نماز،از واجبات بسیار مهمی است که در هیچ حال از انسان ساقطنیست،حتی در مسافرت،بیماری،میدان جنگ،در حال غرق شدن و...
البته بنا به شرایط خاص،صورت های مختلفی به خود می گیرد،ولی همواره بر انسان واجب است.
یک مسلمان هنگام سفر و در طول راه هم باید بر نمازهای خویش مواظبت کند.در قطار،اتوبوس،در سرما و گرما،در تنگی وقت و عجله،نباید نماز را سبک شمرد و ادای آن را به فراموشی سپرد.وقتی اتوبوس یاقطار،برای نماز یا صرف غذا نگه می دارد،باید شتافت و نماز را هم خواند.و اگر توقفی نکرد،از راننده خواست تا نگهدارد.
شرایط نماز قصر
مسافر،در مدت مسافرت و در راه،با هشت شرط،نمازهای چهاررکعتی خود را باید شکسته و قصر(دو رکعت)بجا آورد: (1) شرط اول:آنکه سفر او کمتر از هشت فرسخ شرعی نباشد.
شرط دوم:آنکه از اول مسافرت،قصد هشت فرسخ را داشته باشد.
شرط سوم:آنکه در بین راه،از قصد خود بر نگردد.
شرط چهارم:آنکه نخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ،از وطن خود بگذرد،یا ده روز یا بیشتر در جایی بماند.
شرط پنجم:آنکه برای کار حرام سفر نکند و سفرش،سفر معصیت نباشد.
شرط ششم:آنکه از صحرانشینان بیابان گرد نباشد.
شرط هفتم:آنکه شغل او مسافرت نباشد.
شرط هشتم:آنکه به حد ترخص (2) برسد.
اقامت ده روز
در مسافرت،اگر انسان قصد ماندن ده روز تمام یا بیشتر در یکجاداشته باشد،باید نمازهایش را تمام بخواند.اگر نیت واقعی او،ماندن کمتر از ده روز است،نمی تواند در ظاهر قصد ده روز کند و تمام بخواند.
اگر قبل از تمام شدن ده روز،به دلایلی تصمیم انسان عوض شد وتصمیم به بازگشت گرفت،روزهای باقیمانده را هم باید تمام بخواند.
اگر کسی مسافرت کند و به وطن خود برود،هر چند کمتر از ده روزبماند،نمازهایش تمام است.مگر آنکه از وطن خود اعراض کرده وبنایش بر بازنگشتن باشد،که حکم مسافر دارد.
زادگاه انسان،وطن اصلی اوست،مگر آنکه از آنجا اعراض کند.
محل دیگری را هم که انسان برای اقامت دائمی انتخاب می کند،وطن غیر اصلی او به حساب می آید.کسی که در دو جا زندگی می کند،هر دوجا وطن او محسوب می شود.تا انسان،قصد ماندن همیشگی در جایی غیر از وطن اصلی نداشته باشد،وطن او حساب نمی شود،مگر آنکه بدون قصد ماندن،آنقدر بماند که مردم بگویند آنجا وطن اوست.
کسی که مسافرت،شغل اوست(مثل رانندگان،خلبانان و...)یاشغلش به گونه ای در ارتباط با سفر است که همواره در تردد و رفت و آمداست،نمازهایش را باید تمام بخواند.(توضیح بیشتر در رساله هاست).
مسافر،در چهار جا می تواند نمازش را هم شکسته و هم تمام بخواند:
1-مسجد الحرام
2-مسجد النبی
3-مسجد کوفه
4-حرم سید الشهداء و مسجد متصل به حرم آنحضرت. (3)
در این موارد،برای فیض بیشتر بردن از معنویات این اماکن،مسافرمجاز است نمازش را تمام بخواند.
پی نوشتها:
1- هر یک از این شرایط،دارای مسائل و جزئیات بسیاری است که توضیح آنها را از رساله مطالعه کنید.
2- حد ترخص یعنی جایی که با رسیدن به آنجا،انسان دیگر دیوار شهر را نبیند و صدای اذان آنرا نشنود(توضیح المسائل حضرت امام).
3- رساله حضرت امام،مسئله 1356.
