آسیب‌پذیری شهر‌ها و روستا‌های کشور در برابر سیل، زلزله و فرونشست زمین علاوه بر تلفات انسانی جبران ناپذیر و دلخراش، هزینه‌های زیادی را روی دست دولت‌ها گذشته است. این درحالی است که بحران خشکسالی و گرمایش زمین هم تا امروز قربانیان زیادی در کشور گرفته است. برای مثال، خشک شدن تالاب‌ها و پهنه‌های آبی مثل تالاب هامون و دریاچه ارومیه در سال‌های اخیر هزاران میلیارد تومان از منابع کشور را صرف خود کرده است. سالانه به طور متوسط بیش از 3هزار نفر در کشوربر اثر این حوادث جان خود را از دست می‌دهند، 9 هزار نفر دچار مصدومیت می‌شوند و 1.5 میلیون نفر هم تحت تاثیر این رخداد‌های قرار می‌گیرند.
به گزارش همشهری، به گفته محمدحسن نامی رئیس سازمان مدیرت بحران، حوادث و بحران‌ها سالانه بیش از 80 هزار میلیارد تومان خسارت به کشور وارد و بخش قابل توجهی از توان دولت را مصرف می‌کند. در حالی که این رقم می‌تواند در طرح‌های عمرانی و زیرساختی کشور برای رفاه مردم هزینه شود.
سکونت 75 درصد جمعیت ایران در مناطق پرخطر
رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری وزارت راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به نقشه پهنه بندی زلزله در کشور گفت: «بیش از یک سوم جمعیت ایران در زون‌های پرخطر زمین لرزه سکونت دارند. همین طور از نظر گسل و گستره، عمدتا کلانشهر‌ها درست در داخل و مجاورت شهر گسل‌های بسیار فعال لرزه زا واقع شده اند. اما آنچه که خطرات و آسیب‌های زلزله را در شهر‌های لرزه خیز ایران تشدید می‌کند، این است که براساس داده‌های مرکزآمار ایران بیش از 60 درصد ساختمان‌های کشور در مقابل زلزله‌های بزرگ ایمن نیستند و به همین خاطر ریسک لرزه‌ای در کشور بسیار بالاست. به طوری که یک زمین لرزه به بزرگی 7 ریشتر در ابرشهر تهران در لحظات اولیه نزدیک به یک میلیون کشته و مجروح داشته باشد و 3 میلیون نفر هم از چنین زمین لرزه‌ای تاثیر می‌پذیرند که آمار وحشتناکی است.
علی بیت‌اللهی به بحران فرونشست زمین در کشور اشاره کرد و گفت: «درباره پدیده فرونشست زمین، اما آنچه اهمیت دارد این است که جمعیت بیشتری را در مقایسه بازلزله در معرض خطر و آسیب قرار داده است. بر اساس نقشه‌های پهنه بندی فرونشست زمین در کشور، گزارش ملی تهیه کردم که اعداد و آمار آن آخرین مطالعه روی خطرات ناشی از فرونشست زمین است. با اینکه پهنه‌های فرونشستی 11 درصد مساحت سرزمینی ایران را در بر می‌گیرد، اما همین مساحت به دلیل اینکه ساکنان زیادی را در خود جا داده است، نیمی از جمعیت ایران را شامل می‌شود که روی پهنه‌های فرونشستی و یا مجاور زون‌های فرونشست کشور ساکن هستند.»
بحرانی‌ترین شهر ایران کدام است؟
بیت اللهی تصریح کرد: «فرونشست زمین هم مثل زلزله، شهر‌های بزرگ کشور را تهدید می‌کند. آثار این پدیده به مرور زمان به صورت ترک خوردگی ساختمان ها، آسیب دیدگی لوله‌های انتقال سوخت، آب و فاضلاب، آسیب پذیری مستحدثات و آثار تاریخی نمایان شده است. تفاوت خطر فرونشست با زلزله در این است که فرونشست تدریجی است و اثرات آن مثل زلزله ناگهانی نیست. اما فرونشست زمین بسیار فراگیر و گسترده‌تر است و می‌تواند دربخش‌های وسیعی از ایران تاثیربگذارد. براساس آمار جهانی، ایران رتبه نخست فرونشست جهان را از نظر گسترش و خطر فرونشست دارد و اصفهان بحرانی‌ترین شهر ایران است که به طور کامل روی پهنه فرونشستی واقع شده است.»
اینفوگرافیک زیر شهر‌های پرخطر ایران را از نظر سه مخاطره طبیعی زلزله، سیل و فرونشست به تصویر کشیده است:
