به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد کاویانی در نشست علمی «بررسی آموزههای روانشناختی قرآن»، که چهارشنبه، 18دی‌ماه، در پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد، گفت: کتاب آموزههای روانشناختی قرآن با هدف بررسی مولفههای روانشناختی در قرآن تالیف شده است.
وی افزود: در این کتاب به مباحث مختلفی اشاره شده است که از آن جمله میتوان به بررسی چگونگی تنظیم مبانی قرآنی عرصه روانشناختی قرآن اشاره کرد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه بیان کرد: اهداف نظری روانشناسی قرآنی شامل بررسی همه جانبه‌های هندسه معرفتی اسلام است؛ اهداف روانشناسی در مباحث قرآنی نیز باید در همین چارچوب باشد و به تناسب هویتی و معرفتی، خودش بخشی از همین اهداف را برآورده سازد.
نویسنده کتاب «آموزههای روانشناختی قرآن» تصریح کرد: توصیف، تبیین، پیشبینی، تغییر یا اصلاح رفتار و.. از جمله اهداف کاربردی آموزههای روانشناختی قرآن کریم است؛ در روش استحصال این مفاهیم از قرآن، روش تجربی به هر روش معرفتی که آن را در این نظام ارزشی قرار دهد تعمیم پیدا میکند؛ این تجربه اعم از تجربه درونی، بیرونی و تاریخی است.
وی بیان کرد: پیش فرضهایی که در آموزههای روانشناختی قرآنی مورد بحث است، ورای روانشناسی معاصر است؛ در روانشناسی مادی، مادی‌گرایی، انکار معاد، غیرارزشی بودن و جزیی‌نگری از مولفههای اصلی است.
کاویانی افزود: معرفت فقهی در اسلام دارای معرفت شناختی است؛ در انسان‌شناسی قرآنی، از آن به مثابه یک دانش یاد نمیکنیم بلکه آن را یک شاخه معرفتی تصور میکنیم؛ انسان را موجودی چند بعدی فرض میکنیم که دارای ابعاد شهودی، تجربی و مادی و حسی و ادارکی و... است.
وی عنوان کرد: قرآن برای زندگی روزمره همه اعصار و قرون نازل شده است؛ حوزه زندگی روزمره از نظر اسلامی در حوزه علوم انسانی تعریف میشود؛ گزارههای انسانی اسلامی مشتمل بر حقایق روانشناختی هستند.
کاویانی عنوان کرد: موضوعاتی که روانشناسی قرآنی به آن توجه دارد موضوعات مختلفی است که عدهای از نظریه‌پردازان از آنها در قالبهایی چون نفس، فطرت، روح و علم یاد میکنند ولی غیر از نفس هیچ کدام از این مولفهها در این قالب قرار نمیگیرد زیرا دو ساحت مادی و معنوی را در خود جای داده است.
وی گفت: 50 درصد موضوعات روانشناسی معاصر، موضوع روانشناسی اسلامی است؛ ولی روانشناسی اسلامی به مواردی چون توبه، توکل، تواضع، شرف، عرقت، مرگ اختیاری، تجرید، معراج و... میپردازد که در روانشناسی مرسوم جایی ندارد.
مدرس حوزه و دانشگاه عنوان کرد: جایگاه احساس و ادراک در قرآن یکی از مهمترین مباحثی است که در قرآن به آن اشاره شده است؛ در این زمینه یک سری از آیات به روشنی به بحثهای مرتبط با ظرفیتهای ادراکی انسان اشاره دارد که باید هر کدام در جای خود مورد بحث قرار بگیرند.
گفتنی است، در ابتدای این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین آذربایجانی دبیر این نشست از انتشار این کتاب در آینده نزدیک خبر داد و نقد نقادان حوزه قرآن و روان‌شنانسی را موجب تکمیل موضوعات این کتاب ذکر کرد.
