ریزش ذخایر استراتژیک آمریکا

خلع‌سلاح نفتی واشنگتن

به گزارش تارنمای اینوستو‌‌‌‌‌پیدیا، چنانچه آشفتگی‌‌‌‌‌ها در خاورمیانه نفت‌خیز به پایان نرسد، مصرف‌کنندگان آمریکایی دیگر نمی‌توانند روی دولت خود برای مهار قیمت حامل‌های سوخت، حساب کنند. به‌عبارت دیگر، در صورت ادامه تنش‌های خاورمیانه، دولت ایالات‌‌‌‌‌متحده در کنترل و مهار قیمت سوخت، خلع‌‌‌‌‌سلاح خواهد شد. دولت ایالات‌‌‌‌‌متحده در سال‌1975 ابزاری تحت‌عنوان ذخیره استراتژیک نفت ایجاد کرد تا از این طریق، ذخایر اضطراری نفت‌‌‌‌‌خام‌ برابر با صدها‌میلیون بشکه را برای شرایط خاص، تحت‌کنترل داشته‌باشد.

در شرایط کنونی اما سطح ذخایر استراتژیک این کشور، به‌شدت پایین آمده‌است؛ در واقع از زمانی‌که رئیس‌‌‌‌‌جمهور بایدن برای دولت مجوز فروش از محل ذخایر استراتژیک را برای مبارزه با افزایش قیمت نفت پس از آغاز درگیری روسیه و اوکراین در سال‌2022 صادر کرد، سطح ذخایر به پایین‌تر حد خود طی حدود چهار دهه‌گذشته رسیده‌است. ابهامات بازارهای جهانی نفت و پیچیدگی‌های تجارت فرآورده‌های پالایشی ایالات‌‌‌‌‌متحده، در بهترین حالت نشان‌‌‌‌‌داده این حقیقت است که آزادسازی ذخایر استراتژیک، تاثیری غیر‌‌‌‌‌مستقیم بر نوسان قیمت نفت و بنزین در ایالات‌‌‌‌‌متحده دارد.

چاره‌‌‌‌‌کار، خارج از ذخایر استراتژیک

با این‌همه، سطح پایین تاریخی ذخایر استراتژیک، به این معنی است که دولت ایالات‌‌‌‌‌متحده پهنای باند محدودی برای رسیدگی به هرگونه اختلال در بازار جهانی انرژی ناشی از تشدید منازعات در خاورمیانه دارد. واقعیتی که با اصرار دولت بایدن بر اینکه ایالات‌‌‌‌‌متحده می‌تواند در هر شرایطی و برای اجتناب از تلاطم بازار انرژی، از ذخایر استراتژیک خود استفاده کند، در تناقض کامل است.

واکنش نفت به تنش‌ها

قیمت جهانی نفت اصولا و بر اساس یک ‌سنت دیرینه تمایل دارد که به درگیری‌های جهانی واکنش سریع نشان دهد، به‌ویژه تنش‌هایی که شامل تولیدکنندگان بزرگ و کلیدی نفت‌‌‌‌‌خام مانند روسیه و تقریبا هر کشوری در خاورمیانه می‌شود. نفت‌خام برنت بلافاصله پس از اقدام حماس علیه رژیم‌‌‌‌‌صهیونیستی در اکتبر سال‌گذشته تا 2‌درصد افزایش یافت. از آن زمان تاکنون شاهد نوسانات بسیاری در بازار جهانی نفت هستیم، نکته قابل‌‌‌‌‌تامل آنکه برخی از فعالان بازار انرژی باور دارند که تحولات بازار جهانی نفت همیشه عامل افزایش تنش در خاورمیانه بوده‌است. کارشناسان حوزه انرژی متفق‌‌‌‌‌القول باور دارند بروز هرگونه تحول جدید یا حتی تشدید محتمل تنش‌ها، می‌تواند بر پویایی بازار انرژی و قیمت جهانی نفت، تاثیر مستقیم داشته‌باشد. در شرایط کنونی و طبق اعلام منابع رسمی، در ذخایر استراتژیک ایالات‌‌‌‌‌متحده، نفت به اندازه کافی وجود ندارد.

