|
برای دست یافتن به تعبیری درست از خواب باید به مراحل زیر توجه نمود:
الف . آن قسمت از خواب باید تعبیر شود که دارای اهمیت است و یا به امری واقعی اشاره دارد ویا برای تنبیه بیننده ی خواب ویا مژده ای برای او باشدو یا سودی دنیوی و اخروی در آن باشد.به قسمتهایی از خواب که پریشان و نامفهومند و تعبیر درستی ندارند ،نباید توجه نمود.
ب . برای تمام آن چیزهایی از خواب که دارای اهمیت می باشند ،برای تعبیر آن باید در قرآن ،حدیث پیامبر(ص)،قیاس و تشبیه ، واژه شناسی و معنی اسامی برای آن اصلی پیدا نمود.[ به اصل کتاب رجوع شود].تعبیر خواب بر اساس اسامی و واژه شناسی .
مثلاً اگر در خواب فردی را ببینید که اسمش «راشد» است، می توان آن را به هدایت و راهنمایی به راه راست تعبیر نمود زیرا راشد یعنی که کسی که راه راست را در پیش گرفته است و بر همین اساس اگر اسم شخص «سالم »باشد به سلامتی و اگر «سعید» باشد به خوشبختی تعبیر شود.«عقبه » نام را به عاقبت کار،«نافع» نام را به سود و منفعت،«رافع»نام را به بلندی و رفعت ،«احمد» نام را به سپاسگذاری و«صالح»نام را به نیکوکاری تعبیر نمایید.
امام مسلم از انس روایت می کند که
پیامبرخدا (ص) فرمود :
«رأیت ذات لیلة کأنا فی دار عقبة بن رافع،فأتینا برطب من رطب ابن طاب ،فأولة الرفعة لنا فی الدنیا و العاقبة فی دیننا و ان دیننا قد طاب»
یعنی
(شبی در خواب دیدم که در خانه ی عقبة بن رافع هستم و مقداری خرمای پاک ورسیده را برایمان آوردند. من این خواب را اینگونه تعبیر می نمایم که ما در دنیا به بلندی و رفعت دست می یابیم و در دینمان نیز عاقبت به خیر خواهیم شد زیرا دینما ن دین پاک ورسیده وکاملی است).
اکنون بعد از مشخص نمودن اصولی که خواب باید بر اساس آنها تعبیر شود ـ قرآن ، حدیث،قیاس وتشبیه و واژه شناسی ـ نمونه هایی را بیان می کنیم تا شما خواننده ی عزیز با توجه به آنها و بررسی تعبیر آنها بر اساس اصول یاد شده ،بتوانید تعبیر روشنی برای خوابهای خود بیابید . این نمونه ها همگی تعابیر ی هستند که استاد تعبیر خواب، «ابن سیرین» آنها ارائه داده است.
نمونهء اول :
«حجاج بن یوسف» در خواب دید که دو کنیز از آسمان پایین آمده اند و او یکی از آنها را با خود برده و دیگری به آسمان برگشته است . تعبیر این خواب را از «ابن سیرین» پرسیدند و او نیز خواب را اینگونه تعبیر نمود که آن دو کنیز، دو فتنه اند و «حجاج» فقط به یکی از آنها خواهد رسید ودر حقیقت نیز اینگونه شد؛آن دو فتنه ، فتنه ی «ابن اشعث» و فتنه ی «ابن مهلب» بود که حجاج به فتنه ی «ابن اشعث» رسید اما به دیگری نرسید.
در این خواب دو نشانه ی عمده وجود داشتند : اول، دو کنیز و دوم ،بردن یکی از آن دو کنیز توسط حجاج و باز گشت دیگری . در تعبیر نشانه ی اول ،«ابن سیرین» از اصل حدیث پیامبر (ص) استفاده نمود و زن را فتنه تعبیر نمود زیرا
پیامبر(ص)می فر ماید:
« ما ترکت بعدی فتنة اضر علی الرجال من النساء»
یعنی
( بعد از رفتنم ، هیچ فتنه ای را را زیان بخش تر از زنان برای مردان نمی یابم).
