از زمان پیدایش جت های جنگنده اولیه در دهه 1940 تا امروز، هواپیماهای نظامی که به آسمان می روند، به نوآوری و توسعه راه های جدید برای محافظت از کشورهایی که به آنها خدمت می کنند، ادامه می دهند. در حالی که اولین جت جنگنده ثبت شده Messerschmitt Me 262 بود (که توسط نیروهای آلمان و چک استفاده می شد)، اولین جنگنده توربوجت توسعه یافته ایالات متحده، P-80 Shooting Star ساخت کمپانی لاکهید بود.
Messerschmitt Me 262
P-80 Shooting Star
نسل های جهانی در طول دهه ها
Heinkel He 162
نسل اول
به گزارش روزیاتو، داستان در طول جنگ جهانی دوم شروع شد، زمانی که نسخه های اولیه جت های جنگنده به دنبال نفوذ به عرصه هوانوردی بودند. آنها به عنوان جت های جنگنده نسل اول طبقه بندی می شوند، اما فریم چوبی یا سبک آنها به راحتی قابل تشخیص بود و از آویونیک استفاده نمی کردند. درعوض، کنترلها و قدرت شلیک آنها همه بهصورت دستی توسط خلبان(های) مسئول اداره میشد. از جنگنده های معروف نسل اول می توان به Me 262، Heinkel He 162، Gloster Meteor و Lockheed F-80 اشاره کرد.
Lockheed F-104 Starfighterسیبی
نسل دوم
پس از جنگ کره، بین سالهای 1950 و 1953، نوآوری بیشتری مورد نیاز بود. در این مرحله، مدیریت تسلیحات هنگام پرواز با سرعت بالا به طور فزایندهای پیچیده میشد، بنابراین رادارها و موشکها برای اطمینان از دقت و اثربخشی کلی به کار گرفته شدند. این امر برای خلبانان فرماندهی که به حمایت بیشتری در میدان جنگ نیاز داشتند، کاملاً کمک کننده بود.
در این مثال، جنگندههای جت برای استفاده در نقشهای متعدد سازگار شدند. نمونه هایی از این جنگنده های نسل دوم شامل F-104 Starfighter ساخت لاکهید، Dassault Mirage III ساخت فرانسه، MiF-21 و English Electric Lightning بود.
Sukhoi Su-17
نسل سوم
نسل بعدی از قابلیتهای چند منظوره شان الهام گرفت، جایی که میتوان سلاحهای لازم را حمل کرد، اما همچنین می توان در رهگیری هوا به هوا در حین شلیک موشکها و بمبها جنگید. فناوری پیشرفتهتر، از جمله رادار پالس داپلر و آویونیک های تخصصی هدفگیری در این نسل به کار گرفته شدند.
موتورهای توربوفن نیز وارد صنعت شده بودند که با افزایش نیروی رانش و قدرت مانور به خلبانان کمک می کردند. نمونه هایی از این نسل عبارتند از سوخو سو-17، جنرال داینامیکس اف-111 و مک دانل داگلاس اف 04 فانتوم.
Harrier II
نسل چهارم
جتهای جنگنده نسل چهارم با ورود به خدمت در دهه 70، مرزهای فناوری و آویونیک را جابجا کردند. این جت ها به طور قابل توجهی قدرت مانور بهتری داشته و با مواد کامپوزیتی سبک تر ساخته شدند. قابلیتهای مادون قرمز و پرواز با سیم باعث شد هواپیماها در این نسل قرار بگیرند و با پیشرفت فناوریهای بیشتر در این زمینه، ارتباطات دیجیتال اولیه به کنترل داشتن خلبان بر عملکردهای بیشتری کمک میکرد. هواپیماهای این نسل شامل اف 16ساخت جنرال داینامیک، هریر II و بعداً یوروفایتر تایفون، داسو رافال و سوخو 35 بود.
Lockheed Martin F-22
نسل پنجم
در دهه 90، شبکه های تلفن همراه و محاسبات دیجیتالی تکامل یافته و هواپیماهای جدیدتری با چابکی و بدنه کوچکتر ساخته شدند. پیشرفتهای فناوری به معنای قدرت آتش بهتر و کنترل و فرماندهی پیچیدهتر بود که به حضور بیرقیب در میدان جنگ کمک میکرد. در حالی که هواپیماها تکامل می یافتند، راههای ارتباطی جدید، حسگرها، موتورها و پهپادهای تهاجمی فرعی نیز تکامل یافتند.
