بزرگ‌ترین فروشنده و خریداران اسلحه در جهان کدام کشورها هستند؟

بر اساس مطالعه جدید موسسه تحقیقات صلح بین المللی استکهلم (SIPRI)، کشورهای اروپایی واردات تسلیحات خود را بین سال های 2014-2018 و 2019-2023 تقریبا دو برابر کرده و خریدهای مربوط امور نظامی را تا 94 درصد افزایش داده‌اند

به گزارش عصر ایران به نقل از یورو نیوز؛ بخش عمده ای از این افزایش به دلیل انتقال تسلیحات به اوکراین بوده است و 23 درصد از واردات تسلیحات اروپا را به خود اختصاص داده است. 

دو کشور اروپایی  فرانسه و ایتالیا نیز صادرات خود را در همین دوره به میزان قابل توجهی افزایش داده اند و خریداران مشتاقی را در اروپا، آسیا و خاورمیانه پیدا کرده‌اند.

اروپا از چه کسانی سلاح می‌خرد؟

بزرگترین واردکننده در اروپا با اختلاف اوکراین بود که 23 درصد از کل واردات اروپا را بین سال‌های 2019 تا 2023 به خود اختصاص داد. بزرگترین واردکنندگان بعدی بریتانیا و هلند هستند که به ترتیب 11 و 9 درصد از کل سهم واردات تسلیحات در این قاره را به خود اختصاص داده‌اند. 

همچنین بزرگترین فروشنده سلاح به کشورهای اروپایی ایالات متحده بوده که در بازه زمانی 2019 تا 2023 سهم 55 درصدی از بازار اروپا داشته است. این میزان در مقایسه با بازه زمانی قبلی 2018 تا 2018 افزایش 35 درصدی داشته است. 

 سایر تسلیحات عمده وارد شده به اروپا بین سال های 2019 تا 2023 از آسیا، اقیانوسیه و خاورمیانه بوده است.

دان اسمیت، مدیر SIPRI در بیانیه‌ای مطبوعاتی در این خصوص گفت: «عوامل بسیاری تصمیمات کشورهای اروپایی ناتو برای واردات از ایالات متحده را شکل می‌دهند، از جمله هدف حفظ روابط ترانس آتلانتیک در کنار مسائل فنی، نظامی و مرتبط با هزینه‌ها. البته اگر در سال‌های آینده روابط فراآتلانتیک تغییر کند، سیاست‌های تدارکات تسلیحات کشورهای اروپایی نیز ممکن است اصلاح شود.»

پس از آمریکا، این آلمان و فرانسه هستند که محصولات تسلیحاتی آنها سهمی به ترتیب 6.4 درصدی و 4.6 درصدی از کل خریدهای تسلیحاتی کشورهایی اروپایی داشته‌اند. 

افزایش صادرات تسلیحات فرانسه

ایالات متحده و فرانسه در حال حاضر بر صادرات تسلیحات جهانی تسلط دارند و واشنگتن بین سال‌های 2014-2018 و 2019-2023 صادرات خود را 17 درصد و پاریس 47 درصد در مدت مشابه افزایش داده‌اند.

ایالات متحده به تنهایی مسئول 42 درصد از کل صادرات تسلیحات جهانی بود و بین سال های 2019 تا 2023 به 107 کشور تسلیحات ارسال کرد که بیش از هر صادرکننده بزرگ دیگری بوده است. از سوی دیگر، افزایش صادرات تسلیحات فرانسه عمدتا به دلیل تحویل هواپیماهای جنگی به هند، قطر و مصر بوده است. 

فرانسه برای اولین بار در فهرست بزرگترین صادرکنندگان تسلیحات در جهان از روسیه جلوتر ایستاد و در رتبه دوم قرار گرفت و روسیه در رتبه سوم قرار گرفت. حمله روسیه به اوکراین و نیاز این کشور به استفاده بیشتر از تسلیحات و همچنین تحریم‌های بین‌المللی از اصلی‌ترین دلایلی بوده که باعث کاهش واردارات روسیه شده است به طوری که صادرات تسلیحاتی این کشور در سال 2019 به 31 کشور بوده اما این تعداد در سال 2023 به 12 کشور کاهش یافته است. 

بیشترین سهم صادرات تسلیحات فرانسه با 42 درصد به کشورهای آسیایی و اقیانوسیه و همچنین 34 درصد به کشورهای خاورمیانه اختصاص داشته است. 

بزرگترین دریافت کننده صادرات تسلیحات فرانسه هند بود که نزدیک به 30 درصد از کل صادرات را به خود اختصاص داده. هند بین سال‌های 2019 تا 2023 بزرگترین واردکننده تسلیحات در جهان بود اگرچه تامین‌کننده اصلی آن روسیه است که 36 درصد از کل واردات آن را به خود اختصاص داده است.

کاتارینا جوکیچ، محقق در SIPRI می‌گوید: «فرانسه از فرصت تقاضای قوی جهانی برای تقویت صنعت تسلیحات خود از طریق صادرات استفاده می کند. فرانسه به ویژه در فروش هواپیماهای جنگی خود در خارج از اروپا موفق بوده است.» 

در میان کشورهای اروپایی، ایتالیا هم شاهد افزایش صادرات تسلیحاتی خود در سه سال گذشته بوده به طوری که صادرات این کشور 86 درصد رشد کرده است. 

در میان سایر کشورها، همچنین کره جنوبی با 12 درصد شاهد افزایش صادرات تسلیحاتی بوده است. 

در مقابل صادرات آلمان و بریتانیا با 14 و اسپانیا با 2.2 درصد کاهش یافته است. همچنین اسرائیل و چین هم شاهد 25 و 5.3 درصد کاهش تسلیحات بوده‌اند.  

مشتریان اصلی تسلیحات اروپایی

اروپای غربی همراه با ایالات متحده 72 درصد از کل صادرات تسلیحات در سال های 2019-2023 را به خود اختصاص داده‌اند، در حالی که اروپا به تنهایی مسئول حدود یک سوم صادرات جهانی تسلیحات از جمله حجم زیادی از صادرات به خارج از منطقه بوده است.

در مجموع پنج کشور اروپایی، به استثنای روسیه، در میان 10 صادرکننده برتر جهان قرار گرفتند که شامل فرانسه (مقام دوم)، آلمان (مقام پنجم)، ایتالیا (مقام ششم)، بریتانیا (مقام هفتم) و اسپانیا (مقام هشتم) می‌شود.

همچنین هلند در جایگاه دوازدهم قرار گرفت و پس از آن سوئد (سیزدهم)، لهستان (چهاردهم)، سوئیس (هفدهم)، اوکراین (هجدهم) و نروژ (نوزدهم) قرار گرفتند. 

حدود 30 درصد از انتقال تسلیحات بین‌المللی در سال‌های 2019-2023 به خاورمیانه انجام شده است که سه خریدار برتر در منطقه عربستان سعودی، قطر و مصر هستند. اکثر واردات تسلیحات توسط کشورهای خاورمیانه توسط ایالات متحده با 52 درصد و پس از آن فرانسه با 12، ایتالیا با 10 و آلمان با 7 درصد تامین شده است. 

بزرگترین واردکنندگان در سال 2019-2023 هند، عربستان سعودی و قطر و پس از آن اوکراین بودند که بین سال‌های 2022 تا 2023 از بیش از 30 کشور تسلیحات عمده دریافت کرده است.

همچنین ایالات متحده و آلمان با به ترتیب 69 و 30 درصد بزرگ‌ترین تامین‌کنندگان تسلیحات برای اسرائیل بوده‌اند.