به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، آیت‌الله‌العظمی عبدالله جوادی آملی، مرجع تقلید شیعیان شنبه، نهم آذرماه ،در تفسیر آیات 14 تا 17 سوره فاطر در مسجد اعظم قم گفت: در بحث اختیار دنیا و آخرت از هم جدا هستند انسان در دنیا اختیار دارد اما در آخرت این اختیار وجود ندارد؛ چرا که انسان تحت اعمال و عقایدی که در دنیا داشته است، قرار گرفته است و بر اساس آنها اداره می‌شود.
وی افزود: انسان در دنیا می‌تواند در راه علم تلاش کند و مقدمات علمی را برای خودش فراهم کند اما وقتی وارد قلمرو علم شد و برهانی ارائه شد، می‌فهمد و زمانی که دلیل بدیهی و ضروری بود و انسان در برابر آن قرار گرفت هیچ وقت نمی‌تواند بگوید نمی‌فهمم؛ حال این فرد مانند کسی خواهد بود که زیر نور خورشید قرار دارد و نور را نمی‌فهمد و درک نمی‌کند، بنابراین بین علم و نفس فاصله نیست یعنی زمانی که برهان و دلیلی عقلانی و بدیهی ارائه شد فهم در پس آن خواهد آمد.
این مرجع تقلید اظهار کرد: اما در مقابل بین فهم و عمل فاصله است، یعنی لازمه فهم عمل نیست، انسان می‌تواند بفهمد ولی عمل نکند. انسان در وادی عمل است که اختیار دارد یعنی می‌تواند آنچه را که فهمیده عمل کند یا نکند. به همین علت این اشتباه است که بگوییم لازمه علم عمل است. مثلا فرعون یقین کرده بود کاری که موسی کرد معجزه بود و از طرف خدا، او علم داشت به اینکه موسی حق است اما در مقام عمل آنچه را اختیار کرد که بر خلاف علم او بود.
وی بیان کرد: پس زمانی که فاصله بین علم و عمل بود یعنی فاصله میان علم و ایمان است. فرعون علم داشت و ایمان نیاورد؛ بنابراین جایی که اختیار باشد ایمان هست. جای که اختیار نباشد و عملی در کار نباشد دیگر ایمان معنایی ندارد. همان طور که بیان شد آخرت جای عمل نیست پس وقتی جای عمل نبود جای ایمان هم نیست. در معاد اختیار گرفته می‌شود نه اینکه اضطرار به جای آن بیاید. اختیار بدون جانشین در آخرت از انسان گرفته می‌شود. انسان خیلی از چیزها را که نمی‌دانست علم پیدا می‌کند ولی نمی‌تواند ایمان بیاورد.
جوادی ادامه داد: سیاق آیه 15 «یَا أَیُّهَا النَّاسُ أَنتُمُ الْفُقَرَاء إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ؛ اى مردم شما به خدا نیازمندید و خداست که بىنیاز ستوده است» اشاره به این دارد که فقر انسان مطلب تازه‌ای نیست که قرار باشد گفته شود. فقر مشهود همه انسان‌هاست انسان روزانه نیازمند است اما نمی‌داند باید به چه کسی رجوع کند؛ این آیه حاکی از فقر الی‌الله انسان و نیازمندی همیشگی انسان به خدا است، اینکه گفته می‌شود هر کاری که خواستید بکنید با نام خدا شروع کنید و سر هر سفره‌ای که نشستید برای هر طعام یک «بسم الله» بگویید و یا اگر برایتان مقدور نیست بر هر طعام «بسم الله» بگویید پس زمانی سر سفره نشستید بگویید «بسم الله من اوله الی اخره» برای همه طعام‌ها، اشاره به این فقر انسان و نیازمندی او به خداوند دارد.
