کشور ایران و کشورهای همسایه آن یعنی افغانستان، پاکستان، ترکیه در منطقه کمربند کوهزایی و لرزهخیز آلپ - هیمالیا قرار دارد. این منطقه لرزهخیز از خلیج بنگال به سوی هیمالیا، گسترش داشته و با عبور از عرض ایران تا جزایر «آزور» پرتغال ادامه دارد و در مسیر خود کشورهایی همچون ایتالیا، یونان، ترکیه، ایران، افغانستان، شمال هند و ... را در بر میگیرد.
به گزارش ایسنا، نقشههای زیر موقعیت کمربند لرزه خیز آلپ-هیمالیا و وضعیت کشورهای منطقه را از نظر لرزهخیزی نشان میدهد.
از این رو ایران یکی از لرزه خیزترین مناطق جهان است، به گونهای که حدود 15 درصد زمینلرزههای جهان در این منطقه لرزهخیز رخ میدهد و این ناحیه نیز محل برخورد صفحات اوراسیا (اروپا-آسیا) با صفحات هند، عربستان و آفریقا است که همین مساله باعث تشکیل کوهستانها، چین خوردگیها و زلزلههای کم عمق فراوان در مناطق جنوب اروپا، شمال آفریقا و خاور میانه شده است.
بررسی وضعیت آماری زمینلرزههای ثبت شده در ایران و مناطق همجوار از فرودین تا بهمن به مدت 11 ماه سال 1402 نشان میدهد تعداد 6610 زلزله در ایران به ثبت رسیده است که جزئیات آن از این قرار است:
محدوده بزرگا |
تعداد زلزلهها |
---|
کمتر از 2 |
2142 |
بین 2 تا 3 |
3506 |
بین 3 تا 4 |
760 |
بین 4 تا 5 |
175 |
بین 5 تا 6 |
22 |
بین 6 تا 7 |
5 |
جمع |
6610 |
لرزه خیزترین استانهای کشور به این شرح است:
ردیف |
استان |
تعداد زلزلهها |
---|
1 |
خراسان رضوی |
647 |
2 |
کرمان |
554 |
3 |
آذربایجان غربی |
465 |
4 |
خراسان جنوبی |
458 |
5 |
اصفهان |
329 |
6 |
سمنان |
300 |
7 |
چهارمحال و بختیاری |
300 |
8 |
فارس |
298 |
9 |
یزد |
260 |
10 |
خراسان شمالی |
226 |
11 |
هرمزگان |
213 |
مناطق جنوب-جنوب غربی، شرق- شمال شرق، مناطق مرکزی و شمال غربی کشور فعالیت لرزهای بیشتری نسبت به سایر مناطق کشور دارند.
در تهران نیز در این بازه زمانی 83 زمینلرزه به ثبت رسیده که در مناطقی چون «لواسان» با بزرگای 2.1، 3.8 در «صفادشت»، 2.3 و 2.6 در «ارجمند»، 3.5 در «ری»، 3.9 در «دماوند»، 2.4 در «حسنآباد»، 2.7 در «رباط کریم» و 2.4 و 2.3 در «جواد آباد» بوده است.
زلزلههای فروردین 1402
شبکههای لرزه نگاری مرکز لرزه نگاری کشوری مؤسسه ژئوفیزیک در فروردین ماه 1402 تعداد 443 زمینلرزه را در کشور و نواحی همجوار ثبت و تعیین محل کردهاند که این تعداد نسبت به اسفندماه 1401 کاهش 10.5 درصدی، نسبت فروردین 1401 کاهش 10.5 درصدی و نسبت به میانگین ماهانه 10 سال اخیر کشور کاهش 16.6 درصدی داشته است.
در این ماه 17 زمینلرزه با بزرگ بیش از 4 در کشور به ثبت رسید که زمینلرزه به بزرگ 5.6 خوی واقع در استان آذربایجان غربی در 4 فروردین، بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است. استانهای آذربایجان غرب با 104 زمینلرزه، خراسان رضوی با 46 زمینلرزه و فارس با 44 زمینلرزه بیشترین تعداد زمینلرزه را در بین استانهای کشور داشتند. همچنین استان تهران در این ماه شاهد ثبت 2 زلزله بوده است که بزرگترین آن به بزرگ 2.1 در لواسان به ثبت رسید.
