نماز،از حقوق خدا بر عهده انسان است و انجام درست و به موقع آن،بر انسان مکلف واجب است.
کسی که نماز واجب خود را به هر دلیل در وقت آن نخوانده است،مانند:فراموشی،بیهوشی،مستی،یا عدم امکان و از روی اجبار،یا ازروی سهل انگاری و معصیت،و یا آنکه خوانده ولی باطل بوده و بعدافهمیده است،باید آن نمازها را که نخوانده یا باطل بجا آورده،قضا کند.
البته نمازهای روزانه ای را که زنان در حال حیض یا نفاس نمی خوانند،قضا ندارد.
کسی که نماز قضا دارد،باید در خواندن آن کوتاهی نکند،ولی واجب نیست فوری آنرا بجا آورد.
انسان تا زنده است،اگر چه از خواندن نمازهای خود عاجز باشد،دیگری نمی تواند نمازهای او را قضا نماید.
نماز قضا را می توان با جماعت خواند.و لازم نیست نماز هر دو یکی باشد.مثلا می توان قضای نماز صبح را،در جماعت نماز مغرب و عشاءخواند،یا برعکس.
نمازی که از انسان فوت شده،از نظر تعداد رکعات،به همان صورت باید قضا شود.مثلا انسان می تواند در مسافرت،قضای نماز چهار رکعتی رابه صورت تمام بخواند.و اگر مثلا در مسافرت،نماز ظهر از انسان قضاشده،در وطن باید آن را به صورت دو رکعتی قضا کند.
(برای آشنایی با مسائل ریزتر نماز مسافر و نماز قضا،به «توضیح المسائل »رجوع کنید.)