یک سوپر میوه با فواید شگفت انگیز

زغال اخته، این میوه‌ی کوچک و خوشمزه که به گنجینه‌ای از ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد مغذی ضروری تبدیل شده، از اعماق جنگل‌ها تا سفره‌های ما، سفری دور و داراز را طی کرده. 

خواص زغال اخته از تقویت حافظه و قدرت بینایی گرفته تا پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی و حتی کمک به لاغری و تناسب اندام، موجب شده تا در دنیای تغذیه نقش مهمی را ایفا کند. در این مقاله، سفری به دنیای شگفت‌انگیز زغال اخته خواهیم داشت و با فواید و مزایای بی‌شماری که برای سلامتی به ارمغان می‌آورد، آشنا خواهیم شد. با ما همراه باشید تا به کاوش در دل این میوه‌ی شگفت‌انگیز بپردازیم.

خواص زغال اخته چیست؟

به گزارش دکتر کرمانی، زغال اخته طیف وسیعی از فواید و مزایای سلامتی را برای شما به دنبال دارد. از جمله مهم‌ترین این خواص می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دارای خواص آنتی اکسیدانی
• مفید برای سلامت مغز
• بهبود سلامت قلب
• تقویت قدرت بینایی
• بهبود سلامت پوست
• افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن
• مفید برای دستگاه گوارشی
• پیشگیری از سرطان
• کمک به تناسب اندام
• تقویت سلامت استخوان
• بهبود سلامت کلیه
• مفید برای زنان (به ویژه خانم‌های باردار)

در ادامه هر یک از موارد بالا را توضیح خواهیم داد:

خواص آنتی اکسیدانی

زغال اخته دارای یکی از بالاترین سطوح آنتی اکسیدانی در میان میوه ها و سبزیجات است که می‌تواند به محافظت از بدن در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد کمک کند.

مفید برای سلامت مغز

خواص زغال اخته برای سلامت مغز نیز بسیار زیاد است؛ چرا که آنتی اکسیدان‌های موجود در زغال اخته با کمک به عملکرد مغز و به تاخیر انداختن زوال عقلی به سلامت مغز کمک می‌کند.

بهبود سلامت قلب

زغال اخته به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها و پتاسیم، به بهبود سلامت قلب و عروق کمک می‌کند. آنتی‌اکسیدان‌ها از سلول‌های قلب در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت کرده و پتاسیم به تنظیم فشار خون کمک می‌کند.

تقویت قدرت بینایی

آنتی‌اکسیدان‌های موجود در زغال اخته به محافظت از سلول‌های چشم در برابر آسیب‌های اکسیداتیو کمک می‌کنند و می‌توانند قدرت بینایی را افزایش دهند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف زغال اخته موجب بهبود عملکرد حافظه در افراد مسن و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی مانند دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن می‌شود.

بهبود سلامت پوست

یکی از خواص زغال اخته، محافظت از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد و در نتیجه بهبود سلامت پوست است. زغال اخته همچنین منبع خوبی از ویتامین C است که برای تولید کلاژن ضروری می‌باشد. کلاژن پروتئینی است که به حفظ استحکام و انعطاف‌پذیری پوست کمک می‌کند.

افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن

به دلیل وجود مواد معدنی باارزشی چون کلسیم، مس، منگنز، پتاسیم و روی ،این میوه در تقویت عمومی بدن مؤثر است. ضمن اینکه این میوه منبع خوبی از سدیم نیز هست. لذا برای تقویت بدن و تسریع بهبود بیماری‌های مختلف بسیار تأثیرگذار است.

خواص زغال اخته برای پیشگیری از سرطان

زغال اخته به دلیل داشتن آنتی اکسیدان، خواص ضد سرطانی دارد و می‌تواند به پیشگیری از برخی از انواع سرطان کمک کند. آنتی‌اکسیدان‌ها با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد، از سلول‌های بدن در برابر آسیب‌های DNA محافظت می‌کنند که می‌تواند منجر به سرطان شود.

خواص زغال اخته برای دستگاه گوارش

زغال اخته به هضم غذا نیز کمک می‌کند. این میوه به طور سنتی در مناطق مختلف برای درمان اختلالات گوارشی، التهاب روده، اسهال و سایر بیماری‌ها استفاده می‌شود.

کمک به لاغری و تناسب اندام

زغال اخته برای لاغری نیز مفید است، چرا که کالری کمی دارد و سرشار از فیبر است. این موضوع موجب می‌شود تا به شما احساس سیری دهد و کمک کند تا به تناسب اندام برسید. فیبر همچنین به تنظیم قند خون و بهبود سلامت گوارش کمک می‌کند.

