امر به معروف و نهی از منکر مانند نماز یک واجب تعبدی صِرف نیست. بلکه یک واجبی است که در فقه با شرط‌های متعددی مطرح شده است و جامع همه شروط «امربه معروف و نهی از منکر» یک کلام است و آن اینکه باید در امربمعروف و نهی از منکر «منطق و عقل» حاکم باشد، بدین معنا که باید؛ «منطق در رفتار» و «معیارهای عقلانی در ارزیابی نتیجه» در نظر گرفته شود.
شهید استاد مطهری بر این باور است وقتی در «نهی از منکر» نیروها تضییع می‌شوند و نتایج ناچیز است، حتما نهی از منکر در آنجا با «منطق» قابل تطبیق نیست.
ایشان صریحاً اعلام داشته؛ اولین گروهی که «نهی ازمنکر» را از پوشش عقلانیت و منطق بیرون بردند؛ «خوارج» بودند که می‌گفتند؛ امربه‌معروف منطق‌بردار نیست!
روایات متعدد در باب امربه‌معروف در «فقه» که متضمن تبیین شروط و رعایت جوانب مختلف در مسئله امربه‌معروف و نهی از منکر است؛ به تمامه ناظر به این انحراف خوارج است.
نویسنده: حجه الاسلام هادی سروش
منبع: کانال سروش معرفت[هادی سروش]
