مراسم افتتاحیه ایراناکسپو2024، روز گذشته با سخنرانی رئیسجمهور، وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس اتاق ایران آغاز بهکار کرد. به گفته برگزارکنندگان، اهمیت ایراناکسپو و استقبال بیسابقه از این رویداد، چالشهایی بود که به برای چینش تجار خارجی در سالن اجلاس بهوجود آمده بود. تکبیری میگوید تعداد تجار خارجی آنچنان زیاد بود که تمام سالن مملو از حضار بود و مجبور شدیم بخشی از آنها را مستقیم به نمایشگاه ببریم. او عنوان میکند که به لحاظ کیفی این نمایشگاه بالاتر از دورههای قبل بوده و حدود 40کشور در سطح عالی مانند وزیر، رئیس اتاق بازرگانی و معاون وزیر در این رویداد شرکت کردند.
توجه به این نکته ضروری است که تجار خارجی با برنامه وارد ایران شدهبودند و این موضوع از مدل ورود به سالنهای تخصصی مشخص بود. ایران در این رویداد سعی دارد تا بازاریابی را در خاک خود دنبال کند؛ همانطور که در بسیاری از کشورهای دنیا چنین است. از تکبیری درخصوص چرایی استقبال بیسابقه از ایراناکسپو سوال پرسیدیم و او نیز در پاسخ گفت: بهنظر میرسد علت اصلی، موفقیت در اکسپو گذشته بودهاست. او آماری را نیز به «دنیایاقتصاد» ارائه کرد که جالبتوجه بود. به گفته تکبیری، بعد از پایان اکسپوی اردیبهشت طی یک نظرسنجی از تجار خارجی که در رویداد حضور داشتند مبنیبر اینکه آیا حاضر به حضور مجدد در این اکسپو هستند، مشخص شد که 85درصد از حضار نسبت به حضور مجدد پاسخ مثبت دادند، 11درصد نیز پاسخشان ممتنع بود و تنها 4درصد علاقهای به حضور مجدد نشان ندادند. به هر روی این رویداد بزرگ اقتصادی روز گذشته با سخنرانی رئیسجمهور همراه بود.
ابراهیم رئیسی در این مراسم با اشاره به اهمیت تجارت خارجی تاکید کرد که حضور بیشتر ایران در بازارهای جهانی باید بهعنوان یکی از وجوه پراهمیت قدرت کشور موردتوجه قرار گیرد. همچنین وزیر صنعت، معدن و تجارت در این برنامه به محورهایی همچون جهتدهی توسعه اقتصادی بر پایه رشد اقتصادی پایدار با تعاملات بینالمللی و تمرکز بر محصولات و خدمات دارای فناوری متوسط و پیشرفته و ارزشافزوده بالا، توسعه زیرساختهای تجاری و افزایش سهم کشور از تجارت بینالمللی با کمک بهرهگیری حداکثری از دیپلماسی تجاری اقتصادی و حمایتهای عملی از تحقیق و توسعه در شرکتها در جهت افزایش رقابتپذیری بینالمللی و صادرات اشاره کرد و از آن بهعنوان برنامه اصلی دولت در حوزه تجارت خارجی یاد کرد. در ادامه مراسم افتتاحیه، رئیس اتاق ایران به اهمیت ایفای نقش پررنگتر در زنجیره تولید ارزش در منطقه غرب آسیا تاکید و اعلام کرد که بخشخصوصی برای این منظور آمادگی لازم را دارد.
