جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده از اولین نشست مشترک با رهبران ژاپن و فیلیپین در روز پنج‌شنبه برای گسترش شبکه‌ای از ائتلاف‌های امنیتی و اقتصادی در هند و اقیانوس آرام استفاده کرد و مقامات آمریکایی معتقدند به‌عنوان سپری در برابر تجاوز چین عمل خواهد کرد. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، جو بایدن در کنار همتایان خود و دستیاران ارشد دیپلماتیک خود در کاخ سفید گفت که این کشورها «روابط دریایی و امنیتی خود را تعمیق می‌دهند» و پیامی صریح با هدف اقدامات چین در دریای چین جنوبی ارائه کرد.
بایدن گفت: «می‌خواهم واضح بگویم، تعهدات دفاعی ایالات متحده در قبال ژاپن و فیلیپین آهنین است.» جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید تلاش دیپلماتیک در آسیای جنوب شرقی را یکی از ده‌ها تلاش کشورهای همفکر برای عقب راندن چین از فعالیت‌هایش در تجارت، فناوری و تهاجم نظامی توصیف کرد.هدف این اتحاد از اروپا متفاوت است؛ جایی که کشورها پس از جنگ جهانی دوم در یک اتحاد واحد به نام ناتو گرد هم آمدند. تحلیلگران می‌گویند که ایالات متحده و کشورهای منطقه به جای یک گروه واحد، شراکت‌های کوچک‌تر با هدف تضمین مقاومت در برابر فشار چین ایجاد میکنند.
رانا میتر، استاد دانشکده دولتی کندیِ هاروارد، می‌گوید: «چین از ترکیب بسیار قدرتمندی از اجبار، تجارت بین‌المللی، همراه با قدرت دریایی رو به رشد خود استفاده می‌کند.» او تاکید می‌کند که ایالات متحده، ژاپن و فیلیپین به دنبال این هستند که نشان دهند که «اکوسیستمی متشکل از متحدان مختلف دارند که تلاش میکنند پاسخی به این نوع فشار بدهند.» این استراتژی روز پنج‌شنبه زمانی به نمایش گذاشته شد که هر سه رهبر بر ضرورت اتحاد تاکید کردند؛ درحالی‌که هیچ‌کدام از سه رهبر هیچ اشاره‌ای به نام چین نداشتند. فومیو کیشیدا، نخست‌وزیر ژاپن اعلام کرد که «همکاری چند لایه برای آینده منطقه ضروری است.»
فردیناند مارکوس جونیور، رئیس‌جمهور فیلیپین گفت که این نشست بر این منطق استوار است «که هر سه کشور با احترام عمیق به دموکراسی، به حکمرانی خوب و حاکمیت قانون تاکید دارند.» بایدن در پایان گفت: «وقتی ما یکپارچه باشیم، می‌توانیم صلح بهتری را برای همه ایجاد کنیم.» ناظران می‌گویند که بعید است که تقویت ائتلاف‌ها راه‌حلی کوتاه‌مدت برای مشکل آزار و اذیت پکن علیه کشتی‌های فیلیپین در دریای چین جنوبی ارائه دهد که ایالات متحده و متحدانش گفته‌اند که نقض قوانین بین‌المللی است و باید متوقف شود. کشتی‌های گارد ساحلی چین به کشتی‌های فیلیپینی حمله میکنند و با لیزر خدمه‌هایشان را هدف می‌گیرند؛ چیزی که ایالات متحده آن را «تاکتیک‌های غیرقانونی» در یکی از حیاتی‌ترین آبراه‌های جهان می‌داند و به‌شدت آن را محکوم می‌کند.
علت تنش‌ها چیست؟
ژاپن و فیلیپین هر دو با چین اختلافات ارضی جداگانه دارند، درباره اولی جزایر سنکاکو در دریای چین شرقی و دومی در منطقه دریای چین جنوبی اما مقامات دولت بایدن گفتند که دیدار این سه رهبر اتحاد نظامی و دیپلماتیک قوی‌تری را در میان رهبران سه متحد به چین نشان داد. به گزارش سی‌ان‌ان، تنش‌های فیلیپین و چین بر روی دوم توماس شول متمرکز شده است که در حدود 200کیلومتری از ساحل جزیره فیلیپین پالاوان قرار دارد. در دهه1990، فیلیپین یک کشتی حمل‌ونقل نیروی دریایی قدیمی متعلق به دوران جنگ جهانی دوم را در این منطقه مستقر کرد تا به ادعای خود در این منطقه کمک کند. این کشتی در حال حاضر عمدتا یک لاشه زنگ زده است و توسط تفنگداران دریایی فیلیپینی مستقر اداره می‌شود. در همین حال، چین این منطقه را که در منطقه اقتصادی انحصاری فیلیپین قرار دارد، به‌عنوان قلمرو مستقل خود می‌داند، همان‌طور که در بخش بزرگی از دریای چین جنوبی، برخلاف حکم داوری بین‌المللی، ادعای مالکیت آن را دارد.درگیری‌های اخیر از آنجا شروع شد که کشتی‌های فیلیپینی در حال گشت‌زنی بودند و کشتی‌های چینی با توپ‌های آبی آنها را مورد حمله قرار دادند و در پی این حملات چندین ملوان این کشتی‌ها زخمی شدند و آسیب جدی به کشتی‌ها وارد شد.
