تاریخ انتشار: 27 آوریل 2024
مترجم: لیلا احمدی
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
عصر ایران/ ترجمه: یکی از قابلتوجهترین بخشهای هفتهنامۀ اکونومیست، "جهان در یک نگاه" است که هر روز "مهمترین رخدادهای جهان" در حوزههای مختلفِ سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را در قالب "گزارش خبری جامع" بهروزرسانی میکند. ترجمۀ آخرین چکیده با 12 عنوان خبری پیش روی شماست.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖
1- حملات گستردۀ روسیه به تأسیسات انرژی اوکراین
روسیه تأسیسات انرژیِ سراسر اوکراین را بمباران کرد. شرکت انرژی "دیتک(DTEK)" از خسارت به چهار نیروگاه از شش نیروگاه حرارتی خود خبر داد. مقامات منطقهای اعلام کردهاند که تأسیسات شهر "کریویریه" واقع در منطقۀ "دنیپروپتروفسک" (زادگاه زلنسکی) نیز هدف حملات قرار گرفته است. بهگفتۀ فرماندۀ نیروی هوایی اوکراین، 21 موشک از 34 موشک، پیش از اصابت سرنگون شدهاند.
2- هشدار مِدوِدُف برای مسدودکردن داراییهای خارجیِ روسیه
"دیمیتری مدودف" که زمانی رئیسجمهور روسیه بود گفته است که اگر دولتهای غربی داراییهای روسیه را تصرف کنند، کرملین میتواند تلافی کند. قانونگذاران آمریکایی در تاریخ 20 آوریل به دولت اجازه دادند داراییهای روسیه را که در بانکهای آمریکایی نگهداری میشود، به اوکراین منتقل کنند. مدودف خاطرنشان کرده است که قوانین روسیه باید تغییر کند تا امکان توقیفِ داراییهای آمریکا در روسیه فراهم شود.
3- انفجار در کامبوج
20 سرباز کامبوج در پی انفجار انبار مهمات در غرب پنومپن (پایتخت کامبوج) کشته شدند. نخستوزیر کامبوج گفته "عمیقاً شوکه شده" و دستور داده خانواده های سربازان غرامت دریافت کنند. یک ساختمان اداری، یک پادگان و 25 منزل مسکونی بر اثر انفجار ویران شدهاند.
4- انتشار ویدئوی دو گروگان اسرائیلی با امید به تحققِ آتشبس
حماس ویدئویی بدون تاریخ منتشر کرده که دو گروگان اسرائیل با نامهای "کیت سیگل و "عمری میران" را زنده نشان میدهد. پیش از این، رئیس سازمان اطلاعات مصر با همتای اسرائیلی خود دیدار کرد تا اسرائیل را تحت فشار بگذارد، تهاجم برنامهریزیشده به رفح - که پناهگاه حدود یک میلیون فلسطینی است - را لغو کند و مذاکرات گسترده را آغاز کند. ظاهراً مقامات اسرائیلی مایلند پیشنهاد مصر را بررسی کنند تا حماس 33 گروگان را در ازای آتشبس 6 هفتهای در غزه آزاد کند.
5- ثبات رتبۀ اعتباری فرانسه پس از ماهها تنزل
«مودیز» و «فیچ»* رتبۀ اعتباری فرانسه را "پایدار" اعلام کردند. این مؤسسات اقتصادی تأکید کردهاند که چشم انداز اقتصادی کشور پایدار است. "برونو لومر" (وزیر دارایی فرانسه)، از این خبر استقبال کرد، هرچند بهگفتۀ هر دو مؤسسه، کسری بودجه و میزان بدهی فرانسه باعث نگرانی است. مودیز هشدار داده است که نسبت بدهی فرانسه به تولید ناخالص داخلی - که سال گذشته حدود 111 درصد بود - ممکن است تا سال 2027 به 115 درصد افزایش یابد.