صادرات؛ رکن مهم قدرت اقتصادی
رئیسجمهور صبح روز شنبه در ششمین نمایشگاه توانمندیهای صادراتی جمهوریاسلامی ایران، این نمایشگاه را رونمایی از توانمندیهای تولیدی و صادراتی ایران توصیف و اظهارامیدواری کرد که نتیجه برگزاری این نمایشگاه ایجاد فضای رقابتی و فضایی برای کنش و تعامل منطقهای و جهانی از مسیر توسعهتجارت، صادرات و گسترش تعاملات اقتصادی باشد که به همگرایی، هماهنگی و مشارکت همه فعالان اقتصادی منجر شده و موجب ارتقای اقتصادی در ایران، منطقه و جهان باشد. رئیسجمهور با تاکید بر اینکه برگزاری این نمایشگاه گواه تحریم ناپذیربودن جمهوریاسلامی ایران است، افزود: تحریم در ایران اسلامی با اراده پولادین مردم هرگز به نتیجه نرسیده و پس از این هم نخواهد رسید. برگزاری این نمایشگاه همچنین نشاندهنده آن است که طرحهای شیطانی منزویکردن ایران هرگز به نتیجه نرسیده و نخواهد رسید و ایران اسلامی با وجود ذخایر مادی و معنوی، نیروی انسانی کارآمد با اراده، مبتکر و خلاق میتواند در عرصههای مختلف، نوآوریهای متعدد و متنوع به دنیا عرضه کند. رئیسی همچنین این نمایشگاه را رونمایی از دستاوردها و توانمندیهای جوانان کشورمان در تلاش برای تبدیل تحریمها و تهدیدها به فرصت توصیف کرد و گفت: به تعبیر دیگر ترجمان این نمایشگاه و رویداد بزرگ اقتصادی آن است که ما توانستیم و بازهم میتوانیم.
رئیسجمهور با بیان اینکه اگر زیادهخواهی سلطهگران نباشد، امکانات و منابع خدادادی برای رفع نیازهای بشر و رسیدن آن به کمال و رفاه، کافی و مناسب است، گفت: متاسفانه جریان تحریمها جلوهای از ظلم و زیادهخواهی سلطهگران است که وقتی علیه ملتی اعمال میشود، نه صرفا در مسیر رسیدن به اهداف آن ملت بلکه در مسیر رسیدن همه ملتها به اهدافشان مانع ایجاد میکند.این حقیقت تحریم است و تحریم؛ در واقع جنگی از نوع غیرنظامی برای جلوگیری از دستیابی ملتها به آرمانها و اهدافشان است.
رئیسی در ادامه با بیان اینکه ملت ایران با توکل بر خدا و تکیه بر داشتههای داخلی تحریمها را به اعتراف مقامات رسمی آمریکایی پشتسر گذاشتهاست، گفت: آمریکاییها رسما اعتراف کردند که سیاست فشار حداکثری علیه ایران مفتضحانه شکستخورده و این دستاورد حاصل تلاش جوانان با اراده ما در عرصه تولید و فعالیت اقتصادی است. رئیسجمهور کارفرمایان، تولیدکنندگان، مهندسان و کارگران را افسران و سربازان خطمقدم جبهه مقابله با تحریمهای آمریکا و دیگر دشمنان ایران و انقلاب اسلامی معرفی و گفت: این افسران و سربازان خطمقدم جبهه مقابله با تحریمها توانستهاند در عرصه تولید، اقتصاد و فناوری بهگونهای عمل کنند که امروزه به جرأت میتوان ایران را کشوری فناور و پیشرفته نامید.
رئیسی با اشاره به اینکه برای رونق فعالیتهای اقتصادی و جلوگیری از خامفروشی به ایجاد زنجیره کامل تولید نیاز داریم، گفت: ایجاد زنجیره کامل تولید، علاوهبر ایجاد اشتغال و ارزشافزوده بالاتر میتواند به خود تولید نیز رونق و تنوع بیشتر ببخشد و امکانات و ظرفیتهای محققکردن این هدف از مواد اولیه موردنیاز تا دانش و علم و نیروی انسانی متخصص و کارآمد کاملا در کشور وجود دارد.
رئیسجمهور با بیان اینکه در نمایشگاهی که افتتاح میشود تولیدات متنوع و دستاوردها و توانمندیهای متعددی ارائه شدهاست، این محصولات را بخشی از تواناییهای امروز جمهوریاسلامی ایران دانست و از همه کسانی که در این نمایشگاه حضور دارند خواست که موضوع مذاکره، تنظیم و انعقاد قرارداد و دیگر اقدامات لازم برای تجارت و تولید را با جدیت پیگیری کنند تا در زمان برگزاری نمایشگاه هفتم توانمندیهای صادراتی ایران، ببینیم که گامهای بلندی در این مسیر برداشته شدهاست.
رئیسجمهور در ادامه خطاب به فعالان اقتصادی و بازرگانان گفت: ما در کشور امکانات و ظرفیتهای بسیاری داریم که باید از وضعیت بالقوه به فعلیت درآورده شوند، اینکه تصور شود علم، دانش، نوآوری و فناوری صرفا در اختیار چند کشور معدود است، نگاه نادرستی است.
