دانشمندان میگویند مغز انسان در هنگام خواب چیزی شبیه به یک دکمه تنظیم مجدد دارد که برای مدت مختصری آن را میفشارد.
به گزارش ایسنا، بینش جدید در مورد رمز و رموز خواب نشان میدهد که وقتی مغز در حالت چرت زدن و خوابیدن است، برخی از اتصالات عصبی تا حدی ضعیف میشوند، استراحت میکنند و تنظیم مجدد میشوند. البته این فقط در چند ساعت اول خواب اتفاق میافتد.
به نقل از اسای، تیم پشتیبان این پژوهش جدید از کالج دانشگاهی لندن در بریتانیا میگوید این مطالعه از فرضیه هموستاز سیناپسی حمایت میکند که میگوید خواب یک مکانیسم تنظیم مجدد مهم برای سلامت کلی مغز است.
جیسون ریهل زیستشناس میگوید: در حالی که عملکرد خواب مرموز باقی مانده است، ممکن است به عنوان یک دوره شبیه به آفلاین شدن عمل کند که در آن ارتباطات در سراسر مغز ضعیف میشوند تا ما در روز بعد چیزهای جدیدی یاد بگیریم.
ریهل به همراه آنیا سوپرپول، عصبشناس و همکارانش فعالیت سیناپسی گورخرماهی را که مشاهده و تجزیه و تحلیل مغز آنها نسبتاً آسان است، در چندین چرخه خواب و بیداری مورد مطالعه قرار دادند.
محققان با تصویربرداری از تک نورونها دریافتند که آنها در ساعات بیداری ارتباطات بیشتری به دست میآورند و در طول خواب آنها را از دست میدهند.
این تضعیف ارتباطات مغزی در واقع یک فرآیند سالم است. این پیوندهای عصبی هر چه روزمان را طی میکنیم، قویتر میشوند و اگر خواب وجود نداشت، هیچ ظرفیتی برای یادگیری و جذب در طول روز بعد وجود نداشت.
هر چه گورخرماهیها بیشتر بیدار نگه داشته میشدند، ارتباطات بیشتری ایجاد میکردند و زمانی که بالاخره میتوانستند بخوابند، تعداد بیشتری از آنها از بین میرفتند.
بنابراین به نظر میرسد بین «فشار خواب» و اثربخشی فرآیند تنظیم مجدد مغز، ارتباط وجود دارد.
ریهل میگوید: اگر الگوهایی که مشاهده کردیم، در انسانها صادق باشد، یافتههای ما نشان میدهد که این بازسازی سیناپسها ممکن است در طول یک چرت ظهرگاهی، زمانی که فشار خواب هنوز پایین است، کمتر مؤثر باشد تا در شب، زمانی که واقعاً به خواب نیاز داریم.
مطالعاتی از این دست برای دانشمندانی که به دنبال درک نحوه عملکرد خواب و چرایی نیاز ما به آن هستند، بسیار مفید است. خواب به وضوح برای سلامتی ما ضروری است. ما وقتی خواب مورد نیازمان را دریافت نمیکنیم، میتوانیم اثرات منفی آن را به شکل واضح بر بدن ببینیم.
کارشناسان فکر میکنند خواب ممکن است نقش مهمی در تثبیت خاطرات داشته باشد، اما فرضیه دیگری مبنی بر اینکه خواب به دفع مواد زائد از مغز کمک میکند نیز به تازگی به چالش کشیده شده است.
غوطهور شدن در ذهن خفته و بررسی مغز هنگام خواب همچنان دشوار است. سرزمین رؤیاها همچنان مکانی است که حتی پیشرفتهترین فناوریهای ما نیز هنوز در تلاش برای مشاهده آن ناکام هستند.
این مطالعه جدید این سؤال را مطرح میکند که در نیمه دوم شب چه اتفاقی میافتد و تحقیقات بیشتر ممکن است بتواند پاسخی به آن بدهد.
سوپرپول میگوید: تئوریهای دیگری نیز وجود دارد که میگوید خواب برای پاکسازی مواد زائد در مغز یا ترمیم سلولهای آسیبدیده است. فرضیه ما این است که احتمالا عملکردهای دیگری برای خواب در نیمه دوم شب نیز وجود دارد.
این پژوهش در مجله Nature منتشر شده است.