البته در نظر داشته باشید که تمام مواد غذایی چربی سوز، زمانی تاثیر دارند که آنها را با یک برنامه غذایی اصولی و ورزش همراه کنید. در غیر این صورت تاثیر آنچنانی ندارند.

فواید زغال اخته برای تقویت سلامت استخوان

زغال اخته منبع خوبی از ویتامین K و منیزیم است که برای سلامت استخوان ضروری هستند. ویتامین K به لخته شدن خون و جلوگیری از پوکی استخوان کمک می‌کند. منیزیم نیز به تقویت تراکم استخوان کمک می‌کند.

بهبود سلامت کلیه

یکی از مهم‌ترین خواص زغال اخته کمک به بهبود سلامت کلیه‌هاست. این میوه به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها و خواص ضد التهابی، می‌تواند موجب بهبود سلامت کلیه شود. این میوه همچنین به پیشگیری از عفونت‌های مجاری ادراری کمک می‌کند.

خواص زغال اخته برای زنان باردار

زغال اخته فواید زیادی برای زنان باردار دارد از جمله‌ی این خواص عبارتند از:

• سرشار از ویتامین C است که می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی و حمایت از تولید کلاژن که برای رشد جنین مهم است، کمک کند.
• دارای خواص گوارشی است که می‌تواند به درمان سندرم روده تحریک پذیر و التیام مشکلات شدید گوارشی کمک کند، که به ویژه در دوران بارداری می‌تواند مفید باشد.

• خواص زغال اخته برای تنظیم سطح قند خون در دوران بارداری نیز مفید است.
• زغال اخته دارای خواص ضد التهابی است که می‌تواند به کاهش التهاب در بدن و تسکین علائم بیماری‌هایی مانند آرتریت کمک کند.
• دارای خواص محافظتی قلبی است که می‌تواند به سلامت قلب در دوران بارداری کمک کند.
• سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی است که می‌تواند به حمایت از سیستم ایمنی بدن در دوران بارداری کمک کند.
• گرگرفتگی که یکی از علائم رایج بارداری است را تسکین می‌دهد.
• سرشار از مواد مغذی همچون ویتامین‌های A، B، C و E، تیامین و ریبوفلاوین است که برای رشد جنین مهم هستند.

روش‌های مصرف زغال اخته

برای بهره‌گیری حداکثری از خواص زغال اخته، آن را می‌توانید به شکل‌های زیر مصرف کنید:

زغال اخته تازه

این میوه به صورت تازه طعم خاص و متفاوتی دارد. لذا بسیاری از افراد مصرف این میوه را به عنوان میان وعده و به همراه کمی نمک و گلپر می‌پسندند.

زغال اخته خشک

یکی از انواع اشکال مصرفی این محصول، میوه خشک شده آن است. زغال اخته خشک بسیار خوش خوراک بوده و به عنوان یک میوه خشک فروش بالایی دارد. ضمن اینکه این روش یکی از بهترین راه‌های نگهداری و استفاده بهینه از این محصول است.

آب زغال اخته

آب زغال‌اخته نیز یکی از اشکال مصرف این میوه است که محبوبیت زیادی دارد. امروزه این آبمیوه در کارخانجات نیز تولید می‌شود. اما این محصولات کارخانه‌ای حاوی مقادیر زیادی قند و مواد نگهدارنده است. برای تهیه آب میوه در خانه نیز بهتر است این میوه را با مقداری آب حدود 30 دقیقه حرارت داده و پس از میکس کردن میوه آن را از صافی رد کنید.

دمنوش زغال اخته

ابتدا تعدادی میوه تازه را با مقداری آب حدود 10 دقیقه بجوشانید. سپس با فشار، عصاره میوه را خارج کنید. پس از خارج کردن تفاله میوه، عصاره را همراه با چوب دارچین به مدت 10 دقیقه دم کنید. این دمنوش را می‌توانید با کمی عسل شیرین کنید.

لواشک زغال اخته

یکی از خوشمزه‌ترین انواع لواشک، لواشک زغال اخته است. طعم این لواشک مناسب افراد علاقه مند به ترشی است.

سس زغال اخته

طعم خاص این میوه می‌تواند برای تولید یک سس متفاوت و دلچسب به کار رود. یکی از روش‌های تهیه این سس پخت پوره دو میوه زغال اخته و پرتقال با شکر است.

مربای زغال اخته

طعم ترش و ملس زغال‌اخته برای تهیه‌ی مربا بسیار مناسب است. معمولاً برای تهیه این مربا از میوه همراه با هسته استفاده می‌شود. اگر میوه سفت باشد بهتر است کمی روی آن شکر ریخته و حدود 10 ساعت زمان بدهید تا آب بیندازد. بعد از این زمان مابقی شکر را اضافه کرده و روی حرارت قرار دهید. اگر میوه کاملاً رسیده باشد نیازی به مرحله ابتدایی نیست. در پایان پخت مربا بهتر است کمی آبلیمو و وانیل به آن اضافه شود.