رئیسی با بیان اینکه غربیها تلاش میکنند در منطقه ما کشوری به فناوریهای نوین دسترسی نداشتهباشد و اگر هم این دسترسی ایجاد شد، نقطه اصلی و محوری آن برای حفظ سلطهگری در اختیار خودشان بماند، افزود: امروز به برکت تلاش دانشمندان و متخصصان متعهد ایرانی بسیاری از دانشها در ایران بومی شده و حتی با ترور دانشمندان و تحتفشار قراردادن متخصصان ما نیز دیگر نمیتوانند مانع از دسترسی جمهوریاسلامی ایران به فناوریهای نو شوند.
رئیسجمهور با اشاره به اینکه هرجا و در هر زمینهای که بیشترین فشار به ایران اسلامی واردشده در همانجا بیشترین موفقیت برای ما بهدست آمدهاست، افزود: امروز ما در صنایع نظامی و هستهای بهرغم فشارها بیشترین موفقیتها را کسب کردهایم، البته در دکترین جمهوریاسلامی ایران و بنا به فتوای رهبری معظمانقلاب و مرجع تقلید مسلمین، سلاح هستهای جایی ندارد، اما ما از این فناوری در بخشهای مختلف کشاورزی، صنعت، نفت و پتروشیمی و پزشکی استفادههای فراوانی خواهیمداشت. رئیسی با تاکید بر اینکه در جهان امروز نظام سلطه با همه شیطنتها و توطئهها دیگر نمیتواند کشورهای مستقل و مصمم را از رسیدن به توسعه و پیشرفت اقتصادی باز دارد، گفت: برخلاف خواست نظام سلطه، امروز توانمندیهای بسیاری در کشورهای مختلف در آسیا، آفریقا و آمریکایلاتین ایجادشده که میتوانند با اتکا به این توانمندیها روی پای خود بایستند و با ابتکار و نوآوری هم برای رفاه ملتهای خود و هم برای سایر کشورهای جهان نقشآفرین و موثر باشند.
رئیسجمهور در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه تولیدکنندگان و صادرکنندگان در اقتصاد در جایگاه تولید قدرت برای کشور هستند، افزود: قدرت نظامی مهم است، اما قدرت تولید و صادرات کمتر از قدرت نظامی نیست و یک کشور با اتکای به تولید و صادرات در کنار قدرت نظامی میتواند نیرومند شود. رئیسی در ادامه برگزاری نمایشگاه اکسپوی2024 در ایران را از دو جنبه تعامل و ارتباط بیشتر دولتها و همچنین ارتباط و آشنایی بیشتر فعالان تجاری و اقتصادی با یکدیگر مهم دانست و افزود: حتما این نمایشگاه میتواند موجب امیدآفرینی برای مردم ما و برای کشورهای منطقه باشد و به جلوهای از اثبات توانمندی ما در انجام کارهای بزرگ تبدیل شود.
رئیسجمهور همچنین به برخی از ظرفیتهای بسیار خوب جمهوریاسلامی ایران برای کمک به رشد و شکوفایی اقتصاد منطقه از جمله برخورداری از موقعیت ممتاز جغرافیایی و دسترسی به دو دریای خزر و عمان، خلیجفارس و اقیانوس هند اشاره کرد و افزود: راهگذر بینالمللی شمال- جنوب مسیر ترانزیتی بسیار بهصرفه، مطمئن و نزدیکتر برای حملونقل کالاها فراهم کرده که برای کشورهای منطقه بسیار مفید خواهد بود.
رئیسجمهور همچنین بر ضرورت نگاه ویژه نسبت به تجارت با ارزهای ملی تاکید کرد و گفت: امروز در مجامع و پیمانهای اقتصادی بزرگ نظیر شانگهای، بریکس و اوراسیا موضوع تجارت با ارزهای ملی از سوی سران کشورهای عضو مطرح است که تحقق آن باید با جدیت پیگیری شود. رئیسی در ادامه با تاکید بر اهمیت نقش دفاتر بازرگانی در معرفی ظرفیتهای کشور به بازرگانان و فعالان اقتصادی ضمن تقدیر از اقدامات وزارت صنعت، معدن و تجارت و امورخارجه برای افزایش این دفاتر در 60 نقطه از دنیا افزود: از جمله مشکلات ما در جهت توسعه مبادلات اقتصادی آشنا نبودن بازرگانان و فعالان اقتصادی دیگر کشورها با ظرفیتهای جمهوریاسلامی ایران و از طرفی عدمآشنایی بازرگانان و فعالان اقتصادی ما با ظرفیتهای دیگر کشورهاست که در این زمینه ایجاد دفاتر بازرگانی در راستای آشنایی بین این دو بخش میتواند نقش مهمی ایفا کند.
رئیسجمهور در پایان ابراز امیدواری کرد برگزاری این نشست در همافزایی بین کشورها و همچنین بازرگانان و فعالان اقتصادی برای رشد تولید و اقتصاد ایران و کشورهای منطقه راهگشا باشد.
توسعه همکاریهای تجاری با دیگر کشورها
وزیر صنعت، معدن و تجارت دیگر سخنران مراسم افتتاحیه اکسپو2024 بود. او با اشاره به ظرفیتهای بالقوه اقتصاد ایران، برنامههای وزارت صمت برای توسعهتجارت خارجی ایران را تشریح کرد.
عباس علیآبادی در این مراسم گفت: مهمترین هدف این نمایشگاه توسعه همکاریهای بینالمللی کشورهای شرکتکننده است؛ برگزاری نمایشگاهی با حضور مهمانانی از 100 کشور باعث شناخت ما از یکدیگر و تسهیل تجارت میشود.
وی افزود: ایران در زمینه تجارت مزایای نسبی بسیاری دارد که میتواند تسهیلگر بسیاری از تعاملات در سطوح مختلف راهبردی باشد. توجه بهجایگاه ژئوپلیتیکی ایران در کنار ظرفیتهای صنعتی، معدنی و کشاورزی فرصتهای زیادی را فراهم میکند. چهره واقعی توانمندیهای ایران در این نمایشگاهها آشکار شده و زمینه برای افزایش تعاملات فراهم میشود.
علی آبادی به برنامههای وزارت صمت در حوزه تجارت اشاره کرد و گفت: وزارت صمت 3 برنامه اصلی دارد؛ جهتدهی توسعه اقتصادی بر پایه رشد اقتصادی پایدار با تعاملات بینالمللی و تمرکز بر محصولات و خدمات دارای فناوری متوسط و پیشرفته و ارزشافزوده بالا، توسعه زیرساختهای تجاری و افزایش سهم کشور از تجارت بینالمللی با کمک بهرهگیری حداکثری از دیپلماسی تجاری اقتصادی و حمایتهای عملی از تحقیق و توسعه در شرکتها در جهت افزایش رقابتپذیری بینالمللی و صادرات در دستور کار ما قرار دارد.
وزیر صمت با بیان اینکه در مورد توسعه زیرساختهای تجاری چند برنامه داریم، گفت: اولویتدادن به دیپلماسی اقتصادی با هدف توسعه سرمایهگذاری خارجی، ورود به بازارهای خارجی و دستیابی به فناوری، تعامل جدی، مثبت و سازنده با کشورهای منطقه در حوزههای انتقال فناوری و همکاریهای صنعتی، فعالسازی میزهای کالایی کشور و استانی با هدف شناسایی صادرات کالاهای ایرانی به بازارهای هدف با همکاری وزارت امورخارجه، بهرهمندی حداکثری از روابط سیاسی در ایجاد بازارهای جدید و توسعه شبکه تامین، افزایش رایزنان بازرگانی جهت رصد رقبای ایران در بازارهای جهانی و ارائه اطلاعات لازم به صادرکنندگان به کمک وزارت امورخارجه، تنوعبخشی به روشهای تجاری مانند تجارت به کمک ارزهای محلی و توسعه بازارهای مرزی جهت افزایش صادرات و بهبود دسترسی به منابع خارج از کشور، بهرهگیری از ظرفیتهای اتاقهای مشترک با سایر تشکلها و انجمنهای بخشخصوصی در توسعه روابط خارجی و گسترش بازارهای صادراتی از چند نقطه محدود به سایر نقاط جهان از جمله برنامههای ما است.
