کمپانی جنرال داینامیکس جنگنده F-16 Fighting Falcon را در سال 1979 معرفی کرد و از آن زمان این جت جنگنده به عنوان یک هواپیمای کارآمد در نیروی هوایی ایالات متحده و چند کشور دیگر شناخته می شود.
به گزارش روزیاتو، F-16 یک جنگنده چند منظوره است که نزدیک به نیم قرن در سرویس فعال بوده و از زمان معرفی اش، بیش از 4,600 فروند از آن ساخته شده است. با این حال، جنگنده هایی مانند جنگنده های نسل پنجم ایالات متحده؛ از جمله F-22 و F-35 از آن پیشی گرفته اند و ارتش ایالات متحده دیگر این جنگنده ها را خریداری نمی کند.
با این وجود، F-16 همچنان یک جنگنده چند منظوره بسیار محبوب است که توسط متحدان آمریکا به کار گرفته می شود. فروش جنگنده F-16 همچنان ادامه دارد و دلیل این امر ساده است: ساخت و نگهداری F-16 نسبتاً ارزان است، آنها تسلیحات و قابلیت های دفاعی زیادی را به همراه دارند و چندمنظوره بودن آنها باعث می شود به راحتی توسط نیروهای هوایی در سراسر جهان به کار گرفته شوند – به زبان ساده، F-16 یک هواپیمای عالی است.
با این حال، منطقی به نظر نمی رسد که یک هواپیمای نزدیک به 50 ساله در مقابل رقبای مدرنی مانند میگ-29 روسی بایستد، اما این دقیقاً همان کاری است که اف-16 قرار است بکند. اوکراین به شدت خواهان جنگنده های F-16 برای مبارزه با روسیه است و این به دلیل توانایی این هواپیما برای به دست آوردن و حفظ برتری هوایی است که در طول عمر خود در درگیری های متعدد در سراسر جهان تایید شده است.
با توجه به محبوبیت آن، بسیاری ممکن است از خود بپرسند که چه چیزی باعث جذابیت اف-16 شده است. در آخر اینکه، قیمت و تعمیر و نگهداری یک F-16 چقدر است؟
نقاط قوت و ضعف F-16
هیچ قطعه سخت افزاری نظامی بی نقص نیست و همیشه در ایجاد تعادل بین قابلیت های تهاجمی و دفاعی هواپیما، بده بستان هایی وجود دارد. F-16 نیز از این قاعده مستثنی نیست و در حالی که دارای نقاط قوت بسیاری است، F-16 بدون یکی دو نقطه ضعف نیست.
F-16 های زیادی ساخته شده است، محبوب ترین هواپیمای جنگی بال ثابت است و دلیل خوبی هم برای این محبوبیت وجود دارد. هدف اصلی این هواپیما پیروزی در جنگ تن به تن است و در کاری که انجام می دهد بسیار خوب است.
خلبانانی که در جنگ با F-16 پرواز می کنند، می توانند با خیال راحت 9G را در یک نبرد هوایی تن به تن تجربه کنند که آن ها را در موقعیت برتری نسبت به خلبانان جنگنده های دیگر قرار می دهد. علاوه بر این، این جنگنده برای اولین بار از یک سیستم الکتریکی پرواز با سیم به جای سیستم دستی کنترل سیستم پرواز استفاده کرد که اکنون در سراسر جهان یک سیستم استاندارد به شمار می آید.
این باعث می شود که پرواز کردن با این هواپیما نسبت به مدل های قدیمی تر آسان باشد. علاوه بر این، وقتی صحبت از تسلیحات به میان می‌آید، F-16 ضعیف نیست. مدل پایه این جنگنده دارای یک توپ 20 میلی متری ولکان M61A1 و 11 نقطه اتصال برای آویزان کردن تسلیحات است.
این تسلیحات می توانند انواع موشک، راکت، بمب و غیره باشند. از نظر نقاط ضعف، F-16 از نظر فناوری در مقایسه با جنگنده های نسل پنجم در جایگاه پایین تری قرار دارد، اما این بدان معنا نیست که مرگبار نیست.
ارتقاء و بازسازی های مداوم F-16 باعث شده که این جنگنده دوشادوش جنگنده های مدرن پیش برود، بنابراین مدل فعلی F-16V ، این هواپیمای 45 ساله را به استانداردهای مدرن می رساند. یکی از نقاط ضعفی که با ارتقاء برطرف نمی شود، شعاع پرواز F-16 است که در مقایسه با شعاع پرواز F-35 از 830 تا 1,100 کیلومتر، حداکثر 640 کیلومتر است.
