باستان‌شناسان یک سکونتگاه بزرگ نوسنگی 7000 ساله را نزدیک روستای یارکوواتس در صربستان کشف کرده‌اند. این کشف توسط تیمی از Cluster of Excellence ROOTS انجام شد؛ طرحی که توسط چندین موسسه تحقیقاتی از سراسر جامعه دانشگاهی راه‌اندازی شد.
به گزارش فرادید، یک مطالعه ژئوفیزیکی منجر به کشف یک سکونتگاه 13 هکتاری با خندق‌های دفاعی نزدیک رودخانه تیمیز در استان وویوودینا صربستان شد. بر اساس اشیایی که در محل پیدا شدند، این سکونتگاه با فرهنگ وینچا مرتبط است؛ مردمان دوره نوسنگی که در جنوب شرقی اروپا بین 5400 تا 4500 قبل از میلاد می‌زیستند.
این فرهنگ که Vinča-Belo Brdo نام‌گذاری شده، بیشتر به دلیل ساخت سکونتگاه‌های بزرگ شناخته شده که بسیاری از آن‌ها به طور قابل‌توجهی بزرگ‌تر از سایر سکونتگاه‌های فرهنگی معاصر خود در اروپا بودند.
فین ویلکس، دانشجوی دکترا و از رهبران تیم می‌گوید: «سکونتگاهی به این بزرگی واقعا دیدنی است. داده‌های ژئوفیزیکی هم به ما ایده روشنی از ساختار 7000 ساله محوطه می‌دهند.»
ناهنجاری‌های زاویه‌دار سیاه که در فیزیک زمین آشکار است، گواه تعداد زیادی خانه‌های سوخته است، به این معنا که شاید این شهرک در جریان درگیری رها یا ویران شده باشد.
شواهد باستان‌شناسی از دیگر مکان‌های وینچا، باستان‌شناسان را به این حدس سوق داده که رقابت بین‌گروهی، درگیری و خشونت احتمالی، شاید از ویژگی‌های این منطقه در دوره نوسنگی بوده است.
آثار مادی فرهنگ بنات (5400-4400 قبل از میلاد) نیز در این محل کشف شده است؛ مردمی محلی که در منطقه بنات در حوضه پانونی ظاهر شدند. فین ویلکس می‌گوید: «این نیز قابل‌توجه است، چون تنها چند سکونتگاه با آثاری از فرهنگ بنات از صربستان کنونی شناخته شده است.»
این تیم در طول همین کمپین تحقیقاتی، چندین ویژگی مدور از دوران نوسنگی پسین را در مجارستان به همراه شرکایی از موزه یانوس پانونیوس در پچ بررسی کردند. این به اصطلاح «راندِل‌ها» به فرهنگ لِنگیل (5000/4900-4500/4400 قبل از میلاد) نسبت داده می‌شوند.