تعداد |
محدوده بزرگا |
---|
358 |
کمتر از 3 |
68 |
بین 3 تا 4 |
14 |
بین 4 تا 5 |
3 |
بین 5 تا 6 |
443 |
جمع |
زلزلههای اردیبهشت 1402
در اردیبهشت سال گذشته تعداد 454 زمینلرزه در کشور و نواحی همجوار از سوی شبکههای لرزه نگاری مرکز لرزه نگاری کشوری موسسه ژئوفیزیک به ثبت رسید که این تعدادنسبت به ماه گذشته خود کاهش 2.4 درصدی، نسبت به اردیبهشت سال 1401 کاهش 16.25 درصدی و نسبت به میانگین ماهانه 10 سال اخیر کاهش 55 درصدی را نشان میدهد.
در این ماه 11 زمینلرزه با بزرگی بیش از 4 در کشور به ثبت رسید که زمینلرزه به بزرگی 4.7 قدمگاه استان خراسان رضوی در 8 اردیبهشت، بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است. استانهای خراسان رضوی با 66 زلزله، آذربایجان غربی با 49 زلزله و خراسان جنوبی با 49 زلزله بیشترین تعداد زمینلرزه ها را در بین استان های کشور تجربه کرده اند. همچنین استان تهران در این ماه شاهد 6 زمینلرزه بوده است که بزرگترین آن به بزرگی 3.8 در صفا دشت بوده است.
محدوده بزرگا |
تعداد |
---|
کمتر از 3 |
393 |
بین 3 تا 4 |
50 |
بین 4 تا 5 |
11 |
بین 5 تا 6 |
- |
جمع |
454 |
زلزلههای خرداد 1402
شبکههای لرزهنگاری کشور در خرداد ماه 1402 تعداد 601 زمینلرزه را ثبت کردند که این تعداد نسبت به اردیبهشت 1402 افزایش 33 درصدی، نسبت به خرداد سال 1401 کاهش 15.7 درصدی و نسبت به میانگین ماهانه 10 سال اخیر کشور کاهش 39 درصدی داشته است.
در این ماه 10 زمینلرزه با بزرگای بیش از 4 در کشور به ثبت رسید که زمینلرزه به بزرگای 4.9 در سراب واقع در استان آذربایجان شرقی در خرداد و فارغان استان هرمزگان در 31 خرداد بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
استانهای آذربایجان غربی با 82 زلزله، خراسان رضوی با 70 زمینلرزه و خراسان جنوبی با 47 زمینلرزه بیشترین تعداد زمینلرزهها را در بین استانهای کشور داشته اند. همچنین استان تهران در این ماه شاهد ثبت 9 زمینلرزه بوده است که بزرگترین آن به بزرگای 2.3 در ارجمند به ثبت رسید.
محدوده بزرگا |
تعداد |
---|
کمتر از 3 |
552 |
بین 3 تا 4 |
39 |
بین 4 تا 5 |
10 |
بین 5 تا 6 |
- |
جمع |
601 |
زلزلههای تیر 1402
در تیرماه سال 1402 از سوی شبکههای لرزهنگاری در تیر 1402 تعداد 538 زمینلرزه ثبت شد که این تعداد نسبت به خراد 1402 کاهش 10 درصدی، نسبت به تیر سال 1401 کاهش 30 درصدی و نسبت به میانگین ماهانه 10 سال اخیر کشور کاهش 45 درصدی داشته است.
در این ماه 10 زمینلرزه با بزرگای بیش از 4 در کشور به ثبت رسید و زمینلرزه به بزرگای 4.9 در موسیان استان ایلام در روز 7 تیر بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
استانهای آذربایجان غربی با 64 زمینلرزه، خراسان رضوی با 46 زمینلرزه و سمنان با 40 زمینلرزه بیشترین تعداد زمینلرزه را در بین استانهای کشور داشتند. همچنین استان تهران در این ماه 13 زمینلرزه را تجربه کرد که بزرگترین آن به بزرگای 3.5 در ری بوده است.
محدوده بزرگا |
تعداد |
---|
کمتر از 3 |
464 |
بین 3 تا 4 |
64 |
بین 4 تا 5 |
10 |
جمع |
538 |
زلزلههای مرداد 1402
در مرداد 1402 شبکههای لرزهنگاری تعداد 531 زمینلرزه را به ثبت رساندند که این تعداد نسبت به تیر 1402 کاهش 1.3 درصدی، نسبت به مرداد سال 1401 افزایش 17.5 درصدی و نسبت به میانگین ماهانه 10 سال اخیر کشور کاهش 45 درصدی داشته است.