قیمت هر فروند F-16
در نهایت، استفاده از یک هواپیما در جنگ به هزینه آن بستگی دارد زیرا خرید و نگهداری آنها تنها اولین گام در استفاده از F-16 است. طبق ادعای Simple Flying، یک F-16 از نظر هزینه، بسته به نسخه ای از هواپیما که یک کشور می خواهد خریداری کند، می تواند قیمت متفاوتی داشته باشد.
این رقم بین 25 تا 30 میلیون دلار است، اما این رقم برای نسخه جدید F-16V با روزآمدسازی های مدرن اضافه شده به آن به حدود 60 تا 70 میلیون دلار می رسد. اولین نسخه های این هواپیما، F-16C و F-16D، در دهه 1980 به قیمت کمتر از 20 میلیون دلار فروخته می شدند که با احتساب تورم در سال 2024 به حدود 75.8 میلیون دلار می رسد.
به گزارش Executive Flyers، برخی از مدل ها با قیمتی نازل و در حدود 12.7 میلیون دلار به فروش می رسند، بنابراین محدوده قیمت نسبتاً گسترده است. در حالی که هر یک از این مبالغ پول زیادی است، اما در مقایسه با جنگنده های دیگر نسبتاً ارزان به نظر می رسد.
به عنوان مثال، به ادعای Fortune، قیمت هر فروند F-35 بین 81 تا 156 میلیون دلار است. البته، خرید تنها یکی از جنبه های عملیات F-16 است، زیرا برای ادامه پرواز نیاز به نگهداری مداوم دارد. اینجا جایی است که هزینه هواپیما مطرح می شود زیرا هزینه تعمیر و نگهداری آن تقریباً 27,000 دلار برای هر ساعت پرواز است.
هر ساعت پرواز هواپیما به 16 ساعت تعمیر و نگهداری نیاز دارد، بنابراین استفاده از F-16 برای عملیات های غیر رزمی و رزمی گران است. این یکی از چالش‌هایی است که اوکراین در خرید این هواپیما با وجود نیاز مبرمش به کسب برتری هوایی در آسمان قلمرو خود با آن مواجه است.
چرا اف-16 همچنان پرواز می کند؟
F-16 یک هواپیمای قدیمی است، بنابراین عجیب نیست که کسی بپرسد چرا به پرواز در سراسر جهان ادامه می دهد. دلایل متعددی وجود دارد که اف-16 علیرغم سنش فعال باقی مانده، اما دلایل اصلی آن در دسترس بودن و قیمت پایینش است.
با بیش از 2,000 فروند که در حال حاضر در سراسر جهان فعال هستند، اف-16 برای کشورهای مختلف قابل دسترسی است. قیمت آن در مقایسه با همتایان مدرن بسیار پایین است و با ارتقاء ها، F-16 در میدان نبرد امروزی همچنان موثر و کارآمد باقی می ماند.
برای کشورهایی مانند اوکراین که امیدوارند قلمرو خود را حفظ کنند، استفاده از F-16 به راحتی در دسترس خلبانان اوکراینی است، زیرا یادگیری کار با آنها نسبتاً آسان است. علاوه بر در دسترس بودن و هزینه، F-16 دارای سوابق اثبات شده در عملیات های رزمی به عنوان یک جنگنده چند منظوره است، جنگنده ای که قادر به انجام همه چیز از مبارزه تن به تن با جنگنده های دیگر گرفته تا بمباران اهداف و ماموریت های اطلاعاتی، نظارتی و شناسایی (ISR) بر فراز قلمرو دشمن است.
در نهایت، F-16 یک جنگنده فوق العاده است که با همتایان مدرن رقابت می کند، اما این جنگنده چیزهای بیشتری دارد. در ماه مه 2024، ایالات متحده F-16 ها را به سیستم های خودکار کنترل شده با هوش مصنوعی مجهز کرد و این جنگنده چند منظوره را به یک پهپاد هوش مصنوعی بسیار کارآمد تبدیل کرد.
در حالی که ممکن است سال ها طول بکشد تا این نسخه ها از نظر جنگی کارآمد شوند، گنجاندن هوش مصنوعی نشان دهنده چندکاره بودن و توانایی این هواپیما برای انطباق با فناوری های نوپا را نشان می دهد و تضمین می کند که F-16 یک پلتفرم فعال و محبوب برای سال های آینده باقی بماند.