بخاری و مسلم
برای تعبیر نشانه ی دوم نیز از قیاس وفهم خود استفاده کرده بود و گرفتن کنیز را رسیدن به آن فتنه تعبیر نموده بود و در حقیقت تعبیر خواب نیز همانگونه شد که او پیش بینی نموده بود.
نمونهء دوم :
مردی پیش ابن سیرین آمد و گفت با زنی ازدواج نموده ام ، در خواب دیدم که سیاه و کوتاه قد شده است . ابن سیرین گفت سیاهیش نشانه ی ثروت و مالداری اوست و کوتاه قد بودنش دال بر عمر کوتاهش می باشد .در حقیقت این خواب نیز این گونه تحقق یافت ؛بعد از مدتی زن آن مرد دار فانی را وداع گفت و مرد صاحب میراث زیاد او شد.
در این خواب نیز دو نشانه ی عمده وجود داشت :اول ،سیاهی آن زن و دوم، کوتاه قد بودنش . در این مورد ،ابن سیرین برای تعبیر نشانه ی اول از اصل زبان و واژه شناسی استفاده نمود زیرا در زبان عربی اگر یکی دارای پول و ثروت زیاد باشد ،می گویند : «لفلان سواد» یعنی فلانی سیاهی زیادی دارد.برای تعبیر نشانه ی دوم نیز،ابن سیرین از تشبیه و قیاس استفاده نموده بود و قد کوتاه زن را به عمرکوتاهش تشبیه نموده بود ودر نهایت با کنار هم گذاشتن ای دو تعبیر ،تعبیر فوق را ارائه داده بود .
نمونهء سوم:
عبدالله بن مسلم می گوید : گه گاهی در مجلس ابن سیرین حاضر می شدم و بعد از برخاستن از مجلس او به مجلس اباضیه ها می رفتم[اباضیه ،گروهی گمراه از خوارج بودند که رئیس آنان عبدالله بن اباض نام داشت] و با آنان نشست و برخاست می کردم . شبی در خواب دیدم که همراه با عده ای جنازه ی پیامبر (ص) با دوش خود حمل می کردم .پیش ابن سیرین آمده ،خواب را برایش تعریف نمودم. ابن سیرین گفت : چرا با قومی نشست و برخاست می کنی که می خواهند آنچه را پیامبر(ص) آورده است ، دفن نمایند.
در این خواب نیز دو نشانه وجود دارد :اول،جنازه ی پیامبر(ص) و دوم، حمل آن بر دوش و تصمیم برای دفن آن .در تعبیر نشانه ی اول ،ابن سیرین جنازه ی پیامبر(ص) را به راه وروش حقی که آن حضرت آورده است، و نشانه ی دوم را به دفن واز بین بردن آن راه وروش قیاس نموده است.
نمونهء چهارم :
مردی نزد ابن سیرین آمد وگفت در خواب دیدم که تاجی از طلا را بر سر م گذاشته ام. ابن سیرین گفت :از خدا بترس ، پدرت در غربت چشمانش را از دست داده است و از تو می خواهد که نزد او بروی. مرد به خانه برگشت ودید که نامه ای از پدرش رسیده است که در آن از کوری خود خبر داده و از پسرش خواسته بود که نزد او برود.
در این خواب سه نشانه وجود دارد :اول،سر ؛ دوم ،تاج و سوم ، طلا. برای تعبیر نشانه ی اول ،ابن سیرین از اصل زبان و واژه شناسی استفاده نموده است زیرا سر به معنی ریاست و بزرگی نیز به کار می رود و رئیس و بزرگ هر شخصی ،پدرش می باشد.تاج از پوششهای غیر عربی است و سرزمین غیر عرب نیز برای اعراب ،سرزمین غربت به حساب می آید و طلا نیز دلیل بر از دست دادن بینایی می باشد. از تعبیر این سه نشانه ، ابن سیرین تعبیری را ارائه داد که راست از آب در آمد.