با نیاز به پیشرفت در قلمرو جت های جنگنده، سرمایه گذاری گسترده در توسعه جت های جنگنده جدید همچنان ادامه دارد. در این نسل، جنگنده هایی شامل F-22 لاکهید مارتین، سوخو Su-57 و Chengdu J-20 را داریم که بسیاری از آنها تا به امروز فعال هستند.
F-106 Delta Dart
جدول زمانی جت های جنگنده آمریکا
با نگاهی به تاریخچه جت های جنگنده ایالات متحده از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون، نیروی هوایی، نیروی دریایی و تفنگداران دریایی ایالات متحده تا 47 نوع مختلف هواپیمای جنگنده یا رهگیر را در اختیار گرفته اند. بیایید با کمک داده های Aviamagazine به برخی از نمادین ترین هواپیماهایی که به ایالات متحده خدمت کرده اند نگاهی بیندازیم:
سال |
سازنده |
نسخه |
تعداد تولید شده |
فعال/بازنشسته |
1945 |
Lockheed |
P-80 Shooting Star |
1,715 فروند |
بازنشسته |
1947 |
McDonnell |
FH-1 PHantom |
62 فروند |
بازنشسته |
1947 |
North American |
FJ-1 Fury |
33 فروند |
بازنشسته |
1947 |
Republic |
F-84 Thunderjet |
7,524 فروند |
بازنشسته |
1948 |
McDonnell |
F2H Banshee |
895 فروند |
بازنشسته |
1949 |
Grumman |
F9F Panther |
1,382 فروند |
بازنشسته |
1950 |
Lockheed |
F-94 Starfire |
855 فروند |
بازنشسته |
1951 |
Vought |
F7U Cutlass |
320 فروند |
بازنشسته |
1952 |
Grumman |
F-9 Cougar |
1,988 فروند |
بازنشسته |
1954 |
North American |
F-100 Super Sabre |
2,294 فروند |
بازنشسته |
1955 |
North American |
FJ-4 Fury |
374 فروند |
بازنشسته |
1956 |
Convair |
F-102 Delta Dagger |
1,000 فروند |
بازنشسته |
1957 |
McDonnell |
F-101 Voodoo |
807 فروند |
بازنشسته |
1958 |
Lockheed |
F-104 Starfighter |
در مجموع 4 نسخه: 227 فروند |
بازنشسته |
1959 |
Convair |
F-106 Delta Dart |
342 فروند |
بازنشسته |
F-15E Strike Eagle
حرکت به دهه 60
با توسعه هوانوردی نظامی، شاهد ورود هواپیماهای بیشتری در دهه 1960 بودیم، از جمله:
سال |
سازنده |
نسخه |
تعداد تولید شده |
فعال/بازنشسته |
1960 |
McDonnell Douglas |
F-4A/B Phantom II |
در مجموع دو مدل: 694 فروند |
بازنشسته |
1963 |
McDonnell Douglas |
F-4C/D Phantom II |
در مجموع دو مدل: 1,408 فروند |
بازنشسته |
1967 |
McDonnell Douglas |
F-4E Phantom II |
1,370 فروند |
بازنشسته |
1973 |
Northrop |
F-5E/F Tiger/II |
در مجموع دو مدل: 956 فروند |
تعدادی هنوز فعال |
1974 |
Grumman |
F-14A Tomcat |
478 فروند |
بازنشسته |
1978 |
General Dynamics |
F-16A/B Fighting Falcon |
4,604 فروند |
بازنشسته |
1983 |
McDonnell Douglas |
F/A-18A/B Hornet |
1,480 فروند |
بازنشسته |
1988 |
McDonnell Douglas (Boeing) |
F-15E Strike Eagle |
513 فروند |
فعال |
1999 |
McDonnell Douglas (Boeing) |
F/A-18E/F Super Hornet |
بیش از 608 فروند |
فعال |
با ورود به هزاره جدید، بسیاری از جدیدترین هواپیماها، از جمله F-22 Raptor و خانواده F-35 Lightning ساخت لاکهید مارتین، همچنان در خدمت هستند و عملیات هوایی مختلفی را برای نیروی دریایی و نیروی هوایی ایالات متحده انجام می دهند.