در گوشه ای از استان پهناور سیستان و بلوچستان، جایی در دل کویرهای سوزان و در آغوش صخره های برافراشته، رازهایی نهفته است که با گذر زمان همچنان سر به مهر باقی مانده اند.
به گزارش بیتوته، مکان‌های تاریخی مانند گورستان هفتاد ملا در میرجاوه نه تنها به خاطر زیبایی‌های بصری و جاذبه‌های تاریخی‌شان ارزشمند هستند، بلکه آن‌ها درک عمیق‌تری از فرهنگ و سنت‌های یک منطقه را نیز به ما می‌دهند. این قبرستان که در استان سیستان و بلوچستان واقع شده، بیانگر بخشی از تاریخ غنی ایران است که از طریق معماری، هنر و داستان‌های فولکلور به یادگار مانده است.
اهمیت گورستان هفتاد ملا نه فقط در ظاهر خاص قبرهای سفید رنگ آن و موقعیت منحصربه‌فردش در میان صخره‌ها خلاصه می‌شود، بلکه در افسانه‌ها و داستان‌هایی که از نسلی به نسل دیگر منتقل شده، عمق بیشتری پیدا می‌کند. این داستان‌ها می‌توانند از قهرمانان محلی گرفته تا عرفان و اعتقادات مذهبی را در بر بگیرند، و هر کدام به نوعی زندگی و باورهای مردمانی را بازتاب می‌دهند که در زمان‌های گذشته در این منطقه زندگی می‌کردند.
علاوه بر اهمیت تاریخی و فرهنگی، میرجاوه به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود نیز حائز اهمیت است. این شهر که یکی از قدیمی‌ترین گمرکات کشور را داراست و از طریق راه‌آهن، ایران را به شبه‌قاره هند متصل می‌کند، نقش مهمی در تجارت و تبادل فرهنگی بین ایران و کشورهای دیگر ایفا می‌کند.
معماری خاص گورستان تاریخی هفتاد مُلّا؛راز سرقت شده از دل تاریخ
گورستان تاریخی هفتادمُلّا، یکی از شاهکارهای معماری اسلامی است،که گفته می‌شود به سبک و سیاق مقبره‌ی کوروش کبیر طراحی شده است . این گورستان در روستای روپس، از توابع بخش تمین در شهرستان میرجاوه واقع شده است.
ویژگی منحصربه‌فرد این مکان، این است که به‌خاطر ساختار خاص خود و قرارگیری در دل غار، در برابر شرایط آب و هوایی متنوع منطقه، از جمله برف، باران، طوفان و حتی نور خورشید، در طول سالیان سال امان بوده است.
تاریخچه این اثر به بیش از 1000 سال پیش بازمی‌گردد، اما علّت نامگذاری آن هنوز معلوم نیست. با این وجود، ویژگی‌های منحصربه‌فرد این گورستان شامل موارد زیر است:
گورهای چند طبقه
گورهای چندطبقه: وجود گورهایی با ساختار چند طبقه، نشان از تنوع و پیچیدگی در ساختار معماری این ورستان دارد و به توجه و احترام بیشتر به مردگان دفن‌شده اشاره می‌کند.
معماری و حفر گور در سینه‌ی صخره‌ها: استفاده از صخره‌های محیط به عنوان پایه و پشتیبان برای ساختارهای گورستان، نشان از هنر و زبان معماری خاصی دارد که با محیط طبیعی درگیر شده است.
ظروف سفالی درون گورها: وجود ظروف سفالی درون گورها، احتمالاً به اعتقادات و رسوم دفن مردگان در زمان ساخت این گورستان اشاره دارد.
گورهای خانوادگی و تشریفاتی: وجود گورهایی که به طور خاص به خانواده‌ها و یا طبقات اجتماعی مشخص اختصاص یافته‌اند، نشان از ساختار اجتماعی و فرهنگی مردم در زمان ساخت این گورستان است.
