منوچهر مطیعی تهرانی گوید: دژخیم تجسمی است از غول وجدان خودمان و هیبتی که دارد و بیم و هراسی که نا آگاهانه احساس می کنیم. ترس از دژخیم به میزان تاثر پذیری ضمیر نا خود آگاه ماست از حوادثی که اتفاق می افتد. قبلا نیز گفتم کارهائی که می کنیم و نسبت به نتایج آن بی تفاوت می مانیم و از آن می گذریم، ضمیر ما و به زبان گویاتر وجدان ما از آن کارها تاثیر می پذیرد و همین تاثیر است که در خواب های ما به صورت دژخیم مجسم می گردد. در خواب، یادژخیم علیه مااست یا له ما که بی تردید این دو حالت تفاوت هائی در تعبیر به وجود می آورد. خانم ایتانوس گفت جلاد یادژخیم هم زاد ما است و در همه جا و در هر حال ما را دنبال می کند. او می گفت اگر خودمان خوب باشیم همزاد ما بد است و اگر بد و نا صالح باشیم همزاد ما خوب است. البته این افسانه است اما نشان می دهد که مردم به وجود نیکی و بدی در کنار هم معتقد بودند و همین اعتقاد است که وجود شیطان را در تمام ادیان توجیه می کند. اگر در خواب دژخیم از ما بود مورد تعدی و ستم قرار گرفته ایم یا قرار خواهیم گرفت و اگر علیه ما بود ستمی کرده ایم یا تعدی نموده ایم که وجدانمان آن را به یاد می آورد و متذکر می شود. چنانچه در خواب ببینیم که دژخیم به فرمان ما قصاص را اعمال می کند در واقع خود ما هستیم که دژخیم مجازاتمان می نماید. به هر حال اگر دژخیم داریم سرزنش و شماتت وجدان است.
|