنه‌های داخلی منزل شخصیت زن فیلم، با توجه به سن وی که هفتاد ساله است و در فیلم نیز عنوان می‌شود، از ظرفیت‌هایی که برای خانم‌های مسن در احکام وجود دارد، استفاده کردیم. با این همه برای احتیاط بیشتر در این صحنه‌ها، برای خانم بازیگر کلاه گیس هم استفاده شد.

بنابراین موضوع حجاب در فیلم بسیار جدی تلقی شده و اما. از ظرفیت‌هایی که در این زمینه برای بانوان مسن وجود دارد، استفاده کرده‌ایم.

ضمنا برخی تصور کرده‌اند که ما به دو شکل باحجاب و بی‌حجاب فیلمبرداری کرده‌ایم. فیلم یک بار، اما به‌ شکل فوق و با در نظر گرفتن قوانین، اما با استفاده از ظرفیت‌های فقهی فیلمبرداری شده است. و سرانجام اینکه فیلم در جشنواره برلین هم به شکل مورد اشاره نمایش داده شد.»

صحنه‌ای دیگر از فیلم کیک محبوب من

نکاتی که غلامرضا موسوی به آن اشاره کرده است قابل تامل است، این که خانم بازیگر در صحنه‌های خارج از حیابان با حجاب است و قانون حجاب کاملا رعایت شده است. برای صحنه‌های داخل خانه از ظرفیت‌هایی که برای خانم‌های مسن در اجکام وجود دارد استفاده کرده اند و برای احتیاط بیشتر برای خانم بازگر از کلاه گیس استفاده شده است.

تا به الان چند بار استفاده از کلاه گیس برای خانم‌ها در فیلم‌ها مطرح شده است و حتی کیانوش عیاری فیلمی به اسم «کاناپه» ساخت که هر 4 بازیگر اصلی آن هم از کلاه گیس استفاده کرده بودند اما فیلم تا به امروز توقیف مانده است.

در تلویزیون اما به گونه‌ای دیگر است و در چندین سریال از کلاه گیس استفاده شده و از تلویزیون هم پخش شده است، روزهای ابدی (جواد شمقدری)، گاندو (جواد افشار)، راز ناتمام (امین امانی)، پایتخت 5 (سیروس مقدم) و ...

صحنه‌ای از سریال روزهای ابدی تلویزیون

پارسال همین موقع‌ها بود که نسخه غیرقانونی فیلم برادران لیلا در فضای مجازی و اینترنت منتشر و با حواشی گسترده‌ای همراه شد، حال یک‌ سال از این ماجرا می‌گذرد و طی یک‌سال اخیر سازندگان اتفاقات زیادی را از سر گذراندند. 

مهم‌ترین بخش ماجرا هم احکامی بود که برای کارگردان و تهیه‌کننده فیلم صادر شده بود که بسیار بحث‌برانگیز بود طوری که با واکنش رسانه‌های معتبر جهان و هنرمندان بزرگ دنیا نظیر اسکورسیزی همراه بود.

جواد نوروزبیگی به عنوان تهیه کننده فیلم برادران لیلا با روزنامه اعتماد مصاحبه‌ای انجام داده و گفته است: «بیشتر از یک‌سال و نیم ما شرایط سختی را گذراندیم، بازجویی‌های سنگین، دادگاه و دادسرا، تجدیدنظر، دیوان، همه این مسیر‌ها را به خاطر این فیلم رفتیم، هیچ وقت فکر نمی‌کردم فیلمی بسازیم بابت آن، این قدر جواب پس دهیم،‌ای کاش اتهام‌های دیگری مطرح بود و اینقدر ما اذیت نمی‌شدیم. 

[...] واقعا اذیت شدیم، شأن هنرمند این نیست که در دادگاه و دادسرا باشد، در بازجویی‌های متعدد باشد که البته هنوز هم ادامه دارد و پرونده‌ها درست بسته نشده، ولی روزنه امیدی است که با خود می‌گوییم کسی پشت ما قرار گرفت، ثابت کرد ما درست رفتار کردیم.

[...] سازمان سینمایی به عنوان متولی و مدیریت سینما قدم موثری برای ما برنداشت، حداقل برای من و سعید روستایی و فیلم برادران لیلا کاری نکرد، ما تا آستانه زندان رفتن پیش رفتیم و هر چه احکام را برای آن‌ها می‌فرستادیم قدم موثری برنداشتند. بالاخره توقع ما این بود که سازمان سینمایی کاری می‌کرد که پای ما به دادگاه باز نمی‌شد مرحله به مرحله با آن‌ها صحبت می‌کردم و آن‌ها را در جریان ماوقع می‌گذاشتم.

سازمان سینمایی بدش نمی‌آمد ما گوشمالی شویم البته پیش‌بینی من است و به نظرم این‌طور بود.

نکته قابل اهمیت این بود که سازمان اوج برای گرامیداشت سعید پورصمیمی از پلان‌های فیلم برادران لیلا استفاده کرد، از این حیث که چگونه از فیلم توقیف شده سازمانی همچون اوج بهره‌برداری می‌کند.

همین کلیپ را برای آقای خزاعی و دیگران فرستادم، پلان‌هایی استفاده شده که عموما ممیزی شده بود، به آن‌ها هم گفتم که اوج به این نتیجه رسید که از فیلم برادران لیلا برای آقای پورصمیمی بیشترین پلان‌ها را استفاده کند، درخواست ما هم این بود حالا که اوج این کار را کرده حداقل زمینه اکران و مجوز را هم فراهم کند. این را برای آقای خزاعی نوشتم.

درستش این بود که سازمان اوج از ما اجازه می‌گرفت، چون صاحبان فیلم را خوب می‌شناخت، اگر به ما می‌گفت ما خودمان مشتاق بودیم به آن‌ها کمک می‌کردیم.

اما پرسش من این است که چطور قسمت ادرار در سینک که همان پلانی بود که ارشاد پافشاری می‌کرد از فیلم حذف شود، ولی اوج در تیزر‌ها از آن استفاده کرده است؟»

نوروز بیگی اضافه کرده است: «22 بهمن اس‌ام‌اس آمد که مورد عفو قرار گرفتیم، اما اخیرا برای تمدید موسسه‌ام به وزارت ارشاد رفتم به من گفتند شما همچنان ممنوع‌الکار هستید و ما هیچ اقدام قانونی نمی‌توانیم برای شما انجام دهیم، به آن‌ها گفتم ما که پرونده‌مان تمام شده، گفتند آنجا نهاد اطلاعاتی دیگر بوده، اینجا نهاد اطلاعاتی دیگر است و این فرق می‌کند.»

حال در سینما بیانیه غلامرضا موسوی یک گونه دیگری از اختیارات جدید را مطرح می‌سازد که اگر چنین امری تحقق یابد باید حتما برای عموم سینمای ایران هم اعلام شود. اما بیشتر انگار این مباحث برای برخی افراد ممنوع است و برای برخی ممنوع نیست و یا برخی ازتباطات و توانایی بزرگتری در عبور از مرز و محدودیت‌ها را دارند.  نوروزبیگی هم از یک لایه دیگر و اتفاقات سینمای ایران حرف به میان آورده است که آن هم جای تامل دارد.

سینمای ایران جای عجیب و غریبی است، واقعا عجیب و غریب!