* مؤسسات "فیچ"، "مودیز" و "سیاندپیگلوبال"، 95 درصد از بازار رتبهبندی اعتباری جهانی را تشکیل میدهند. اساساً «رتبهبندی اعتباری» برای ارزیابی عینیِ ریسکهای مرتبط با وام به اشخاص، شرکتها یا کشورها و برای تخمینِ «ریسک نکول» (یعنی ناتوانی در انجام تعهدات وام) طراحی شده است. رتبهبندی اعتباری براساس شاخصهای علمی عمل میکند و به سرمایهگذارانِ بالقوه، میزان ریسکپذیربودنِ سرمایه در مشارکت اقتصادی را اطلاع میدهد. این معیار صرفاً بر شاخصهای اقتصادی متمرکز نیست و «ریسک سیاسیِ» ناشی از تصمیمات یا تحولات سیاسی کشورها را نیز ارزیابی میکند.
6- ضربۀ سنگینِ "پولتر" به حزب حاکم انگیس
"دانیل پولتر" (نمایندۀ محافظهکار بریتانیا و وزیر سابق دولت) در اعتراض به بیتوجهی حزب حاکم به خدمات عمومی و وضعیت بهداشت و درمان این کشور، به جناح مخالف یعنی حزب کارگر پیوست. آقای پولتر اخذ این تصمیم را به سابقۀ محافظهکارانِ حاکم در خدمات عمومی نسبت داد و گفت: «نمیتوانم به چشمان رأیدهندگان نگاه کنم». بریتانیا باید تا پایان ژانویه، انتخابات عمومی برگزار کند. طبق پیشبینیِ اکونومیست، حزب کارگر 87 درصد شانس برای کسب اکثریت پارلمانی دارد.
7- بهتعویقافتادنِ ممنوعیتِ "سیگار منتول" در آمریکا
جو بایدن (رئیسجمهور آمریکا) طرح ممنوعیت سیگار منتول را کنار گذاشت. دولت اعلام کرده است که برای مشورت با وکلا، صاحبان مشاغل و گروههای حقوق مدنی به زمان بیشتری نیاز دارد. مشاوران سیاسی نگران بودند که این ممنوعیت ممکن است رأیدهندگان سیاهپوست را در آستانۀ انتخابات دور کند. براساس تحلیل "والاستریتژورنال"، 81 درصد از سیاهپوستانِ سیگاری در سال 2020 در قیاس با 30 درصد از سیگاریهای سفیدپوست از منتول استفاده میکردند.
8- آزمونِ میاندورهایِ کیشیدا
حزب لیبرالدموکراتِ ژاپن (الدیپی) گرفتار رسوایی شده است. جناحهای برجسته الدیپی با گزارش کمفروشی بلیت در خلال جمعآوری کمکهای مالی متهم به فرار مالیاتی شدهاند. "کیشیدا فومیو" (نخستوزیر) به صندلی ریاست خود چسبیده است. حتی سفر اخیر او به آمریکا و سخنرانی موفقیتآمیزش در کنگره نیز نتوانسته سهم چندانی در تغییر نگرش عمومی داشته باشد.
شهرت لکهدارشدۀ این حزب در انتخابات میاندورهای روز یکشنبه، در کانون توجه قرار خواهد گرفت. رأیگیری در 3 حوزۀ پارلمانی برگزار میشود، اما الدیپی فقط در یکی از حوزهها به نام "شیمان" به عنوان نامزد معرفی خواهد شد. "نیشیکوری نوریماسا" در تلاش است تا صندلی خالیِ "هوسودا هیرویوکی" (از وزنههای سنگینِ الدیپی که ماه نوامبر درگذشت) را پر کند. هوسودا به آزارگری جنسی و رابطه با "کلیسای اتحاد"* متهم شده بود. نظرسنجی ها نشان می دهد که آقای نیشیکوری در مقابل اپوزیسیون اصلی یعنی "حزب دموکراتیک مشروطه" شکست خورده است.
*کلیسای اتحاد: شبکۀ مذهبی غولآسا با منافع سیاسی و تجاری قابلتوجه است که به همهجا نفوذ کرده و در سراسر جهان لابیگری میکند.این سازمانِ مذهبی، مالک "روزنامۀ واشنگتنپست"، "سایت خبری یوپیآی"، "هتل نیویورکرِ" منتهن و "شرکت غذای جهانی" است که بزرگترین تأمینکنندۀ ماهی تازه برای صنعت سوشیِ آمریکا محسوب میشود. تحقیقاتی که بلافاصله پس از ترور "شینزوآبه (نخستوزیر اسبق ژاپن) انجام شد، مشخص کرد که حدود نیمی از اعضای حزب لیبرالدموکرات، به کلیسای اتحاد مرتبطاند و این امر به استعفای مقامات حتی در عالیرتبهترین سطوح دولت ژاپن منجر شده است.
