اگر بتوان تنها یک نتیجه از گزارش جدید موسسه مورگاناستنلی گرفت، این است که گفته فیلسوف و نویسنده بزرگ، گوگو مونا که «ارزش یک زن هرگز توسط کسی که آن را درک نمیکند، کاهش نمییابد» غلط است. به گزارش این موسسه، طی 2023 شرکتهای با برابری جنسیتی بالا رشد سهام کمتری نسبت به دیگر همتایان خود در تمامی بازارهای دنیا داشتهاند. این درحالی است که بررسی عملکرد بلندمدت این شرکتها نشان از رشد بیشتر شرکتهای با برابری بالا نسبت به دیگر شرکتها دارد. آیا ممکن است رفتار بازارها در سال2023 رفتاری استثنایی باشد؟
تحقیقات آکادمیک نشاندادهاند فواید افزایش برابری جنسیتی در شرکتها تنها معطوف به وجه اخلاقی این امر نیست؛ بلکه این تصمیم مزیتهای دیگری نیز برای شرکتها دربر دارد. نتایج پژوهشها نشاندادهاند تیمهای با تنوع جنسیتی تصمیمات بهتری میگیرند، عموما نوآورتر هستند و ریسکهای احمقانه کمتری میپذیرند، همچنین طبق پژوهشی که روی 500شرکت پردرآمد بورس آمریکا انجام شد، هرچه تعداد زنان در هیاتمدیره این شرکتها بیشتر باشد، میانگین بازده سهام، میزان فروش و میزان سرمایه جذبشده بیشتر است.
شاخصی برای سنجش برابری
از سال2019، تیم استراتژی مقداری شرکت مورگان استنلی (Morgan Stanley) به ایجاد شاخصی در بازارهای سهام رو آورده که شرکتها را بر اساس برابری جنسیتی درجهبندی میکند. ایده اصلی این کار که تحتعنوان «برابری همهجانبه» و «امتیاز نمایندگی» یا HERS شناخته میشود، کمک به سرمایهگذاران برای شناسایی شرکتهایی است که در ایجاد برابری جنسیتی در جامعه پیشرو هستند، یا از آن عقب ماندهاند. بررسیها نشان میدهد در بلندمدت عملکرد شرکتهای با تنوع جنسیتی بالا در بازارهای سهام از عملکرد شرکتهای با تنوع جنسیتی پایین، بهتر بودهاست. از ابتدای سال2011 تا پایان سال2023، شرکتهایی که تنوع و برابری بالایی دارند، سالانه یکدرصد از شرکتهای دارای تنوع و برابری پایین، عملکرد بهتری داشتهاند. تنها استثنا در این میان بورس ژاپن است که در بلندمدت برابری و گوناگونی موجب تضعیف عملکرد شرکتها شدهاست.
با وجود تایید نتایج مثبت برابری جنسیتی برای شرکتها و روند بلندمدت بازارهای سهام در این راستا، رشد بالاتر سهام شرکتهای با شاخص برابری بالا الزامی و همیشگی نیست. به گزارش مورگان استنلی، در سالگذشته سهام شرکتهای با تنوع جنسیتی بالا 3.1درصد نسبت به سهام شرکتهای با تنوع جنسیتی پایین در بازارهای توسعهیافته عملکرد کمتری داشتهاند؛ در واقع جز بورس اروپا، عملکرد شرکتهای بازارهای سهام در تمام دنیا بدین شکل بودهاست. میتوان گفت سال2023 دومین سالی بود که شرکتهای با «برابری همهجانبه» بیشتر، عملکرد بدتری در بازار سهام داشتند. توضیح عملکرد ضعیف شرکتها و عوضشدن مسیر بلندمدت حرکتی بازارها در سال2020 نسبتا آسان است. آشفتگی بازارها در ابتدای همهگیری در بعضی بخشهایی که به دلیل داشتن نیروی کار متنوعتر، خصوصا در زمینه سلامت معروف بودند، شدیدتر بود، اما دلیل تکرار این اتفاق در 2023 چیست؟
رویگردانی جهان از برابری؟
به گزارش مورگان استنلی، ترکیبی از احساسات منفی روبهرشد درخصوص برابری، تنوع جنسیتی و استراتژیهای شمول (inclusion) بههمراه رشد علاقه به موضوعاتی چون هوشمصنوعی یا قرصهای کاهش وزن موجب انحراف حرکتی سهام شرکتهای شاخص HERS از روند کل در سال2023 شدهاست. نمایشگرها نشان میدهند حتی عملکرد شرکتهای فناوری یا مراقبتهای بهداشتی آسیا که واجد شرایط HERS هستند، کمتر از سایر همتایانشان است. چندین ETF نیز در والاستریت وجود دارند که مرتبط با شاخص برابری هستند. بررسیها نشان میدهد معروفترین این صندوقهای قابلمعامله که «دختران بیباک» نام دارد نیز از سال2018 عملکرد پایینتری از S&P500 و شاخص جهانی MSCI داشتهاست.
به گزارش فایننشالتایمز، تعدیل نیروی صورتگرفته طی سالهای اخیر موجب افول شاخص برابری در برخی شرکتها شدهاست. شواهدی دال بر اخراج جنسیتی و تمایل مدیران به تعدیل نیروهای متفاوت با خودشان (که موجب کاهش تنوع و برابری میشود) نیز در دوران کرونا و پساکرونا یافت شدهاست، با اینوجود مهمترین یافته مورگاناستنلی این است که فضای کاری شرکتها بهتدریج عادلانهتر شده و بهسوی برابری و تنوع بیشتر گام برمیدارد. آیا این موضوع به بهبود قیمت سهام شرکتها منجر خواهد شد؟ این مساله هنوز مشخص نیست و حقیقت اینجا است که اهمیتی نیز ندارد.