آنچه که جای تأ مل دارد این است که این خوابها بر اساس تعبیری که ابن سیرین برای آنها ارائه داده بود ،به وقوع پیوستند زیرا خوابها بر اساس تعبیر آنها اتفاق می افتند.
حاکم از انس بن مالک روایت نموده است که
پیامبر(ص) فرمود :
«ان الرؤیا تقع علی ما تعبر ومثل ذلک مثل رجل رفع رجله فهو ینتظره متی یضعها فاذا رأی احدکم رؤیا فلا یحدث بها الا ناصحاً او عالماً »
یعنی
(خواب آنگونه که تعبیر می شود ،اتفاق می افتد و واقع شدن آن مانند کسی است که پای خود را برداشته است ومنتظر است تا ببیند که چه وقت آن را روی زمین بگذارد.پس هر گاه یکی از شما خوابی رادید آن را به جز نزد عالم و یا ناصحی بازگو ننماید ) .
ابوداود، ترمذی و ابن ماجه نیز از ابو رزین عقیلی روایت نموده اند که
پیامبر (ص)فرمود ه است :
«الرؤیا علی رجل طائر مالم تعبره فأذا عبرت وقعت.. .»
یعنی
( خواب اگر تعبیر نشود چونان پرنده ای پرواز می کند و به وقوع نمی پیوندد اما اگر تعبیر شود ،واقع می شود.. .) .
از این رو لازم به ذکر است که خواب تا آنجا که امکان دارد وبدون زیاده روی و عدول از حق ،باید به شیوه ای پسندیده و خیر تعبیر شود و اگر این امکان وجود نداشت ،تعبیر ننمودن آن بهتر است.ابن وردی در این مورد می گوید :خواب بر بال پرنده ودر حال پرواز است؛ اما اگر تعبیر شود ،مژده آور یا زیان بخش خواهدشد.
اگر بتوان برای خواب دو تعبیر متفاوت ارائه داد ،باید دید که کدامیک بهتر و به اصول تعبیرخواب وتناسب واژه هانزدیکتر است تا خواب آنگونه تعبیر شود. المناوی در شرح«الفیه ی وردیه»از عده ای از بزرگان نقل می کند که فرموده اند :لازم وضروری است که معبر خواب آرام و با حوصله باشد تا تعبیرش تعبیری درست وتمام باشد وباید به کیفیت واژه ها وکلمات به دقت توجه نماید وبتواند چیزهای درست و با معنی را از موارد بی معنی و پریشان تشخیص دهد وبه دلایل واهداف آن خواب توجه کامل نماید وسپس قوانین تعبیر خواب را بر آنها تطبیق نماید و اگر خواب دارای دو معنا بود ،آن معنایی را انتخاب نماید که تناسب بیشتری [با شرایط و احوال] داشته باشد .
ممکن است تعبیر خواب در مورد بیننده ی آن واقع نشود و برای افراد خانواده،برادر،دوست و یا افراد نزدیک تحقق یابد و این زمانی است که امکان وقوع برای بیننده خواب وجود نداشته باشد.
پیامبر(ص) در خواب ابوجهل را دید که با وی بیعت نمود .در این مورد ابو جهل به پسرش عکرمه تعبیر شد که در نهایت به پیامبر(ص) ایمان آورد و پیامبر (ص) فرمود این تعبیر خوابی است که دیده بودم. پیامبر(ص) در خواب دید که اسید بن عاص والی مکه شده است و در نهایت پسر اسید والی مکه شد.
اگر تعبیرخوابی باعث بر ملا شدن عیب مسلمانی گردد که خداوند آن عیب را پنهان نموده است، باید از فاش نمودن وبیان آن تعبیر خودداری نموده و در صورت بیان آن باید از نام بردن فرد مورد نظر اجتناب نمایید زیرا در این صورت برادر مسلمانتان راغیبت نموده ودچار گناه شده اید .ابن وردی نیز می گوید : اگر خوابت بیانگر عیب مردم بود ،آن را پنهان دار و همواره آن وجه از تعبیر را انتخاب نمایید که بهتر و نیکوتر است.
