ثروتمندترین مرد ترکیه با ثروتی بیش از درآمد چندین کشور!

عصر ایران / مدرسه کار و کسب ؛ احسان مهدی نژاد* - نامش مورات (مراد) اولکر است ، متولد 1959(1338 خورشیدی) در استانبول و عنوان او در رسانه‌های جهان این است: تاجر، صنعتگر و میلیاردر ترک.

اولکر با دارایی 4.7 میلیارد دلاری، جایگاه اول خود را در فهرست ثروتمندترین افراد ترک در سال 2022 برای چندمین سال متوالی ثبیت کرد و در سال 2023 هم ثروتش به رقم 5.2 میلیارد دلار رسید و همچنان جایگاه اول در دست اوست.

برای این که درک بهتری از رقم ثروت او داشته باشیم باید بگوییم که درآمد کل کشور ترکمنستان در سال 2020 معادل 4.4 میلیارد دلار بوده است یعنی کمتر از دارایی مورات اولکر و درآمد کل کشوری مثل ونزوئلا در همین سال 5.2 میلیارد دلار بوده است!

یعنی ثروت او معادل درآمد سالیانه بخش زیادی از کشورهای دنیاست! با این حال در رنک جهانی او ششصد و یکمین فرد جهان معرفی شده است. مهمترین برند تحت مالکیت مورات اولکر، هُلدینگ ییلدیز به معنای ستاره ، بزرگترین شرکت مواد غذایی در تمام ترکیه و سومین شرکت بزرگ بیسکوییت‌سازی جهان است.

کودکی و جوانی

مورات در زمان نوجوانی در دبیرستان ارکک استانبول تحصیل کرد و سپس تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم اداری دانشگاه بوغازچی استانبول به پایان رسانید.

 او کار جدی خودش را از 23 سالگی و در سال 1982 آغاز کرد. مورات فعالیت‌های آموزشی مرتبط با کار آبا و اجدادی‌اش یعنی تولید شیرینی و بیسکوییت را در موسسه پخت آمریکایی American Institute of Baking (AIB) و چندین موسسه معتبر دیگری جهانی گذراند.

مورات همچنین یک دوره کارآموزی را در Continental Baking در ایالات متحده آمریکا گذراند و به مدت سه سال در حدود 60 کارخانه و شرکت فروش مواد غذایی در ایالات متحده آمریکا و اروپا مشغول به فعالیتهای مختلف شد. او طی این چندسال کوله‌باری ارزشمند از تجربه آموخت!

وی سپس به ترکیه بازگشت و از سال 1984 در گروه صنعتی خانوادگی‌اش ابتدا به عنوان هماهنگ کننده و کنترل کننده امور اجرایی قدم به قدم و پله پله فعالیتش را آغاز کرد.

تا همین جا درس بزرگی برای ما وجود دارد: این که به صرف فرزند مالک کارخانه بودن او را همین طوری بدون کسب تجربه و تخصص راهی صندلی مدیریت شرکت‌شان نکردند.

مورات اولکر در سال‌های بعدی کم‌کم پله‌های ترقی را طی کرده و به عنوان دستیار مدیر عامل شرکت در امور اجرایی و سپس مدیرعامل فعالیت کرد.

او در سال 2000 سمت ریاست هیئت اجرایی هُلدینگ ییلدیز را بر عهده گرفت، سپس بین سال‌های 2008 تا 2020 به عنوان رئیس هیئت مدیره فعالیت کرد و نهایتا در سال 2020 سمت رئیس هیئت مدیره هلدینگ ییلدیز را به برادرزاده خود علی اولکر سپرد.

اما روایت برند اولکر از کجا آغاز شد؟

 پدر بزرگ مورات، اسلام افندی، دانش آموخته مدرسه اسلامی معروف فاتح استانبول بود. حاجی اسلام افندی که با مهاجر دیگری از شبه جزیره کریمه در تراکیا ازدواج کرده بود در منطقه تکیرداغ عثمانی خدمت می‌کرد، سپس به استانبول رفته و بعد از آن به دیار خود در کریمه بازگشت.

 پدر مورات، صبری اولکر در سال 1920در روستای کوربک آلوشتا به دنیا آمد. سپس این خانواده در سال 1929 به دلیل ظلم و ستم حکومت کمونیستی شوروی به استانبول که الیته برایشان غریبه نبود مهاجرت کردند. 

آن‌ها کسب‌وکار شیرینی‌پزی را شروع کردند و کمی بعد با تلاش و کارآفرینی صبری پدر مورات و عمویش عاصم در دهه 1940  نام اولکر (به ترکی به معنای کشور) را برای بیسکویت‌های‌شان انتخاب کرده بودند.

آن‌ها تا سال 1944 همچنان با نام اولکر فعالیت می‌کردند و این در حالی بود که نام خانوادگی‌شان Berksan  بود.

در سال 1954 معادل با 1333 شمسی هلدینگ ییلدیز Yıldız تاسیس شد و در همین دوران بود که اولکر که نام خانوادگی جدیدشان شده بود نیز به عنوان یک نام تجاری ثبت شد.  

خانواده، ازدواج و فرزندان

مورات اولکر کوچکترین بچه از 3 فرزند صبری اولکر است.

  زمانی که مورات به جوانی متخصص بدل شده بود با بتول آتاسون، دخترآسف آتاسون پزشک معروف ترکیه‌ای ازدواج کرد. آن‌ها سه پسر به نام‌های یحیی (متولد 1993) و دوقلوهای مصطفی و فاتح (متولد 2000) دارند.

