سال 2021، چین نخستین مجموعه از مقررات ملی برای مهار رفتارهای کمتحرک در کودکان را وضع کرد. تقریباً سه سال بعد، تیمی به رهبری دانشمندان دانشگاه بریستول، نتایج این اقدامات را از نزدیک بررسی کردند. نتیجه؟ به نظر میرسد این اقدامات اثربخش بوده است.
به گزارش فرادید، این روزها برای بسیاری از ما، بیشتر با نشستن میگذرد. خواه به خاطر پشتمیزنشینی شغلی، خواه به خاطر رانندگیهای طولانی یا لم دادن روی مبل پس از یک روز خستهکننده، ما به اندازه 50 یا 100 سال پیش در شبانهروز تحرک نداریم. این روند به همان اندازه در کودکان نیز دیده میشود و تحقیقات نشان داده که بچههای جوامع شکارچی-گردآورنده گذشته نسبت به بچههای امروزی در بریتانیا یا ایالات متحده بسیار بیشتر تحرک داشتند.
مشکل این است که تمام این نشستنها میتواند به معنای از دست دادن برخی از مزایای ورزش منظم برای سلامتی باشد. اگرچه ممکن است بتوان فعالیتهای بدنی عقبافتاده در طول هفته را جبران کرد، اما بیشتر متخصصان سلامت هنوز توافق نظر دارند که واداشتن بچهها به فعال شدن از سنین پایین میتواند به جلوگیری از مشکلات احتمالی کمک کند. اما چگونه میتوان به این هدف دست یافت وقتی جامعه از آنها میخواهد نشسته درس بخوانند و مشق بنویسند؟
دولت چین نخستین کشور جهان است که مقرراتی را برای مقابله با این موضوع وضع کرده است. در ژوئیه 2021، مجموعهای از اقدامات معرفی شد که رویکردی چندجانبه برای مقابله با بیتحرکی در محیطهای مختلف داشت. مقررات، دسترسی کسب و کارهای بازی آنلاین به بازار جوانان را محدود میکند، مقدار تکالیف کودکان را بر اساس گروه سنی محدود میکند و محدودیتهایی را برای شرکتهای تدریس خصوصی اعمال میکند.
دکتر بای لی از مرکز ورزش، تغذیه و علوم بهداشتی دانشکده مطالعات خطمشی دانشگاه بریستول، توضیح داده که «این نوع مداخله نظارتی در چندین محیط پیش از این هرگز در دنیا آزمایش نشده است».
به طور سنتی، کودکان و والدین یا مراقبان آنها تشویق میشدند که خودشان تغییرات رفتاری ایجاد کنند؛ اقدامی که اثربخش نبوده است. اما با این اقدامات نظارتی، بار مسئولیت یا تقصیر کمتحرکی به گردن شرکتهای بازی آنلاین، مدارس و شرکتهای تدریس خصوصی افتاده است.
لی به تازگی مطالعهای را برای یافتن چگونگی انجام این مداخله انجام داده و شاید نتایج آن برای سایر دولتهای جهان مفید باشد.
این تیم دادههای نظارتی معمولی بیش از 7000 دانشآموز 9 ساله و بالاتر که در 31 منطقه در 14 شهر استان گوانگشی چین زندگی میکنند را بررسی کرد. این دادهها دورهای بین سالهای 2020 تا 2021 را شامل میشود، یعنی درست پیش و پس از اجرایی شدن مقررات.
به طور کلی، میانگین زمان کمتحرکی روزانه این دانشآموزان، بعد از اجرایی شدن مقررات 46 دقیقه کاهش یافته است. این تفاوت در کودکان مناطق شهری در قیاس با مناطق روستایی چشمگیرتر بود.
میانگین زمان استفاده از صفحه نمایش روزانه حدود 10 دقیقه (6.4 درصد) کاهش یافت و پس از اجرای مقررات جدید، دانشآموزان 20 درصد بیشتر به توصیه حداکثر دو ساعت تماشای صفحه نمایش در روز عمل کردند.
همچنین احتمال پاسخگویی دانشآموزان به توصیههای دولت چین در مورد زمان صرفشده برای انجام تکالیف بیشتر شد، هرچند این میزان بر حسب سن متفاوت بود: احتمال انجام این توصیهها در دانشآموزان جوانتر 3.6 برابر بیشتر بود، در حالی که برای دانشآموزان راهنمایی و دبیرستان 2.1 بود.
لی درباره اینکه چرا به نظر میرسد این اقدامات در این مرحله بهتر از تلاشهای قبلی نتیجه دادند که در آنها والدین و خود بچهها هدف بودند، گفته: «به نظر میرسد این رویکرد متفاوت مؤثرتر است، چون هدف آن بهبود محیطی است که کودکان و نوجوانان در آن زندگی میکنند و از یک سبک زندگی سالمتر پشتیبانی میکند.»
در حال حاضر، فقط میتوان در مورد این یک منطقه از چین نتیجهگیری کرد، بنابراین برای ارزیابی تأثیر این رویکرد بر باقی کشور به تحقیقات بیشتری نیاز است. همچنین روشن نیست چنین رویکردی چگونه میتواند در سایر کشورها و زمینههای فرهنگی اجرا شود. با این حال، نتیجه چنین رویکردی قابل پیشبینی است. پروفسور بوید سوینبرن، مدیر مشترک مرکز همکاری سازمان جهانی بهداشت برای پیشگیری از چاقی گفته: «این یک مطالعه جذاب است، چون بیشتر مداخلات برای کاهش رفتارهای کمتحرک به جای اقدامات نظارتی، به رویکردهای آموزشی متکی هستند.»
«اجرای مقررات مشابه در کشورهای خارج از چین ممکن است چالشبرانگیز باشد، اما تاثیر این مقررات نشان میدهد رفتارهای کمتحرک چقدر نسبت به شرایط و قوانین محیطی حاکم، حساس هستند.»