9-کارزار ریاستجمهوریِ مکزیک
روز یکشنبه، نامزدهای ریاستجمهوری مکزیک برای دومین مناظره از سه مناظرۀ پیشاانتخاباتی در ماه ژوئن با یکدیگر ملاقات خواهند کرد. بعید است تغییری در نحوۀ چینش پیشتازان درمقابل یکدیگر ایجاد شود. "کلودیا شینباوم"، نامزد ریاستجمهوری حزب حاکم مورنا (یعنی حزب "آندرس مانوئل لوپز اوبرادور"، رئیسجمهور مکزیک) هفتهها است که با بیش از 20 امتیاز از اصلیترین رقیبش یعنی "خوچیتل گالوز" پیشی گرفته است. او این پیشتازی را مدیون محبوبیت پایدار رئیسجمهور نزد مکزیکیها و همچنین بیزاری مردم از اپوزیسیون سنتی بهنمایندگیِ گالویز است. فقط 7درصد از شرکتکنندگان در نظرسنجی قصد دارند به "خورخه آلوارز ماینز" (یعنی نامزد سوم) رأی بدهند.
در آغاز، مجادلۀ نامزدها محسوس نبود. این سه نفر به جای شرح برنامه درخصوص بهبود آموزش و خدمات درمانی، وقتشان را صرف متهمکردن یکدیگر به فساد و بیکفایتی کردند. ولی حالا موضوع مناظره، توسعۀ مکزیک و مبارزه با فقر است. مزیت شینباوم در این مناظره این است که مکزیکیها از عملکرد حزب مورنا در این حوزه رضایت دارند.
10- تاکتیکِ رنگارنگِ "وجین صنعتی"
"جیم تامپسون" نویسندۀ آمریکایی معروف، جایی نوشته است: «علف هرز گیاهی است که جای نامناسبی میروید.» علفهای هرز تفاوت چندانی با محصولات مزارع ندارند و حتی گاهیاوقات، همانند به نظر میرسند. این همانندی تشخیص علف هرز را برای ماشینهای وجین دشوار میکند. مقالهای که اخیراً در نشریۀ "ترندز این پلنت ساینس" منتشر شده، راهکار جالبی ارائه میدهد که عبارت است از: «رنگارنگشدن محصولات کشاورزی با دستکاری ژنتیکی»
نمایش رنگ آبی یا قرمز به ماشینها این امکان را میدهد که بهراحتی محصولات اصلی را از علفهای هرز متمایز کنند. در این ترفند، ژن خارجی وجود ندارد و فقط متکی به رنگدانههای موجود در گیاهان (مانند آنتوسیانینها یا کاروتنوئیدها) است که قادرند با جهش در محصولات و پرورش رنگهای موردنظر به چشم بیایند. تغییرات آتی در قوانین اروپا به تحقق هدف کمک میکند و گیاهانی را که بهاینصورت دستکاری ژنتیکی شدهاند، قانونی خواهند کرد. این اولین بار نیست که پرورش انتخابی و دستکاری انسانی، محصولات را رنگ میکند؛ مثلا هویج زمانی سفید بود ولی حالا نارنجی است.
11- مرگ زمان
میگویند وقتی خوش میگذرد، زود میگذرد. همیشه انگار در لحظاتِ سرخوشی زمان شتاب میگیرد؛ اما براساس تحقیقی که ماه آوریل در نشریۀ "نیچرهیومن بیهیویر" منتشر شد، وقتی به چیزی که ارزشِ بهخاطرسپردن دارد، نگاه میکنیم، زمان کند و حتی متوقف میشود. محققان مجموعهای متشکل از 60 هزار تصویر بهیادماندنی به دهها شرکتکننده نشان دادند تا این موضوع را بررسی کنند.