چنانچه قیمت جهانی نفت به‌‌‌‌‌طور ناگهانی جهش کرده و بالا بماند، این امر در تئوری و روی کاغذ، می‌تواند به تعدیل بیشتر سطح ذخایر استراتژیک نفت آمریکا دامن بزند. واقعیت این است که ذخایر نسبتا خالی، دستاورد قابل‌‌‌‌‌اتکایی برای دولت ایالات‌‌‌‌‌متحده ندارد. بر اساس آخرین داده‌های موجود، سطح ذخایر استراتژیک این کشور تا 19 آوریل 2024، ‌برابر با 365‌میلیون و 700‌هزار بشکه نفت‌‌‌‌‌خام بوده‌است. این رقم در چند ماه گذشته افزایش تدریجی را تجربه کرده‌بود. سطح ذخایر استراتژیک ایالات‌‌‌‌‌متحده از 593‌میلیون و 700‌هزار بشکه در پایان سال‌2021، تا حد چشمگیری کاهش داشته‌ و تقریبا به نیمی از رکورد 726‌میلیون بشکه‌‌‌‌‌ای (از اواخر سال‌2009 تا اوایل سال‌2011)، رسیده‌است.

نقش ذخایر در کاهش قیمت‌ها

حتی اگر ذخایر استراتژیک ایالات‌‌‌‌‌متحده دستاوردها و منافع متعددی برای این کشور داشته‌باشد، تعیین دقیق اینکه چه میزان یا کدام سطح و سرعت از آزادسازی نفت استراتژیک می‌تواند قیمت‌ها را در پمپ‌‌‌‌‌های ‌‌‌‌‌بنزین این کشور، ‌‌‌‌‌ کنترل کرده و کاهش دهد، دشوار است. به‌عنوان مثال، قیمت نفت‌‌‌‌‌خام برنت و وست‌تگزاس‌اینتر‌میدیت (WTI) با آغاز درگیری روسیه و اوکراین در فوریه 2022 افزایش یافت و میانگین ماهانه قیمت در عرض یک ماه در مقایسه با مدت مشابه سال‌قبل از آن، تقریبا به دو‌برابر رسید. در حد فاصل مارس تا دسامبر 2022، ایالات‌‌‌‌‌متحده در تلاش برای تثبیت قیمت‌ها، هر ماه 10 تا 30‌میلیون بشکه نفت از محل ذخایر استراتژیک خود را آزاد و روانه بازار کرد. واقعیت این است که ایالات‌‌‌‌‌متحده به‌‌‌‌‌تنهایی روزانه حدود 20‌میلیون بشکه نفت مصرف می‌کند که حدود 20‌درصد از مصرف روزانه جهان را تشکیل می‌دهد.

18روز مصرف داخلی

 اگرچه ذخایر استراتژیک آمریکا، بزرگ‌ترین ذخیره اضطراری شناخته‌‌‌‌‌شده در جهان به‌شمار می‌آید، اما واقعیت این است که منابع استراتژیک موجود این کشور تنها 18 روز از نیاز داخلی نفت این کشور را پوشش می‌دهد. قیمت نفت‌‌‌‌‌خام وست‌تگزاس‌اینتر‌میدیت (WTI)، شاخص قیمت نفت ایالات‌‌‌‌‌متحده، در اوایل ژوئن 2022 یعنی سه ماه‌‌‌‌‌ونیم پس از آغاز مناقشه روسیه و اوکراین، به بالاترین حد خود یعنی 120دلار در هر بشکه رسید؛ ‌درحالی‌که تا اوایل سپتامبر از سطح قبل از مناقشه پایین‌تر نرفت. قیمت بنزین ایالات‌‌‌‌‌متحده در ژوئن 2022 به‌‌‌‌‌طور متوسط 4 دلار و 93‌سنت به‌‌‌‌‌ازای هر گالن بود که 48‌درصد نسبت به ژانویه همان سال ‌افزایش داشت. در آن شرایط و در نیمه اول سال‌2022، معادل 100‌میلیون بشکه نفت‌‌‌‌‌خام از محل ذخایر استراتژیک آمریکا، به بازار تزریق شد. قیمت بنزین تا دسامبر سال‌2022 به‌‌‌‌‌طور متوسط بالاتر از 3 دلار و 69‌سنت در هر گالن بود، یعنی حدود 40‌سنت بالاتر از زمان پیش از جنگ؛ این در حالی است که قیمت این فرآورده، در پایان سال‌2022، تا سطح 3 دلار و 21‌سنت به‌‌‌‌‌ازای هر گالن کاهش پیدا کرد.