در نیروهای مسلح ایالات متحده، رقابت بین شاخه های ارتش این کشو فراوان است، همانطور که این رقابت در بازی سنتی بین نیروی زمینی و نیروی دریایی در فوتبال دانشگاهی تجسم یافته است.
آنچه در محافل غیرنظامی چندان شناخته شده نیست، رواج رقابت‌های درون سرویسی است: برای مثال، در نیروی هوایی ایالات متحده (USAF)، شما خلبانان جنگنده در مقابل خلبانان بمب‌افکن را دارید. بعد از آن، در جامعه خلبانان جنگنده نیروی هوایی، شما خلبانان F-15 Eagle را در مقابل خلبانان F-16 “Viper” دارید.
اما اکنون ما قصد داریم در مورد نوع دیگری از رقابت بحث کنیم، این بار یک رقابت بین المللی و بین اتحادی که به تازگی اعلام شده است، بین جوامع جنگنده ایالات متحده و یکی از متحدان دیرینه آن در ناتو: ترکیه.
به گزارش روزیاتو، ترکیه علیرغم اینکه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور این کشور، روابط خوبی با روسیه دارد، متحد ناتو باقی مانده است. این اتحاد ترکیه-آمریکایی با این واقعیت که ترکیه در داشتن بزرگترین ناوگان F-16 در جهان پس از ایالات متحده در رتبه دوم قرار دارد، بیش از پیش برجسته می شود.
با این حال، تا جایی که به انتخاب جت جنگنده نسل پنجمی برای جایگزینی F-16 در میان باشد، ترکیه اکنون به جای F-35 Lighting ساخت لاکهید مارتین ایالات متحده، به یک پرنده جنگی بومی روی آورده است. اینجاست که باید به جنگنده کاآن (Turkish Aerospace Industries (TAI) KAAN) یا TF-X (جنگنده ترکیه ای) و MMU (هواپیمای رزمی ملی) سلام کنید.
چرایی ساخت KAAN
دولت ترکیه در واقع خواستار خرید F-35 بود، درست مانند بسیاری از متحدان ایالات متحده در داخل و خارج از ناتو. با این حال، آنچه را که در مورد رابطه صمیمی اردوغان با روسیه گفتیم، به خاطر دارید؟ در این مورد باید گفت که از یک طرف، رییس جمهور اقتدارگرای ترکیه هواپیماهای بدون سرنشین Bayraktar را به اوکراین می‌فروشد.
اما از سوی دیگر اردوغان با خرید سامانه پدافند هوایی اس-400 روسی، در هر دو طرف حصار بازی می کند! در واقع، ترکیه بخشی از مشارکت کنندگان در برنامه هواپیماهای F-35 به رهبری لاکهید مارتین بود و شرکت های ترکیه ای قطعاتی از این هواپیما را تولید می کردند، اما در سال 2019 آمریکا مشارکت ترکیه در این پروژه را بر سر خرید سامانه های پدافند هوایی اس-400 روسیه توسط آنکارا به حالت تعلیق درآورد که خشم بسیاری را از طرف دولت اردوغان برانگیخت.
اخراج از پروژه F-35 منجر به تاکید بیشتر توکیه بر توسعه و تولید طرح KAAN شده است که اولین پرواز خود را در فوریه 2024 با موفقیت انجام داد. اولین پرواز KAAN عملکرد نسبتاً معتدلی داشت و تنها 13 دقیقه طول کشید و طبق گزارش ها، هواپیما به ارتفاع 8,000 فوت (2,438.4 متر) و سرعت 425.9 کیلومتر در ساعت رسید.
جنگنده ترکیه ای KAAN دومین پرواز را در ماه گذشته انجام داد، که در آن خلبان آزمایشی TAI یک نمونه اولیه KAAN را تا ارتفاع 10,000 فوتی (3,048 متر) به مدت بیش از 14 دقیقه به پرواز درآورد.
تکمیل موفقیت آمیز دومین تست، ادعای نسبتاً جسورانه ای را از جانب تمل کوتیل، مدیر کل TAI برانگیخت. کوتیل به یک روزنام ترکیه ای گفت: «این هواپیما از F-35 بهتر است. F-35 شش تن حمل می کند، [KAAN] 10 تن مهمات حمل می کند… داشتن دو موتور به معنای انرژی بیشتر است و رادارها مسافت بیشتری را روشن می کنند.»
F-35 در مقابل KAAN
اما ادعای متهورانه آقای کوتیل یک سوال جدی را مطرح می کند: KAAN و F-35 واقعاً چگونه با هم مقایسه می شوند؟ آیا ویژگی ها و آمار و ارقام مربوط به KAAN واقعاً ادعاهای کوتیل را تأیید می کند؟ چالشی که در مسیر مقایسه مناسب دو پرنده جنگی رقیب وجود دارد، این واقعیت است، که در مورد مشخصات کاآن اطلاعات زیادی وجود ندارد. کاری که ما می‌توانیم اینجا و اکنون انجام دهیم این است که مشخصات این دو جنگنده نسل پنجمی را کنار هم قرار دهیم.
| پارامتر |
KAAN |
F-35 |
| حداکثر سرعت |
1.8 ماخ (2,222 کیلومتر بر ساعت) |
1.6 ماخ (1,975 کیلومتر بر ساعت) |
| سقف پروازی |
55,000 فوت (16,746 متر) |
بیش از 50,000 فوت (15,000 متر) |
| موتور |
2 موتور F110-GE129 با پیشرانه 26,308 کیلوگرم |
1 موتور توربوفن Pratt & Whitney F135-PW-100 با پیشرانه 19,504 کیلوگرم |
بنابراین، بر اساس این آمار بسیار محدود، به نظر می رسد که KAAN دستکم روی کاغذ برتری نسبی به Lightning II دارد. این برتری های روی کاغذ زمانی در واقعیت و در عمل خود را نشان خواهند داد که جنگنده کاآن از مرحله فاز نمونه اولیه خارج شده و وارد تولید انبوه شود.
مسیر پیش روی KAAN
در مورد آینده تولید انبوه این جنگنده بومی ترکیه ای، کوتیل بار دیگر با اعتماد به نفس و افتخار صحبت می کند. او و شرکت متبوعش قصد دارند تا سال 2028 دستکم 20 فروند از این هواپیما را به نیروی هوایی ترکیه تحویل دهند، در حالی که امیدوارند در همین سال موتور بومی ترکیه را روی آن سوار کنند و البته بین سال های 2030 و 2033 اتفاقات بیشتری در مورد این هواپیما رخ دهد.
زمان خواهد گفت که آیا TAI می تواند پیش بینی های خوشبینانه و رویاگونه کوتیل را محقق کند یا اینکه نتیجه آن چیزی نیست که ترک ها امیدوار بودند.
