کشف ۲.۵میلیارد بشکه نفت‌خام

محسن خجسته‌مهر در حاشیه دومین روز از بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در نشست خبری با بیان اینکه این نمایشگاه بسیار متفاوت‌تر از نمایشگاه پارسال است، بیان کرد: حضور هزار و 500شرکت داخلی و 250شرکت خارجی و نمایش دستاوردهای دولت سیزدهم در این نمایشگاه، آن را متمایز کرده است.

وی با اشاره به اینکه نمایشگاه بیست‌وهشتم نفت ایران فرصتی است تا عملکردها و دستاوردها رونمایی شود، تصریح کرد: این نمایشگاه محصولات متنوعی را برای تکمیل زنجیره ارزش نشان می‌دهد و توسعه کسب‌وکار در این رویداد نمود واقعی دارد؛ زیرا بخش صنعت کشور رونق گرفته و نشان می‌دهد صنعت نفت پیشران اقتصاد کشور است.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر اینکه بخش بالادستی صنعت نفت وظیفه ثروت‌آفرینی و درآمدزایی دارد، افزود: کل فعالیت در زنجیره ارزش شرکت ملی نفت برای این است که رشد اقتصادی مطلوبی داشته باشیم؛ پارسال از محل صادرات نفت و میعانات گازی 35 میلیارد دلار درآمد ارزی داشتیم.

خجسته‌مهر با بیان اینکه برای افزایش حجم ساخت داخل فعالیت‌های مختلفی انجام شد که می‌توان به ساخت بار اول، استفاده از آزمایشگاه‌های داخل و... اشاره کرد، ادامه داد: اکنون 100درصد مهندسی و اجرا و 70درصد تجهیزات مورد نیاز، ایرانی است. وی با بیان اینکه در شرکت ملی نفت ایران وارد سرمایه‌گذاری خطرپذیر شدیم، افزود: واگذاری 700 چاه کم‌بازده و بسته به شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور انجام شده است، زیرا بخش خصوصی می‌تواند کمک کند تا کل زنجیره بالادست صنعت نفت به گردش درآید و این نمایشگاه محل دیدن این دستاوردهاست.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران تاکید کرد: امروز شرکت‌های ایرانی فعال در صنعت نفت ایران کارهای جدیدی انجام می‌دهند و این مایه افتخار و مباهات است.

خجسته‌مهر با اشاره به اینکه حضور شرکت‌های خارجی در نمایشگاه امسال دو برابر شده است، گفت: این موضوع نشان می‌دهد مخازن نفتی و گازی ایران آن‌قدر جذاب است که با وجود تحریم نیز شرکت‌های خارجی در ایران حاضر می‌شوند.

وی افزود: پیچیده‌ترین و سخت‌ترین مخازن نفتی و گازی دنیا در ایران هستند، با این ‌حال در شرایط تحریم بدون آنکه چالش نگران‌کننده‌ای وجود داشته باشد، تولید نفت و گاز در کشور ادامه دارد.

افزایش 70 درصدی تولید نفت

معاون وزیر نفت با اشاره به اینکه تولید نفت در ایران نسبت به ابتدای دولت سیزدهم 70درصد افزایش داشته است، ادامه داد: تامین کالاهای مورد نیاز درون‌چاهی و دیگر تجهیزات مورد نیاز در بالادست صنعت نفت در اولویت است.

خجسته‌مهر تصریح کرد: ایران 400مخزن نفت و گاز دارد و مجموع ذخایر نفت و گاز ایران معادل 340میلیارد بشکه نفت‌خام است.

وی با اشاره به اینکه در دهه‌های گذشته تولید نفت آسان‌تر بود، گفت: اما اکنون بیشتر میدان‌های نفتی ایران در نیمه‌دوم عمر خود قرار دارند و امروز تولید نفت سخت‌تر شده است.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران افزود: وقتی صادرات نفت دوبرابر می‌شود، نشان‌دهنده مدیریت در همه بخش‌هاست. کارهایی که در این زمینه انجام دادیم در سه بخش است که شامل اقدام‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت می‌شود.

خجسته‌مهر ادامه داد: اکتشافات ذخایر جدید در دولت سیزدهم 2میلیارد و 500میلیون بشکه معادل نفت‌خام بوده است. در این دولت هشت مخزن نفتی و گازی جدید کشف‌ شده و کشف تازه‌ای هم محقق شده است که در آینده نزدیک وزیر نفت آن را اعلام خواهد کرد.

معاون وزیر نفت با بیان اینکه با اقدام‌های انجام‌شده یک روز وقفه در تامین خوراک پالایشگاه‌ها نبوده و افزایش تولید نفت به صادرات معطوف شده است، گفت: در گذشته کاهش تکلیفی تولید داشتیم؛ زیرا صادرات امکان‌پذیر نبود، اما امروز نفت تولید می‌کنیم و می‌فروشیم.