این ویژگی‌ها باعث می‌شود که گورستان تاریخی هفتادمُلّا به عنوان یکی از جاذبه‌های فرهنگی و تاریخی مهم منطقه مورد توجه قرار گیرد و مورد بازدید گردشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ و تاریخ شهرستان میرجاوه قرار بگیرد.
گورستان های تاریخی ایران
افسانه ها و روایت ها: در جستجوی حقیقت گمشده
در گذر زمان، گورستان تاریخی هفتاد ملا افسانه های بسیاری را به خود دیده است. نبود اسناد و مدارک مستدل تاریخی، باعث شده تا حقیقت در مورد این مکان همچنان در هاله ای از ابهام قرار گیرد.
یکی از افسانه های رایج در میان مردم محلی، حکایت از آن دارد که این گورستان، آرامگاه هفتاد تن از بزرگان و ریش سفیدان یک طایفه بوده است. روایت دیگری نیز وجود دارد که ساکنان اولیه این منطقه، برای در امان ماندن از سیلاب های رودخانه ای که در نزدیکی گورستان قرار دارد، مردگان خود را در ارتفاعات دفن می کرده اند. موقعیت جغرافیایی گورستان، این روایت را تا حدودی تایید می کند.
طبیعت سحرانگیز: همجواری مرگ و زندگی در دل کویر
گورستان تاریخی هفتاد ملا، نه تنها به واسطه ی پیشینه تاریخی و معماری خاص خود، بلکه به دلیل برخورداری از طبیعت منحصر به فرد، مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. این گورستان در دامنه های شمالی کوه تفتان واقع شده است و از آب و هوایی معتدل برخوردار است.
در اطراف گورستان، کوه های بسیاری به چشم می خورد که همچون نگهبانانی استوار، از این مکان تاریخی محافظت می کنند. در 20 متری ضلع شمالی گورستان، رودخانه ای به نام روپس جاری است که طراوت و سرزندگی را به این منطقه هدیه می بخشد.
در امتداد این رودخانه، باغ های میوه ی سرسبز، چشم اندازهایی بدیع و دلنشین را خلق کرده اند. پوشش گیاهی منطقه نیز محدود به باغ ها نیست و بوته های خودرو و درختچه های جنگلی، جلوه ای طبیعی و کم نظیر به این خطه از کویر بخشیده اند.
مکان های دیدنی میرجاوه
دسترسی به گورستان تاریخی هفتاد ملا: سفری ماجراجویانه
برای دسترسی به قبرستان تاریخی هفتاد ملا، شما ابتدا باید به شهر کوچک میرجاوه سفر کنید که در فاصله حدود 80 کیلومتری زاهدان واقع شده است. پس از ورود به شهر میرجاوه، باید به سمت جنوب غربی از شهر حرکت کرده و بر روی جاده‌ای فرعی که در فاصله 45 کیلومتری بعد از شهر واقع شده، به سمت راست بپیچید. این مسیر به سمت روستای تمین و روستای جش خواهد بود.
پس از عبور از این روستاها، به سمت روستای روپس حرکت خواهید کرد که در نزدیکی گورستان تاریخی هفتاد ملا واقع شده است. بعد از رسیدن به روستای روپس، می‌توانید با پیگیری مسیرهای روستایی و داخلی به سمت قبرستان هدایت شوید. قسمت انتهایی مسیر به قبرستان هفتاد ملا آسفالت نشده است، اما با دنبال کردن مسیر و نشانه‌های موجود، به راحتی می‌توانید به مقصد خود برسید.
توصیه می‌شود قبل از سفر، اطلاعات مسیریابی را با دقت بررسی کنید و از نقشه‌ها و مسیریاب‌های موجود استفاده کنید. همچنین، بهتر است اطمینان حاصل کنید که وسیله نقلیه شما برای عبور از بخش‌های آسفالت نشده و مناطق روستایی مناسب است.