وی افزود: اکنون ایران با وجود تحریمها، یکی از قطبهای اقتصاد و صنعت منطقه است؛ بالغ بر 153میلیارد دلار حجم تجارت خارجی کشور است که نزدیک به 50میلیارد دلار از این رقم مربوط به صادرات غیرنفتی میشود؛ کشورهای همسایه، آفریقایی و اسلامی و سایر کشورهای دوست در اولویت توسعه روابط هستند. ما اکنون عضو ناظر سازمان تجارتجهانی هستیم و با حضور در پیمانهای منطقهای و بینالمللی تعاملات سازندهای با کشورها داریم.
علی آبادی ادامه داد: در سازمان اکو با 9 کشور همسایه و منطقه همکاری داریم؛ موافقتنامههای تجاری در دست پیگیری است. با 8 کشور اسلامی درحالتوسعه موافقتنامه تجارت ترجیحی امضا کردهایم و در حال اجرا هستیم. در سازمانهای همکاری اسلامی با کشورهای عضو موافقتنامه تجارت ترجیحی داشته و همکاریهای تجاری را اجرا میکنیم. با کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا موافقتنامه تجارت آزاد امضاشده و با تعدادی دیگر از کشورها موافقتنامه تجارت ترجیحی امضاشده و با برخی دیگر در دست امضا قرار دارد.
وزیر صمت گفت: ما آماده تعامل هستیم. ما دست همکاری اقتصادی با کشورهای جهان را میفشاریم و برای تسهیل تجارت ایران با جهان تلاش میکنیم. امید میرود این نمایشگاه بتواند با ارائه شفاف توانمندیهای صادراتی ایران و شناخت نیازمندیهای طرفهای دیگر گامی جدی در جهت توسعه روابط تجاری بردارد.
لزوم حضور پررنگتر در زنجیره ارزش منطقهای
رئیس اتاق ایران دیگر سخنران مراسم افتتاحیه اکسپو2024 بود. صمد حسنزاده در این مراسم، با اشاره به فرصتهای قابلتوجه ایران برای سرمایهگذاران داخلی و خارجی، گفت: بر اساس گزارشهای بینالمللی، بالغبر یکتریلیون دلار ظرفیت بالقوه در اقتصاد ایران نهفته است و تحقق این ظرفیت به حدود 3.5تریلیون دلار سرمایهگذاری نیاز دارد.
به گزارش اتاق ایرانآنلاین حسنزاده در ادامه سخنرانی خود، شکلگیری زنجیره ارزش منطقهای را راهحل تحریمزدایی و تقویت همبستگی اقتصادی ملتها عنوان کرد و گفت: ایجاد زنجیره ارزش منطقهای در میدان و محیط عملیاتی بهشدت به همکاری بخشخصوصی کشورهای منطقه نیازمند است و در این راستا اتاقهای بازرگانی میتوانند نقش کلیدی در عملیاتیکردن زنجیره ارزش منطقهای و گسترش آن به حوزههای مختلف ایفا کنند.
او افزود: اقتصاد ایران بالقوه میتواند تا سال2035 یکتریلیون دلار به تولید ناخالص داخلی اضافه کند و برای تحقق این ظرفیت نیازمند حدود 3.5تریلیون دلار سرمایهگذاری هستیم. این بهمعنای آن است که کشور ایران دارای فرصتهای زیادی برای سرمایهگذاران داخلی و خارجی است.
حسنزاده با اشاره به ظرفیتهای ایران برای رسیدن به هدف رشد اقتصادی گفت: اقتصاد متنوع، موقعیت استراتژیک جغرافیایی، منابع طبیعی غنی، وجود نیروهای انسانی جوان تحصیلکرده و ارزان، بازار مصرف بزرگ، قیمت انرژی رقابتی، تنوع زیستمحیطی و مواردی ازایندست، فرصتهای زیادی را در اختیار سرمایهگذاران داخلی و خارجی قرار میدهد. در بخش انرژی، ایران در سال2022 هشتمین تولیدکننده نفتخام و سومین تولیدکننده گاز طبیعی دنیا بوده و دارای سومین ذخایر نفت و دومین ذخایر گاز طبیعی در دنیا است. او افزود: در بخش صنعت ایران یکی از اصلیترین تولیدکنندگان محصولات پلاستیک و پلیمری درمیان کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقاست. در بخش معدن، ایران دهمین تولیدکننده بزرگ معدنی با تولید 68 نوع مواد معدنی است و دارای 6هزار معدن فعال است. اگر افق دید خود را از سطح غرب آسیا و بحرانهای امنیتی آن فراختر ساخته و تصویری کلان از جهان را تصور کنیم، خواهم دید که توسعه برونگرایانه به وجه غالب عرصه بینالملل تبدیل شده و بنیان مشروعیت نظامهای سیاسی را با پیشرفت اقتصادی و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان پیوند زده است.