نتایج نشان داد که هرچه تصویر بهیادماندنیتر باشد، در ساحتِ ادراک ذهنی، زمان بیشتری صرف میشود. تیم تحقیق برای کمک به تبیین نتیجه، این تصاویر را به شبکهای عصبی متصل کردند.
این شبکه برای تشخیص اشیاء در تصاویر با سرعتی مشابه سرعت ذهن انسان طراحی شده است. بهرغم کندشدنِ زمان در مشاهدۀ انسانی، تصاویر بهیادماندنی در بررسی ماشینی به سرعت از ذهن عبور میکنند. اینکه چگونه سرعت پردازش منجر به تغییر ادراکِ زمان میشود، هنوز مشخص نیست، اما محققان بر این باورند که هرگاه مغز با چیزی مهم یا بهیادماندنی روبرو شود، سعی میکند پردازش بیشتری انجام دهد. محققان احتمال میدهند که مغز این کار را با کندتر جلوهدادنِ ثانیهها انجام میدهد. گرچه این یافته درحالحاضر در حد فرضیه است، اما در اهمیت و "بهیادماندنیبودنش" تردیدی وجود ندارد.
12- زنان در اوج
پرتاب سه امتیازیِ کیتلینکلارک (زن جوان 22سالۀ آمریکایی) به حوالیِ نقطۀ وسط زمین، "لوگو 3" نام گرفته است. این پرتاب فوقحرفهای، تماشاگران را به وجد میآورد. سال گذشته، مربیِ تیم حریف از اینکه خانم کلارک بازی کاملاً متفاوتی انجام داد، شگفتزده شد و گفت: «انگار همه مشغول چکرز (نوعی تختهبازی) هستند ولی او شطرنج بازی میکند.»
کیتلینکلارک چهار سال برای "باشگاه آیووا" بازی کرد و در سال 2024 بهترین گلزن تاریخ بسکتبال در "انجمن ملیِ کالج دومیدانی" شد. او از تماشاگران عادی، هوادار ساخت. جنون مارسِ مردان با پلیآف بسکتبال کالج در آمریکا همیشه نفسگیر است، اما امسال فینال زنان بینندۀ بیشتری دارد که حتی در 15 دقیقۀ پایانی، ساعتها برای مشاهدۀ تبوتابِ ورزشی کلارک صف میکشند.
تعجبی ندارد که او بهترین انتخاب فصل حرفهای از سوی انجمن ملی بسکتبال زنان (WNBA) باشد، اما بهرغم شهرت و استعداد بینظیر این بازیکن، حقوق دریافتیاش فقط حدود 76 هزار دلار یعنی برابر با درآمد بهیار و پرستار عادی است و تازه بالاترین مبلغی است که ورزشکار آماتور در لیگ ورزشی زنان میتواند با مذاکره و چانهزنی به دست آورد. این در حالی است که منتخب برتر انجمن ملی بسکتبال مردان (NBA) 12.2 میلیون دلار درآمد دارد. این نابرابری، آمریکاییها را شوکه کرده و حتی جو بایدن نیز در توئیتی به این موضوع واکنش نشان داده است: «مایۀ تأسف است که حتی اگر بهترین باشید، سهم کمتری به شما تعلق میگیرد.».
کارشناسان پیشبینی کردهاند که او ثروت زیادی از تأییدیهها به دست خواهد آورد. کلارک حالا آمادۀ امضای قراردادی 8 ساله و 28 میلیون دلاری با برند "نایکی" است. این رقم بیشترین حمایت مالی در تاریخ بسکتبال زنان است. بااینحال "دیو پورتنوی" (بنیانگذار شرکت ورزشی Barstools Sports توییت کرده است: «کلارک دستکم 80 میلیون دلار میارزد و این رقم هنوز برای او بسیار پایین است».
حق با او است. این زن هواداران را به تماشای بسکتبال زنان میکشاند. تیشرت ورزشیاش او پیشفروش شده و تیمهای رقیب، بازیهای بسکتبال ایندیانا را به سالنهای بزرگتر منتقل کردهاند تا تقاضای عمومی برآورده شود. اولین رقابت حرفهای او در "کانکتیکات سان" انجام خواهد شد و بلیطها ده برابر بیش از قیمت اصلی به فروش میروند.