خجسته‌مهر افزود: در بخش توسعه میدان‌های نفتی و گازی در دو دولت گذشته 13میلیارد دلار قرارداد بسته شده که معادل سالی یک‌میلیارد و 600میلیون دلار است، اما در دو و نیم سال دولت سیزدهم 15میلیارد دلار قرارداد امضا کردیم که سالانه 6میلیارد و 500میلیون دلار برآورد می‌شود و رشدی چهار برابری را نشان می‌دهد؛ اینها دستاوردهای بزرگ و افتخارهای دولت سیزدهم است.

وی ادامه داد: پارسال 13میلیارد دلار قرارداد برای توسعه میدان‌های نفتی بستیم که 12میلیارد و 500میلیون دلار آن مربوط به 2میدان مشترک بود.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر اینکه 500میلیون دلار نیز برای توسعه 4میدان قرارداد امضا شد، تصریح کرد: 11میلیارد و 500میلیون دلار از این قراردادها برای توسعه یکپارچه میدان مشترک آزادگان بود و در این قرارداد برای نخستین بار 6بانک و 2شرکت اکتشاف تولید وارد عمل شدند. برای فاز دوم میدان مشترک آذر نیز یک‌میلیارد و 300میلیون دلار قرارداد امضا شد.

خجسته‌مهر با اشاره به حفاری 35حلقه چاه جدید در میدان مشترک پارس جنوبی گفت: تا نیمه نخست امسال برداشت از فاز11 این میدان مشترک گازی افزایشی خواهد یافت، همچنین عملیات اجرایی قرارداد جدید آزادگان را خواهیم داشت.

وی افزود: 40هزار میلیارد تومان اعتبار برای انجام مسوولیت‌های اجتماعی در شرکت ملی نفت ایران در نظر گرفته شده است. 3هزار پروژه به ارزش 19هزار میلیارد تومان طرح در حال اجراست.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران درباره میدان آرش توضیح داد: هر میدان نفتی و گازی که در مرزهای ایران باشد از سوی ایران نیز توسعه می‌یابد.

خجسته‌مهر تاکید کرد: جکت میدان مشترک فرزاد ب در حال ساخت است و امیدواریم امسال جکت نصب و حفاری آغاز شود.

وی با رد تهاتر نفت به‌جای فروش و صادرات آن از سوی ایران ادامه داد: در بودجه1403 موضوع تهاتر نفت را نداریم و همه نفت‌خام و میعانات گازی ایران فروش می‌رود.

نیاز به 20 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای فشارافزایی

خجسته‌مهر با اشاره به اقدام‌های جدید و منحصربه‌فردی که در سال1402 آغاز شد، بیان کرد: چند روز پیش قرارداد 20مخزن گازی را به ارزش 7میلیارد دلار با پتروشیمی‌ها امضا کردیم. شرکت ملی نفت با پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها همکاری مشترک زیادی دارد و درواقع پشتیبانی این مجموعه‌ها را در خوراک و صادرات انجام می‌دهیم. این تفاهم‌نامه‌ها به معنی آغاز مطالعه مخازن و پس از آن ارائه برنامه برای سرمایه‌گذاری و تولید است.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، اقدام مهم دیگر در سال1402 را آغاز طرح ملی فشارافزایی در پارس‌جنوبی اعلام کرد و گفت: این پروژه 20میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد و اجرای آن 900میلیارد دلار درآمد و 90تریلیون فوت مکعب گاز برای کشور به همراه خواهد داشت. شرکت‌هایی که برای این پروژه انتخاب کرده‌ایم، باید در حوزه مطالعات ژئوفیزیک و ژئوتکنیک، به ساخت توربوکمپرسور و سکوهای فشارافزایی و اقامتی اقدام کنند. برای ساخت توربوکمپرسورها هم هفت قطب را تعریف کردیم.

وی تکمیل فاز11 پارس جنوبی را یکی از اقدام‌های مهم کشور برشمرد و افزود: اگر تکمیل این پروژه آسان بود، چرا قبلا آن را انجام ندادید؟ اگر هم می‌گویند کار مهمی نبوده، باز هم حرف خطایی است! اینکه 20سال پروژه در اختیار خارجی‌ها باشد و نگذارند خودمان آن را انجام دهیم، قابل قبول نیست. طبیعی است که نمی‌خواستیم یک سکو به آن بزرگی را جابه‌جا کنیم؛ اما با موضوعات و شرایطی روبه‌رو شدیم که مجبور به انتخاب بودیم.