در این ماه 5 زمینلرزه با بزرگای بیش از 4 در کشور به ثبت رسید که زمینلرزه به بزرگای 4.6 در اوز استان فارس در 27 مرداد بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
استانهای خراسان رضوی با 55 زمینلرزه، کرمان با 51 زمینلرزه و فارس با 46 زمینلرزه بیشترین تعداد زمینلرزه را در بین استانهای کشور داشتند. در استان تهران در این ماه 12 زمینلرزه ثبت شد که بزرگترین آن به بزرگای 3.9 در دماوند بوده است.
محدوده بزرگا |
تعداد |
---|
کمتر از 3 |
465 |
بین 3 تا 4 |
61 |
بین 4 تا 5 |
5 |
جمع |
531 |
زلزلههای شهریور 1402
شبکههای لرزهنگاری مرکز لرزهنگاری کشور در شهریور 1402 تعداد 658 زمینلرزه را در کشور به ثبت رساندند که این تعداد نسبت به مرداد 1402 افزایش 23 درصدی، نسبت به شهریور سال 1401 افزایش 15.4 درصدی و نسبت به میانگین ماهانه 10 سال اخیر کشور کاهش 33.2 درصدی داشته است.
در این ماه 12 زمینلرزه با بزرگای بیش از 4 در کشور به ثبت رسید که زمینلرزه 30 شهریور به بزرگای 5.2 در حوالی مرز کرمانشاه و عراق و زلزله 12 شهریور به بزرگای 5.1 در حوالی اردبیل بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
استانهای خراسان رضوی با 98 زمینلرزه، کرمان با 65 زمینلرزه و چهارمحال و بختیاری با 56 زمینلرزه لرزهخیزترین استانهای کشور بودهاند. در استان تهران در این ماه 7 زمینلرزه ثبت شد که بزرگترین آن به بزرگای 2.6 در ارجمند بوده است.
محدوده بزرگا |
تعداد |
---|
کمتر از 3 |
589 |
بین 3 تا 4 |
57 |
بین 4 تا 5 |
10 |
بین 5 تا 6 |
2 |
جمع |
658 |
زلزلههای مهر 1402
شبکههای لرزهنگاری مرکز لرزهنگاری کشور در مهر 1402 تعداد 1079 زمینلرزه را در کشور به ثبت رساندند که این تعداد نسبت به شهریور 1402 افزایش 64.5 درصدی، نسبت به مهر سال 1401 افزایش 80.7 درصدی و نسبت به میانگین ماهانه 10 سال اخیر کشور افزایش 9.5 درصدی داشته است.
در این ماه 73 زمینلرزه با بزرگای بیش از 4 در کشور و در نواحی مرزی به ثبت رسید که زمینلرزه 15 مهر به بزرگای 6.5 در هرات افغانستان و همچنین زلزله 25 مهر به بزرگای 5.6 در حوالی فین استان هرمزگان بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
همچنین در این ماه زمینلرزههای متعددی در هرات افغانستان رخ داد، به طوری که طی این ماه 500 زمینلرزه در مرز افغانستان (هرات) و ایران (تایباد) ثبت شد.
در بین استانهای کشور استانهای خراسان رضوی با 81 زمینلرزه، کرمان با 55 زمینلرزه و چهارمحال و بختیاری با 42 زمینلرزه، لرزهخیزترین استانهای کشور بوده اند.
استان تهران در این ماه 11 زمینلرزه را تجربه کرد که بزرگترین آن به بزرگای 2.4 در حسنآباد بوده است.
محدوده بزرگا |
تعداد |
---|
کمتر از 3 |
798 |
بین 3 تا 4 |
208 |
بین 4 تا 5 |
57 |
بین 5 تا 6 |
11 |
بین 6 تا 7 |
5 |
جمع |
1079 |
زلزلههای آبان 1402
شبکههای لرزهنگاری مرکز لرزهنگاری کشور در آبان 1402 تعداد 740 زمینلرزه را در کشور به ثبت رساندند که این تعداد نسبت به مهر 1402 کاهش 34.8 درصدی، نسبت به آبان سال 1401 افزایش 55.1 درصدی و نسبت به میانگین ماهانه 10 سال اخیر کشور کاهش 24.9 درصدی داشته است.
