نخست وزیر زن استونی ؛ مسوول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا / اتهامات علیه همسرش

"کایا کالاس" نخست‌وزیر 47 ساله استونی قرار است مسوول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا شود.

به گزارش عصرایران، او جایگزن جوزپ بورل مسوول فعلی سیاست خارجی اتحادیه اروپا می شود که قبل از این وزیر خارجه اسپانیا بود.
در چند روز آینده انتصاب مسوول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا رسمی می شود.

از خانم "کایا کالاس"به عنوان یکی از منتقدان جدی روسیه یاد می شود.

"کایا کالاس" نخست‌وزیر 47 ساله استونی که قرار است مسوول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا باشد

انتصاب کایا کالاس به سمت مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، باید توسط سران اتحادیه اروپا و کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا هم تایید شود. در صورتی تایید نهایی کایا کالاس، او اولین وزیر خارجه اتحادیه اروپا از کشورهای اروپای شرقی خواهد بود.

یورونیوز نوشت: موضع سختگیرانه او علیه روسیه که البته پیش از آغاز این جنگ نیز وجود داشت، حتی این احتمال را بوجود آورده بود که با نامزدی او برای این پست، از ترس تحریک و واکنش مسکو، مخالفت شود.

واکنش‌های تند و صریح او به تجاوزات روسیه، حتی باعث شد که کایا کالاس به یک فرد تحت تعقیب در روسیه تبدیل شود. بطور مثال یکی از اقداماتی که او در کشورش را به اجرا گذاشته، حذف تمام بناهایی است که نماد قدرت اتحاد جماهیر شوروی پیشین محسوب می‌شد و از دوران جنگ جهانی دوم در استونی به جا مانده بود. کرملین این کار او را «اقدام خصمانه نسبت به حافظه تاریخی» توصیف کرده است.

جوزپ بوریل مسوول فعلی سیاست خارجی اتحادیه اروپا

با این وجود دیپلمات‌هایی که با یورونیوز صحبت کرده‌اند، می‌گویند که نه‌ تنها موضع بی‌رحمانه او در قبال مسکو به مانع بزرگی برای نامزدی او تبدیل نشده، بلکه دیپلمات‌های اروپای شرقی بطور ویژه از نامزدی او در این مقام که برای سال‌ها تحت تسلط اروپای غربی بوده، حمایت کرده‌اند.

از نامزدی او در حالی حمایت شده که اتحاد لیبرال‌ها و دموکرات‌های اروپا که او به آن تعلق دارد، در انتخابات پارلمانی اخیر نتایج ناامیدکننده‌ای به دست آورد و به چهارمین نیروی سیاسی بزرگ پارلمان اروپا تبدیل شد.

اما از میزان محبوبیت خانم کالاس در داخل کشورش با وجود وجهه قوی بین‌المللی او کاسته شده است.

اتهامات علیه همسر

یکی از دلایل افت این محبوبیت، انتشار گزارش‌هایی مبنی بر روابط تجاری همسرش با روسیه بود که باعث شد در ژانویه 2024 میلادی میزان رضایت از او به 16 درصد کاهش یابد.

دردسرهای او در این رابطه از تابستان گذشته آغاز شد؛ یعنی هنگامی که در اوت 2023 میلادی معلوم شد آروو هالیک، همسر خانم کالاس در یک شرکت لجستیکی سهامی دارد و این شرکت با وجود آغاز جنگ روسیه در اوکراین همچنان به فعالیتش در روسیه ادامه داده است.

خانم کالاس اعلام کرد که از روابط این شرکت با روسیه هیچ اطلاعی نداشته است و واکنش‌های داخلی به این ماجرا را نیز اقدامی با انگیزه‌های سیاسی توصیف کرد.

"کایا کالاس" نخست‌وزیر 47 ساله استونی که قرار است مسوول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا باشد

با این وجود، این رسوایی واکنش‌های بین‌المللی بسیار کمی در پی داشت. در واقع تنها واکنش از سوی پیتر سیجارتو، وزیر خارجه مجارستان دیده شد که خانم کالاس را متهم به «دورویی» کرد. این اتهام نیز زمانی مطرح شد که خانم کالاس دست دادن ویکتور اوربان با ولادیمیر پوتین را در جریان یک دیدار در چین محکوم کردد.

در ماه مارس نیز اقدامات دولت کالاس در موضوع شیوه کمک به اوکراین زیر سوال رفت؛ یعنی زمانی که دیپلمات‌های اتحادیه اروپا به دولت او در قبال چگونگی استفاده از مکانسیم «تسهیلات صلح اروپا» برای ارسال تسلیحات به اوکراین انتقاد کردند.

«تسهیلات صلح اروپا» (EPF) یک مکانسیم تامین مالی، خارج از بودجه اتحادیه اروپا است که از تلاش‌های نظامی و دفاعی کشورهای عضو تحت سیاست امنیتی مشترک حمایت می‌کند و بودجه‌ای که برای این مکانیسم برای دوره 2021-2027 میلادی در نظر گرفته شده، بیش از 17 میلیارد یورو است.