 زمانی که یحیی در دانشگاه کُچ در رشته اقتصاد و بازرگانی تحصیل می‌کرد. برادرانش در کالج آمریکایی استانبول تحصیل می‌کردند.

عروسی یحیی، پسر مورات اولکر

خواهر بزرگتر مورات، آهسن (متولد 1950) با مدیر اولکر، اورهان اوزوکور ازدواج کرد.

آن‌ها که جزو شخصیت‌های مهم این کمپانی هستند فرزندانی با نام‌های علی، اومر و احمد دارند.

 برادر بزرگتر مورات، علی (متولد 1954) متاسفانه در سن 9 سالگی در یک تصادف خانوادگی درگذشت

و به این صورت مورات به عنوان تنها وارث مرد خانواده جانشین پدرش شد.

او در دوران دبیرستان، با احمد داوود اوعلو، نخست وزیر سابق ترکیه همکلاسی بوده است. علاوه بر این، خواهرزاده او احمد اوزوکور با سفوره، دختر احمد داوود اوغلو ازدواج کرده بود که در سال 2015، این زوج متارکه کردند.

 احمد اوزوکور با 650میلیون دلار ثروت، چهل و نهمین فرد ثروتمند ترکیه است. 

علائق و فعالیت‌های شخصی مورات اولکر

گفته می‌شود مورات اولکر علاقه‌مند به خوشنویسی و نقاشی مدرن است.

او که به حمایت از ورزش، به ویژه بسکتبال معروف است، نقش فعالی در باشگاه اولکرسپور دارد که در سال 1993 افتتاح کرده است.

اولکرسپور استعدادهای جوان ترکیه‌ای زیادی را تربیت کرده است تا اینکه در سال 2006 با تیم معروف فنرباغچه ادغام شدند. مورات اولکر به زبان‌های انگلیسی و آلمانی صحبت می‌کند. ضمنا قایقرانی و سفر به همراه اعضای خانواده از تفریحات اصلی مورات اولکر هستند.

هلدینگ ییلدیز 

سال 1944 آن‌ها با سه نفر کارشان را شروع کردند، اکنون و در سال 2023 آن‌ها در 49 بخش مختلف فعالیت دارند و مالک 320 برند مختلف مواد غذایی هستند.

آن‌ها در سبد خود هزاران محصول مختلف داشته و میلیون‌ها مشتری در ترکیه و جهان دارند، همانطور که بالاتر هم اشاره کردیم هلدینگ ییلدیز، سومین شرکت بزرگ بیسکوئیت در جهان است.

این برند اکنون در 14 کشور دنیا و در هفتاد کارخانه مختلف فعالیت تولیدی و زنجیره پخش دارند.

در این هلدینگ انواع بیسکوئیت، شکلات‌های نوشیدنی و محصولات دیگر متنوع غذایی و همچنین محصولات تکمیلی پخت و پز آشپزخانه‌ای تولید می‌شود. آن‌ها همچنین شریک برخی از بزرگترین برندهای جهانی این صنعت هستند به مانند:

Mc cormic

Kellags

Nissin

Demets candy company

United biscuits

Godiva Belgium

شاید بد نباشد بدانید که فروشگاه‌های زنجیره‌ای همیشه تخفیف شوک که این روزها در هر کوی و برزن در کشور ترکیه سبز شده‌اند به همراه برند محصولات داخلی این فروشگاه‌ها (میس) نیز جزو برندهای این هُلدینگ عظیم هستند.

طی سالهای گذشته، هلدینگ ییلدیز به صورت جدی به دنبال تطبیق تجارت خود با محیط زیست پاک بوده و در همین راستا به کاهش شدید آلاینده‌ها پرداخته است. آن‌ها طی چندسال گذشته ده‌ها هزار اصله درخت کاشته‌اند.

برنامه چهارساله آن‌ها صرفه‌جویی 225 میلیون کیلووات ساعت برق است؛ همچنین به دنبال کاهش 102 میلیون کیلوگرم گاز دی‌اکسید کربن هستند.

ضمنا هلدینگ ییلدیز اعلام کرده است که 272 هزار کودک را تحت برنامه‌های حمایتی، ورزشی خود قرار داده است و یک میلیون کودک نیز تحت برنامه مواد غذایی وقفی آن‌ها قرار گرفته‌اند.

هلدینگ ییلدیز اعلام کرده است که 13000 کودک، بورسیه آن‌ها در استودیوهای هنری شده‌اند.

 و در نهایت شرکتی که با 3 نفر شروع شد امروز در سراسر دنیا 49000 کارمند و کارگر دارد ضمن این که 650.000 نفر در ترکیه به صورت غیرمستقیم با این هلدینگ در ارتباط کاری هستند آن‌ها می‌گویند ما برای آینده کار می‌کنیم.
______________________________________

*احسان مهدی نژاد
📍نویسنده کتابهای حوزه کسب‌وکار : برند ضدگلوله،برندباز و برند باشخصیت
📍موسس وبسایت هزارمدیر دات کام
📍مدیرمسئول مجله ویVi
📍مدرس MBA در مدرسه عالی ماهان 
📍سخنران بزرگ‌ترین سمینار آموزشی کشور در سالن 3000نفری وزارت کشور 
📍طراح دوره جامع صفرتاصد برندسازی شخصی 
📍آموزش حضوری و غیرحضوری بیش از 15000 نفر 
📍مالک و راوی پادکست ویVi 
📍دبیر اتحادیه‌های صنفی 
📍مجری ‌پروژه‌های برندسازی در ایران و ترکیه 
📍 نویسنده و مدرس مدرسه کار و کسب عصر ایران
nstagram.com/ehsan.mehdi.nezhad