بیان این مطلب ضروری است که خواب باید متناسب با بیننده ی آن و درجه وپایگاه اجتماعی او تعبیر شود . برای هر فرد آن تعبیری متناسب است که با شرایط و احوال خود وی سازگار باشد . ممکن است خوابی برای شخصی رحمت و همان خواب برای دیگری زحمت و عذاب باشد .
گویند روزی مردی از ابن سیرین سئوال نمود : در خواب دیدم که اذان می گویم ،تعبیر آن چیست ؟ ابن سیرین در جواب گفت : به زیارت خانه ی خدا می روی و فریضه ی حج به جای می آوری .بعد از مدتی شخصی دیگر دقیقاً همان سئوال را از ابن سیرین پرسید واو نیز در جواب به آن مرد گفت : تو دزدی خواهی کرد و دستت را به خاطر آن قطع خواهند کرد .آنانی که شاهد آن دوماجرا بودند از ابن سیرین پرسیدند: چگونه برای یک خواب دو تعبیر متفاوت نمودی ؟او نیز در جواب گفت :اولی مرد نیکو کار و خوبی بود و من نیز بر اساس این آیه ی قرآن«و اذان من الله ورسوله الی الناس یوم الحج الأکبر»یعنی(این اعلامی است از سوی خدا وپیامبرش به همه ی مردم در روز بزرگترین حج)[توبه/3]،اذان را به رفتن به حج تعبیر نمودم ،اما دومی مرد شرور و بدکرداری بود وبر اساس این آیه از قرآن«اذن مؤذن ایتها العیرانکم لسرقون»یعنی(ندا دهنده ای فر یاد زد ای کاروانیان شما دزدید)[یوسف/70] اذان گفتن وندا دادنش را به دزدی تعبیر نمودم .
اگر بچه ی کوچکی خوابی را ببیند ،تعبیرش برای والدینش است و همچنین تعبیر خواب برده برای اربابش و زن برای شوهرش می باشد و همه ی اینها در صورتی است که تعبیر آن خواب متناسب شرایط خود آنها نباشد . ابن وردی در این مورد می گوید :خواب برده از آن ارباب است و آنچه را نیزکه زن در خواب می بیند به شوهرش می رسد .خواب بچه به والدینش بر می گردد وهمه ی اینها درصورتی است که خود اهل و شایسته ی تعبیر آن خواب آن نباشند.
المناوی در مورد کیفیت تعبیر چیزهای عجیب وغریب و نا مشخص در شرح الفیه ی وردیه می گوید :اگر اول خواب تا آخر آن برای شما معلوم باشد، تعبیر آن ساده است اما اگربخشی از خواب مشخص و بخشی دیگر نامشخص و پریشان باشد،ابتدا قسمت معلوم آن را تعبیر نمایید و بخش نامعلوم آن را بیشتر مورد بررسی و دقت قراردهید ودر صورت امکان، آن بخش را به قسمتهای کوچکتری تقسیم نمایید ودر صدد درک جداگانه ی آن قسمتها باشید ودر صورت درک آنها ،تعبیر مشخصی برای آنها ارائه دهید و از مجموع آنها تعبیری کلی برای خواب ارائه نمایید.اگر درک وفهم خوابی برایتان امکان نداشت و یا خواب از نوعی باشد که تاکنون دیده نشده باشد،بهتر است که تعبیر نشود تا اینکه خود واقع شود.
و نهایتاً اگر می خواهید که بر تعبیر خوابها آگاه شوید،سعی نمایید تا بر پایه های اساسی برای تعبیر خواب آگاهی بیشتری پیداکنید و برای هر چیز بتوانید دلایل موجهی از قرآن وسنت ،معانی واژگان و اسامی و قیاس وتشبیه بیابید وبا کمک گرفتن از مجموع این موارد و نیزبا توجه به شرایط و احوال بیننده ی خواب در صدد برآیید که برای خواب تعبیری درست پیدا کنید.
| 