از طریق همین بودجه، بخشی از کمک‌های تسلیحاتی کشورهای عضو اتحادیه اروپا به اوکراین بازپرداخت می‌شود و بر همین اساس دیپلمات‌های اتحادیه اروپا دولت کالاس را به افزایش مصنوعی رقم تسلیحات ارسال شده به اوکراین متهم کردند.

گزارش‌ها نشان داد که مبالغ درخواستی استونی از سایر کشورهایی که کمک‌های مشابهی انجام داده بودند، بیشتر بود. همچنین نشان می‌داد که تالین درخواست‌های بازپرداخت را بر اساس قیمت کیت‌های نظامی جدید محاسبه کرده آنهم در حالی که تجهیزات قدیمی‌تر را به کی‌یف فرستاده است.

وزارت خارجه استونی به این گزارش‌ها واکنش نشان داد و مدعی شد که مطابق با قوانین عمل کرده و اوکراین «هیچ وقت از کیفیت تجهیزاتی که از استونی دریافت می‌کند، شکایت نکرده است».

یکی از چالش‌های پیش‌روی خانم کالاس این است که به کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا در موضوع قدرت نفوذ دیپلماتیک خود در سایر مناطق جهان، اطمینان دهد.

زیرا هنگامی که صحبت از سایر مناطق جهان از جمله آفریقا، خاورمیانه و آمریکای لاتین می‌شود، درباره میزان نفوذ بین‌المللی او پرسش‌هایی مطرح است؛ آنهم در حالی که موضع دیپلماتیک اتحادیه اروپا در مناقشاتی مانند درگیری‌های غزه یا بی‌ثباتی‌ها در منطقه «ساحل» در آفریقا مهم است.

با این وجود دیپلمات‌ها معتقدند که سابقه او به عنوان یک سیاستمدار «عمل‌گرا» او را در موقعیت خوبی برای میانجی‌گری و اتخاذ موضع اتحادیه اروپا در مسائل جهانی قرار خواهد داد.

آنها بر این موضوع تاکید دارند که هرگونه موضع گیری اتحادیه اروپا در سطح بین‌الملل مستلزم اتخاذ یک تصمیم واحد و یکپارچه ابتدا در داخل خود اتحادیه است و خانم کالاس مهارت‌های لازم را برای ایجاد اجماع در میان 27 وزیر خارجه بلوک دارد؛ وزرایی که گاه به شدت با یگدیگر اختلاف نظر دارند.

اختلاف موضع بر سر جنگ غزه، یکی از آخرین موارد اختلاف میان کشورهای این بلوک بود. البته در این موضوع نیز استونی از سیاست اتحادیه اروپا در حمایت قاطعانه از «حق دفاع» اسرائیل از خود حمایت کرد و در عین حال خواستار احترام به قوانین بین‌المللی بشردوستانه در غزه شد.

خانم کالاس نیز در میان رهبران اتحادیه اروپا نه طرفدار اسرائیل محسوب می‌شود و نه از فلسطینی‌ها؛ با این وجود به موازات تلاش‌هایش برای حمایت از اوکراین، از وضعیت خاورمیانه نیز غافل نمانده است.

یکی از انتقادات او به هم پیمانانش در اتحادیه اروپا این است که چرا پاسخ غرب به حملات روسیه به اوکراین، مانند پاسخ آنها به اولین حمله هوایی ایران به اسرائیل در اواسط ماه آوریل نبود.

 

کایا کالاس کیست؟

 

کایا کالاس با نهادهای اتحادیه اروپا غریبه نیست. پدر او، سیم کالاس، بین سال‌های 2002 تا 2003 میلادی نخست‌وزیر استونی بود. سیم کالاس پس از آن در سال 2004 میلادی از تالین به بروکسل رفت تا در دوران ریاست خوزه مانوئل باروسو بر کمیسیون اروپا، به مدت یک دهه به عنوان کمیسر فعالیت کند.

کایا کالاس نیز که یک وکیل بود، در سال 2010 میلادی وارد سیاست شد و یک سال بعد به عنوان نماینده پارلمان استونی انتخاب شد.

او سپس در سال 2014 میلادی عضو پارلمان اروپا شد و در سطح این اتحادیه برای قانونگذاری در موضوعات مختلفی از فناوری گرفته تا انرژی و سیاست خارجی فعالیت کرد.

خانم کالاس از زمان بازگشت به استونی و رسیدن به مقام نخست وزیری در سال 2021 میلادی، تلاش قابل توجهی در تقویت جایگاه بین‌المللی کشورش داشت؛ آنهم در حالی که کشورش چهارمین کشور کوچک اتحادیه اروپا و خانه تنها 1.4 میلیون شهروند محسوب می‌شود.

خانم کالاس در وبسایت خود از ورزش‌هایی مانند گلف، اسکی و رولربلینگ به عنوان سرگرمی‌های اصلی خود یاد می‌کند.