نخستین شب جمعه ماه رجب، شب آرزوها نامیده شده، در شب آرزوها درهای رحمت الهی گشوده و برای بهرهمندی هر چه بهتر و بیشتر از این شب اعمالی برای آن ذکر شده است.
نخستین شب جمعه ماه رجب در لسان روایات و ادعیه «لیلةالرغائب» نام گرفته است، «رغائب» بر اساس آنچه در لغت آمده است در دو معنا استعمال میشود، رغائب جمع «رغیبة» میباشد، یعنی آنچه مورد میل و آرزوست و همچنین رغائب به معنای بخشش و عطای بسیار نیز میباشد و لیلةالرغائب یعنی شبی که بندگان خدا، امید و آرزوی بسیار برای بخشش و عفو خدا دارند.
نخستین شب جمعه، مردگان و درگذشتگان نیز چشم امید به درگاه رحمت و غفران الهی دارند، بیایید با دعا برای آنها زمینه نزول رحت الهی را نیز برای خود فراهم کنیم.
از پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) روایت شده است فرمودند: از اولین شب جمعه در ماه رجب غافل نشوید. زیرا شبى است که فرشتگان آن را ((لیلة الرغائب )) مى نامند. این نامگذارى به این جهت است هنگامى که یک سوم از شب گذشت، هیچ فرشته اى در آسمانها و زمین نمى ماند، مگر این که در کعبه و اطراف آن جمع مى شوند. آنگاه خداوند بطور غیرمنتظره اى بر آنان وارد شده (تجلی میکند) و مى فرماید: اى فرشتگانم! هر چه مى خواهید از من درخواست کنید. فرشتگان عرض مى کنند: حاجات ما این است که از روزه داران رجب درگذرى. خداوند مى فرماید: این کار را انجام دادم.
بهتر است کسى که این حدیث را مى شنود، در این شب، زیاد بر فرشتگان صلوات فرستاده تا تکلیفى را که آیه تحیت (سوره نساء، آیه 86) به عهده ما گذاشته باندازه توانایى انجام داده باشد.
سپس رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: کسى که روز پنجشنبه اول رجب را روزه بگیرد و سپس بین نماز مغرب و عشا دوازده رکعت نماز بجا آورده هر دو رکعت به یک سلام و در هر رکعتى سوره فاتحه یک بار، انا انزلناه فى لیلة القدر سه بار و قل هو الله احد را دوازده بار بخواند و هنگامى که نماز تمام شد، هفتاد بار بر من (با این الفاظ) صلوات بفرستد: «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الاُْمِّیِّ وَعَلی آلِهِ»، پس به سجده می روی و هفتاد مرتبه میگوئی: «سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَالرُّوحِ»، پس سر ازسجده برمیداری وهفتاد مرتبه میگوئی: «رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَتَجاوَزْ عَمّا تَعْلَمُ اِنَّکَ اَنْتَ الْعَلِیُّ الاَعْظَمُ»، پس باز به سجده میروی و هفتاد مرتبه میگوئی: «سُبُّوحٌ قُدّوُسٌ رَبُّ الْمَلائِکَةِ وَالرُّوحِ» سپس حاجت خود را از خدا بخواهد، ان شاءالله تعالى برآورده مى شود.
سپس رسول خدا فرمودند: قسم به کسى که جانم در دست اوست ؛ هیچ بنده یا کنیزى- از بندگان و کنیزان خدا- این نماز را به جا نمى آورد، مگر این که خداوند گناهان او را مى بخشد گرچه گناهان او مثل کف دریا و بعدد شن و به وزن کوهها و به عدد برگهاى درختان باشد و روز قیامت هفتصد نفر از خویشاوندان خود را که همگى سزاوار آتش باشند شفاعت مى کند. و در شب اول قبر خداوند ثواب آن را به بهترین صورت، با روى گشاده و خندان و زبان فصیح براى او مى فرستد که مىگوید: اى محبوب من ! مژده بده؛ از هر سختى نجات پیدا کردى. مى پرسد: تو کیستى؟ رویى بهتر از روى تو ندیده و بویى به خوشبویى تو مشامم نرسیده. جواب مى دهد: اى محبوب من! من ثواب آن نمازى هستم که در فلان شب، فلان منطقه، فلان ماه و فلان سال بجا آوردى؛ امشب آمده ام تا حقت را ادا کرده، مونس تنهایى تو بوده و وحشتت را از بین ببرم؛ و زمانى که در شیپور دمیده شود، در عرصه قیامت بر سرت سایه افکنم . و تو هرگز هیچ خیرى را از جانب مولایت از دست نخواهى داد.
در تمام ماه با پیروى از امام سجاد (علیه السلام ) در سجده خود این ذکر را بگوید: «عَظُم الذَنب مِن عبدک فلیَحَسُنِ العفوُ مِن عندک».
برخی اعمال لیلةالرغائب
نخستین شب جمعه ماه رجب، شب آرزوها نامیده شده، در شب آرزوها درهای رحمت الهی گشوده و برای بهرهمندی هر چه بهتر و بیشتر از این شب اعمالی برای آن ذکر شده است.
روزه
روزه، نخستین پنجشنبه ماه رجب دارای ثواب و برکات بسیاری عنوان شده است.
رجب، ماه خداست؛ ماه پر برکتی است که اعمال بسیاری برای آن آورده شده است. پیامبر اکرم (ص) فرمود: هر کس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، مستوجب خشنودی خدا و غضب الهی از او دور و دری از درهای جهنم بر روی او بسته می شود.
نماز
برای نخستین شب جمعه ماه مبارک رجب، نمازی دوازده رکعتی از سوی رسول خدا ذکر شده که فضیلت بسیاری دارد که بین نماز مغرب و عشا دوازده رکعت نماز اقامه شود که هر دو رکعت به یک سلام ختم می شود و در هر رکعت یک بار سوره حمد، سه بار سوره قدر، دوازده بار سوره توحید خوانده شود.
وقتی دوازده رکعت به پایان رسید، هفتاد بار ذکر «اللهم صل علی محمد النبی الامی و علی آله» گفته شود.
پس از آن در سجده هفتاد بار ذکر «سبوح قدوس رب الملائکة والروح» گفته شود.
پس از سر برداشتن از سجده، هفتاد بار ذکر «رب اغفر وارحم و تجاوز عما تعلم انک انت العلی الاعظم» گفته شود. دوباره به سجده رفته و هفتاد بار، ذکر «سبوح قدوس رب الملائکة والروح» گفته شود. در اینجا می توان حاجت خود را از خدای متعال خواست.
پیامبر اکرم در فضیلت این نماز فرموده است: کسی که این نماز را بخواند، شب اول قبرش خدای متعال ثواب این نماز را با زیباترین صورت و با روی گشاده و درخشان و با زبان فصیح به سویش می فرستد.
پس او به آن فرد میگوید: ای حبیب من، بشارت بر تو باد که از هر شدت و سختی نجات یافتی. فوت شده میپرسد تو کیستی؟ به خدا سوگند که من صورتی زیباتر از تو ندیدهام و کلامی شیرین تر از کلام تو نشنیدهام و بویی، بهتر از بوی تو نبوییدهام.
آن زیباروی پاسخ میدهد: من ثواب آن نمازی هستم که در فلان شب از فلان ماه از فلان سال به جا آوردی. امشب به نزد تو آمدهام تا حق تو را ادا کنم و مونس تنهایی تو باشم و وحشت را از تو بردارم و چون در صور دمیده شود و قیامت بر پا شود، من سایه بر سر تو خواهم افکند.