در این ماه 28 زمینلرزه با بزرگای بیش از 4 در کشور و در نواحی مرزی به ثبت رسید که زمینلرزه 5 آبان به بزرگای 5.3 در حوالی شوسف استان خراسان جنوبی و زلزله 6 آبان به بزرگای 5.4 در هرات افغانستان (مرز ایران و افغانستان) حوالی فین استان هرمزگان بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
در بین استانهای کشور، استانهای خراسان جنوبی با 120 زمینلرزه، کرمان با 51 زمینلرزه لرزهخیزترین استانهای کشور بودهاند. استان تهران در این ماه 9 زمینلرزه را تجربه کرد که بزرگترین آن به بزرگای 2.7 در رباط کریم رخ داد.
محدوده بزرگا |
تعداد |
---|
کمتر از 3 |
616 |
بین 3 تا 4 |
96 |
بین 4 تا 5 |
24 |
بین 5 تا 6 |
4 |
بین 6 تا 7 |
- |
جمع |
740 |
زلزلههای آذر 1402
شبکههای لرزهنگاری مرکز لرزهنگاری کشور در آذر 1402 تعداد 536 زمینلرزه را در کشور و نواحی همجوار ثبت کردند که این تعداد نسبت به آبان 1402 کاهش 27.6 درصدی، نسبت به آذر سال 1401 کاهش 6.1 درصدی و نسبت به میانگین ماهانه 10 سال اخیر کشور کاهش 45.5 درصدی داشته است.
در آذر 1402 تعداد 8 زمینلرزه با بزرگای بیش از 4 در کشور و در نواحی مرزی به ثبت رسید که زمینلرزه 23 آذر به بزرگای 4.5 در حوالی لوندویل استان گیلان بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
در این ماه از استانهای کشور، استانهای خراسان رضوی با 55 زمینلرزه، خراسان جنوبی با 43 زمینلرزه و چهارمحال و بختیاری با 43 زلزله، لرزهخیزترین استانهای کشور بودهاند. در استان تهران در این ماه 7 زمینلرزه به ثبت رسید که بزرگترین آن به بزرگای 2.4 در جوادآباد رخ داد.
محدوده بزرگا |
تعداد |
---|
کمتر از 3 |
485 |
بین 3 تا 4 |
43 |
بین 4 تا 5 |
8 |
بین 5 تا 6 |
- |
جمع |
536 |
زلزلههای دی 1402
شبکههای لرزهنگاری مرکز لرزهنگاری کشور در دی 1402 تعداد 537 زمینلرزه را در کشور و نواحی همجوار ثبت کردند که این تعداد نسبت به آذر 1402 افزایش 0.2 درصدی، نسبت به دی سال 1401 افزایش 4.7 درصدی و نسبت به میانگین ماهانه 10 سال اخیر کشور کاهش 45.5 درصدی داشته است.
در دی 1402 تعداد 10 زمینلرزه با بزرگای بیش از 4 در کشور و در نواحی مرزی به ثبت رسید که زمینلرزه 29 دی به بزرگای 4.9 در حوالی مرز ایران و کشور آذربایجان و زمینلرزه 18 دی به بزرگای 4.5 در ساغند استان یزد بزرگترین زمینلرزه ثبت شده در این ماه بوده است.
در این ماه استانهای کرمان با 76 زمینلرزه و اصفهان با 53 زمینلرزه لرزهخیزترین استانهای کشور بودهاند. در استان تهران در این ماه 7 زمینلرزه به ثبت رسید که بزرگترین آن به بزرگای 2.3 در جوادآباد رخ داد.
محدوده بزرگا |
تعداد |
---|
کمتر از 3 |
492 |
بین 4 تا 5 |
35 |
بین 4 تا 5 |
10 |
بین 5 تا 6 |
- |
جمع |
537 |
بهمن 1402
در بهمن 1402 تعداد 425 زمینلرزه توسـط مرکز لرزهنگاری کشـوری در ایران و نواحی مجاور ثبت و تعیین مکان شده است. تعداد زمینلرزهها به تفکیک بزرگا در جدول زیر آمده است:
محدوده بزرگا |
تعداد زلزله |
---|
کمتر از 2 |
166 |
بین 2 تا 3 |
212 |
بین 3 تا 4 |
39 |
بین 4 تا 5 |
8 |
جمع |
425 |