به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، ایران که زمانی تولیدکننده و عرضه کننده اصلی قیر با کیفیت در منطقه و تعیین کننده قیمت به شمار می رفت، به دلیل تحریم، نظارت اندک بر فعالیت دهها شرکت تولیدکننده و بروز تخلف های گسترده در تولید و صادرات این فرآورده، به تدریج جایگاه خود در بازارهای جهانی را از دست داد.
بر اساس گزارش ها، سالیانه یکصد میلیون تن قیر در جهان تولید و مصرف می شود که سهم ایران، نزدیک چهار درصد است.
کشور ما به عنوان یکی از بزرگ ترین دارندگان ذخایر نفتی جهان سال هاست در صنعت قیر حضور دارد.
فعالیت شرکت های ایرانی در تجارت قیر با تشکیل 2 شرکت در سال 1382 خورشیدی آغاز شد. گستره اقدام های این شرکت ها تا آنجا توسعه یافت که در سال های 1386 تا 1390 ایران با تکیه بر کیفیت و میزان عرضه قیر، تعیین‌کننده قیمت این محصول در منطقه بود.
در آن دوران، کشورهای متعدد اروپایی و آسیایی مشتری قیر باکیفیت ایران بودند، به طوری که مشتریان اروپایی با وجود تحریم حاضر بودند به دلیل کیفیت بالا، قیر تولید شده در ایران را از طریق واسطه ها به شیوه های گوناگون خریداری کنند.
اما از چند سال پیش چالش های اساسی در صنعت قیر کشور شکل گرفته است. سودجویان و متخلفان به راحتی در بازار داخلی و خارجی فعالیت دارند و اعتبار ایران را خدشه دار کرده اند.
بر اساس گزارش ها، پس از صادرات چند محموله قیر تقلبی و بی کیفیت، برخی کشورها واردات قیر از ایران را متوقف کردند، بدین ترتیب سایر کشورها بازار کشور ما را تصاحب کرده اند.
به دلیل تضعیف جایگاه ایران در بازار جهانی قیر، اکنون بحرین به جای ایران، مرجع تعیین قیمت قیر در منطقه شده است.
در واقع به دلیل ورود برخی سودجویان به صنعت قیر، بتدریج جایگاه ایران در بازار جهانی قیر دچار چالش شد و اعتبار کشور ما در بازار جهانی قیر زیرسوال رفت.
چندی پیش، وضعیت صنعت قیر در کشور به اندازه ای بحرانی شد که برخی کارشناسان و فعالان این صنعت نسبت به ورشکستگی صنعت قیر در کشور هشدار دادند و ساماندهی بازار قیر را خواستار شدند.
مهم ترین علتی که برای تضعیف جایگاه ایران در بازار جهانی قیر بیان می شود، صدور مجوز برای دهها واحد غیراستاندارد قیرسازی در کشور و نبود متولی واحد در این صنعت است.
در چنین شرایطی، شرکت های بزرگ تولیدکننده قیر مانند شرکت نفت پاسارگاد (زیر مجموعه سازمان تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری) به توسعه زیرساخت و ساماندهی بازار صادراتی قیر دست زده اند.
آنگونه که اطلاعات منتشر شده از سوی شرکت نفت پاسارگاد نشان می دهد ظرفیت تولید قیر کشور نزدیک به چهار میلیون تن در سال است و قیر تولیدی به بیش از 30 کشور صادر می شود.
پارسال جدیدترین واحد قیرسازی کشور در آبادان که در دوران دفاع مقدس به شدت آسیب دیده بود، راه اندازی شد. واحد قیرسازی آبادان با ظرفیت تولید روزانه 15 هزار بشکه به بهره برداری رسیده است.
اکنون میزان صادرات قیر از منطقه جنوب غربی کشور 10 درصد رشد کرده که ناشی از راه اندازی کارخانه قیرسازی آبادان و استفاده از پایانه صادراتی ماهشهر است.
با توجه به رشد تولید قیر، تلاش شده است با هدف ساماندهی بازار صادراتی و افزایش صادرات این محصول، پایانه های ویژه صادرات قیر در بندرهای جنوب کشور گسترش یابد.
بر این اساس، طراحی و ساخت پایانه صادراتی قیر در بندر شهید رجایی هرمزگان و بندر امام خمینی (ره) در ماهشهر پیگیری شده است.
همچنین با هدف تامین منابع مالی مورد نیاز برای توسعه صنایع قیرسازی، پیشنهاد افزایش سرمایه یک هزار و 800 میلیارد ریالی نفت پاسارگاد (زیر مجموعه تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری) از محل مطالبات و آورده نقدی در مجمع عمومی فوق العاده مطرح شد که مورد تایید قرار گرفت که بر اساس آن، سرمایه شرکت از 600 میلیارد ریال به 2 هزار و 400 میلیارد ریال افزایش می یابد.
حضور فعال در بازارهای جهانی یکی از بنیان های اقتصاد مقاومتی نیز به شمار می رود.
برای آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان با کانال اقتصادی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
@IRNAeco
https://t.me/irnaeco
اقتصام*2022 *1961* گزارش:میثم طاهری* انتشار: مریم مسعود