خجسته‌مهر مهم با اشاره به اقدام‌هایی که در جریان اجرای این پروژه وجود داشته است، گفت: در این پروژه نیازهای زیادی داشتیم که کسی به ما کمک نکرد و شاید روزی مستندی از این موضوعات تهیه شود تا مردم در جریان آنها قرار بگیرند. درباره فاز11 همین بس که رئیس‌جمهور گفت: «برای وزارت نفت همین تکمیل فاز11 کافی بود تا بگوییم چه‌ کاری انجام داده است!» از نظر ما این کارها اصلا قابل قیمت‌گذاری نیستند. یکی دیگر از کارهای مهم در این دوره، تکمیل فاز14 بود که پس از 14سال به ثمر نشست.

بهره‌برداری از 30پروژه نفتی در 1403

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در ادامه گفت: امسال 30طرح به ارزش 8میلیارد دلار افتتاح و بهره‌برداری می‌شود و عملیات 19طرح به ارزش 11میلیارد و 500میلیون دلار نیز آغاز می‌شود. همچنین به‌زودی قراردادهای ساخت سکوهای فشارافزایی را امضا می‌کنیم.

وی با اعلام اینکه امسال و به‌زودی سکوی فاز13 آلفا در پارس‌جنوبی به بهره‌برداری می‌رسد، افزود: این پروژه همان ترک فعل سال1394 است که بر اثر یک حادثه متوقف شد و حدود 7سال کشور از نعمت بهره‌گیری از این پروژه محروم بود.

خجسته‌مهر همچنین از یک کار مهندسی تازه برای توسعه یک بلوک گازی خبر داد و گفت: یک حلقه چاه مربوط به این بلوک توسعه‌ای جدید در پارس جنوبی انجام شده و یک حلقه چاه دیگر هم انجام می‌شود و امیدواریم نتایج مطالعات و زمین‌شناسی آن زودتر به نتیجه برسد و بتوانیم نتایج را اعلام کنیم و سکوی جدیدی در پارس جنوبی آغاز به‌کار کند.

وی همچنین با اعلام اینکه در سال1402 رکورد ذخیره‌سازی گاز شکسته شد، ادامه داد: افزون بر دو مخزن ذخیره‌سازی قدیمی کشور، دو مخزن «بانکول» و «مختار» به‌زودی به‌عنوان مخازن ذخیره‌سازی آماده بهره‌برداری خواهند بود. امسال همچنین تولید از میدان‌های «دی» و «توس» آغاز خواهد شد. از سویی ایستگاه تقویت فشار هما، وراوی و چشمه‌خوش هم بهره‌برداری می‌شوند.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به شعارها و برنامه‌هایی که دولت سیزدهم از سال1400 درباره ساخت داخل و توسعه همکاری با دانش‌بنیان‌ها داشته است، توضیح داد: در گام نخست ارتباط با دانشگاه‌ها را اصلاح و پروژه‌هایی در شأن آنها طراحی کردیم و قراردادهای میدان‌محور را به قراردادهای مساله‌محور تبدیل کردیم. به‌عبارتی مساله مخازن را روی میز دانشگاه‌ها گذاشتیم تا حل کنند. همزمان حمایت‌های خوبی را از دانش‌بنیان‌ها آغاز کردیم و امروز وزارت نفت رتبه نخست را در ساخت و تولید بار اول در کشور دارد.

وی با اشاره به تلاش‌هایی که برای تقویت آزمایشگاه‌های مرجع و پروژه‌های پژوهشی و تحقیقاتی داشته‌اند، افزود: اکنون 370طرح در حال اجرا داریم که ارزش ریالی و ارزی آنها نزدیک به 21همت است. در عین ‌حال یکی از مشکلات دانش‌بنیان‌ها این بود که پولشان را به‌موقع نمی‌دادند، یا روندی طولانی داشت. برای رفع این مساله هم اجازه دادیم صندوق پژوهش و فناوری اعتبارات اسنادی به نفع شرکت‌های دانش‌بنیان باز و پول خود را مستقیما از دولت دریافت کند. افزون ‌بر این، تسهیلات و خدمات بانکی ارزان‌قیمت را هم از طریق صندوق پژوهش و فناوری برای آنها در نظر گرفتیم. خجسته‌مهر به اقدام‌هایی که شرکت ملی نفت در زمینه تولید هیدروژن و هوش مصنوعی در زیرمجموعه‌ها آغاز کرده است نیز اشاره کرد و یادآور شد: بخش نرم شرکت ملی نفت در این زمینه‌ها عملکرد مطلوبی داشته و به‌زودی قرار است تعدادی از چاه‌ها را در غرب کارون و دارخوین هوشمند کنیم. ما به‌خوبی می‌دانیم که آینده صنعت نفت و گاز با فناوری و هوش مصنوعی گره خورده است.