طبع زغال اخته چیست؟

زغال اخته طبعی سرد و خشک دارد و مصرف بیش از حد آن برای افرادی که طبع سردی دارند می‌تواند مضر باشد و علائمی مانند:

• نفخ شکم
• دل درد
• اسهال
• ضعف و بی حالی

را به همراه داشته باشد. مصرف زغال اخته به همراه مواد زیر می‌تواند طبع سرد آن را متعادل کند و از بروز عوارض جانبی آن جلوگیری کند.

• عسل
• خرما
• انجیر
• بادام
• گردو

مضرات مصرف زغال اخته

زغال اخته میوه‌ای سالم و مغذی است که فواید زیادی برای سلامتی دارد. با این حال، مانند هر ماده غذایی دیگری، مصرف بیش از حد آن می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد.

عوارض جانبی شایع مصرف زغال اخته عبارتند از:

• مشکلات گوارشی: زغال اخته به دلیل فیبر بالایی که دارد، می‌تواند در برخی افراد باعث نفخ شکم، اسهال و دل درد شود.
• افت قند خون: زغال اخته می‌تواند باعث افت قند خون در افراد مبتلا به دیابت شود. اگر مبتلا به دیابت هستید، قبل از مصرف زغال اخته با پزشک خود مشورت کنید.
• تداخل با داروها: زغال اخته ممکن است با برخی از داروها، مانند داروهای رقیق کننده خون، تداخل داشته باشد. اگر دارو مصرف می‌کنید، قبل از مصرف زغال اخته با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
• آلرژی: برخی از افراد ممکن است به زغال اخته آلرژی داشته باشند. علائم آلرژی زغال اخته عبارتند از کهیر، خارش، تورم و تنگی نفس. اگر این علائم را تجربه کردید، مصرف زغال اخته را متوقف و به پزشک مراجعه کنید.

انتخاب و نگهداری زغال اخته

نکاتی هستند که در هنگام خرید و نگهداری زغال اخته باید به خاطر داشته باشید:

1- به دنبال زغال‌هایی باشید که سفت، چاق و بدون لکه یا کبودی هستند. پوست زغال اخته‌ها باید صاف و براق و ساقه‌ها سبز و انعطاف پذیر باشند. از زغال اخته‌هایی که نرم، چروکیده یا دارای ساقه‌های قهوه‌ای هستند اجتناب کنید.

2- زغال اخته را در جای خشک و خنک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید. اگر قصد دارید آنها را برای بیش از یک یا دو روز نگهداری کنید، آنها را در یک کیسه پلاستیکی با سوراخ‌های کوچک در یخچال قرار دهید تا هوا در آن جریان داشته باشد. زغال اخته‌ها را تا زمانی که آماده خوردن نیستند نشویید، زیرا رطوبت می‌تواند باعث خراب شدن سریعتر آنها شود.

3- قبل از خوردن یا پختن زغال اخته، آنها را زیر آب سرد بشویید و ساقه‌ها و برگ‌های آن را جدا کنید. اگر زغال اخته‌ها ارگانیک نیستند، توصیه می‌شود آن‌ها را چند دقیقه در آب خیس کنید تا باقیمانده آفت کش‌ها از بین بروند.

4- زغال اخته‌ها را می‌توان با یخ زدن، کنسرو کردن یا تهیه مربا و ژله نگهداری کرد. برای یخ زدن زغال اخته، آن‌ها را بشویید، ساقه‌ها و برگ‌ها را جدا کرده و در یک لایه روی یک ورقه پخت قرار دهید. پس از یخ زدن، آنها را به ظرف مناسب در فریزر منتقل کنید. برای کنسرو زغال اخته، آنها را بشویید، ساقه‌ها و برگ‌ها را بردارید و در شیشه‌های استریل شده بسته بندی کنید.

آنچه از مقاله خواص زغال اخته آموختیم:

همانطور که خواندید زغال اخته، این میوه‌ی کوچک و خوشمزه، به راستی گنجینه‌ای از سلامتی است. خواص زغال اخته برای سلامتی، تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود سلامت قلب، پیشگیری از سرطان و کمک به لاغری و تناسب اندام بی نظیر است. سعی کنید این میوه را به هر شکلی که دوست دارید در برنامه غذایی روزانه‌ی خود بگنجانید!

سوالات متداول:

منابع:

• www.ncbi.nlm.nih.gov
• www.greekgoesketo.com