نکات مهم برای بازدید از گورستان تاریخی هفتاد ملا
با توجه به موقعیت خاص گورستان تاریخی هفتاد ملا و قرارگیری آن در دل کویر، نکاتی را باید در نظر داشته باشید تا سفری خاطره انگیز و ایمن را برای خود رقم بزنید:
پوشش مناسب: به دلیل تابش شدید نور خورشید در منطقه، استفاده از کلاه، عینک آفتابی و لباس های راحت و پوشیده ضروری است. همچنین، فراموش نکنید که کفش مناسب برای راه رفتن در مسیرهای ناهموار و کوهستانی به همراه داشته باشید.
آب آشامیدنی: گرما و خشکی هوا در منطقه، نیاز به مصرف آب فراوان را گوشزد می کند. پس حتما به اندازه کافی آب آشامیدنی سالم به همراه داشته باشید.
حفظ آثار تاریخی: گورستان تاریخی هفتاد ملا به عنوان بخشی از میراث فرهنگی و تاریخی ایران زمین، ارزشی گرانبها محسوب می شود. در بازدید از این مکان، از هرگونه آسیب رساندن به سنگ قبرها و محوطه گورستان خودداری کنید.
احترام به فرهنگ محلی: با برقراری ارتباط با اهالی خونگرم روستاهای اطراف گورستان تاریخی هفتاد ملا ، می توانید اطلاعات ارزشمندی در مورد این مکان کسب کنید. همچنین، به یاد داشته باشید که احترام به فرهنگ و آداب و رسوم مردم محلی، سفری خوشایندتر را برای شما به ارمغان خواهد آورد.
امکانات رفاهی: در نزدیکی گورستان تاریخی هفتاد ملا ، امکانات رفاهی خاصی وجود ندارد. بنابراین، پیش از عزیمت به این منطقه، مایحتاج مورد نیاز خود را به همراه داشته باشید.
سوالات متداول درباره گورستان تاریخی هفتاد ملا
1. گورستان تاریخی هفتاد ملا کجاست؟
گورستان تاریخی هفتاد ملا در روستای روپس، توابع بخش تمین شهرستان میرجاوه، استان سیستان و بلوچستان قرار دارد.
2. قدمت گورستان تاریخی هفتاد ملا چه تاریخی است؟
درباره قدمت دقیق گورستان تاریخی هفتاد ملا اطلاعات دقیقی در دست نیست. اما تخمین زده می شود قدمت آن به بیش از 1000 سال برسد.
3. علت نامگذاری گورستان تاریخی هفتاد ملا به این اسم چیست؟
متاسفانه علت نامگذاری این گورستان به هفتاد ملا مشخص نیست و همچنان در هاله ای از ابهام قرار دارد.
4. چرا گورستان تاریخی هفتاد ملا در دل کوه قرار دارد؟
قرار گرفتن گورستان تاریخی هفتاد ملا در دل کوه، آن را از گزند عوامل طبیعی مانند باد، باران، طوفان و حتی نور خورشید در امان نگه داشته و به حفظ این اثر تاریخی در طول سالیان متمادی کمک کرده است.
5. ویژگی های خاص گورستان تاریخی هفتاد ملا چیست؟
از ویژگی های خاص گورستان تاریخی هفتاد ملا می توان به موارد زیر اشاره کرد: گورهای چند طبقه معماری و حفر گور در سینه صخره ها ظروف سفالی موجود در داخل برخی از گورها وجود احتمالی گورهای خانوادگی و اشیاء خاص که نشان از طبقه بندی اجتماعی در آن زمان دارد
سخن پایانی مقاله گورستان تاریخی هفتاد ملا
گورستان تاریخی هفتاد ملا با رمز و رازهای سر به مهر خود، همچون نگینی در دل کویرهای سیستان و بلوچستان می درخشد. معماری منحصر به فرد قبرها، طبیعت سحرانگیز اطراف گورستان و افسانه های کهن در دل آن، سفری به اعماق تاریخ را برای هر گردشگری به ارمغان می آورد. با بازدید از این مکان، می توانید تجربه ای متفاوت از گردشگری را رقم بزنید و در گذر زمان، به رازهای نهفته در دل سنگ ها پی ببرید.