در چنین فضایی شرط توفیق برنامههای توسعهملی ایجاد تعامل همافزا میان ظرفیتها و ضرورتهای داخلی برای توسعه از یکسو و الزامات ناشی از روندهای پرقدرت اقتصاد جهانی از دیگر سو است. دیپلماسی اقتصادی، محل و ابزار ایجاد این تعامل محسوب میشود. طراحی و پیگیری این دیپلماسی اقتصادی، مستلزم توجه به واقعیات کلان زیر است.
رئیس اتاق ایران با اشاره به اینکه منطقه غرب آسیا نیازمند همکاری و همگرایی گستردهتر برای پیشبرد توسعه اقتصادی است، گفت: همگرایی اقتصادی در غرب آسیا میتواند بیش از گذشته بر شکلگیری و تکمیل زنجیره ارزش منطقهای متمرکز شود. در شکلدهی به زنجیره ارزش منطقهای مشارکت دولت و بخشخصوصی نهتنها در درون کشورها بلکه در روابط کشورهای منطقه با یکدیگر اهمیت کلیدی دارد. دولتهای منطقه باید شرایط را برای درهمتنیدگی فزاینده اقتصادها فراهم آورند. از دیگرسو بخشخصوصی منطقه نیازمند همکاری تنگاتنگ برای عملیاتیکردن بخشهای مختلف زنجیره ارزش منطقهای است. شکلگیری زنجیره ارزش منطقهای در سطح کلان وابسته به همکاری دولتهاست اما در میدان و محیط عملیاتی بهشدت به همکاری بخشخصوصی کشورهای منطقه نیازمند است. در این راستا اتاقهای بازرگانی میتوانند نقش کلیدی در عملیاتیکردن زنجیره ارزش منطقهای و گسترش آن به حوزههای مختلف ایفا کنند.
حسنزاده با تاکید بر اینکه اتاق بازرگانی آماده ایفای نقش خود برای تسهیل پیوستن ایران به این زنجیره تولید است، افزود: اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران از سالهای گذشته همواره بر فراهمآوردن زمینههای نظری و عملی شکلدهی به چنین زنجیرهای متمرکز بودهاست و پژوهشهای مهمی در این راستا در اتاق ایران صورتگرفتهاست؛ از همینرو اتاق ایران آمادگی دارد تا با همکاری اتاقهای منطقه غرب آسیا در راستای شکلدهی به چارچوبهای لازم برای همکاری بخشخصوصی و دولتی در توسعه زنجیره ارزش منطقهای نقش فعالی ایفا کند.
حسنزاده در انتها گفت: در این میان معضلات ناشی از تحریمها را نمیتوان بهسادگی نادیده گرفت؛ اما در جهانی که بهطور فزاینده منطقهای میشود، تحریمزدایی هم بخش مهمی از شکلگیری زنجیرههای منطقهای است. راهحل ثبات، صلح و توسعه اقتصادی در غرب آسیا از همکاری و همگرایی منطقهای میگذرد. ایران در سالهای اخیر بیش از گذشته بر همگرایی با همسایگان متمرکز شدهاست و با احیای روابط با عربستان و توسعه روابط با سایر همسایگان در راستای توسعه همگرایی اقتصادی منطقهای گام برمیدارد. اتاق ایران بهعنوان نماینده بخشخصوصی نیز بر اهمیت نقشآفرینی بخشخصوصی کشورهای غرب آسیا در این مسیر تاکید دارد و آمادگی خود را برای همکاری و هماندیشی با اتاقهای کشورهای منطقه برای توسعه زنجیره ارزش منطقهای اعلام میدارد.