یک متخصص پزشکی خانواده، با اشاره به انتخاب رئیس جمهور منتخب، نکاتی را پیرامون انتخاب وزیر بهداشت و توجه دولت چهاردهم به حوزه سلامت مطرح کرد.
ابراهیم نوری گوشکی متخصص پزشکی خانواده، در یادداشتی به اهمیت حوزه سلامت پرداخت و نکاتی را پیرامون انتخاب وزیر بهداشت و اولویت‌های دولت چهاردهم، مطرح کرد.
امروزه نظام بهداشت و درمان، یکی از معیار‌های پیشرفت جوامع به شمار می‌رود، به گونه‌ای که کشور‌های دارای شاخص‌های بهداشتی درمانی استاندارد، جز کشور‌های پیشرفته و برخوردار و ملل فاقد این گونه شاخص‌ها در رده کشور‌های عقب‌افتاده و غیر برخوردار قرار می‌گیرند. با وجود پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای که طی سه دهه اخیر در زمینه‌های مختلف بهداشتی و درمانی در کشور ایران به وقوع پیوسته و جایگاه کشورمان در بین کشور‌های رو به توسعه بسیار ارتقا یافته است، هنوز راهی طولانی جهت نیل به استاندارد‌های بهداشتی و درمانی فرا روی ما قرار دارد. یکی از عوامل اثر گذار بر بهبود و توسعه شاخص‌های سلامت توجه ویژه به انتخاب سکاندار سلامت کشور و مشخصه‌های وی است.
نظام سلامت امروز به یک سکاندار درمان محور نیازی ندارد. نظام سلامت امروز به یک وزیری که هنوز نیامده، منابع مادی، مدیریتی و اجرایی در دسترس این وزارتخانه را بین دوستان و یارانش بذل و بخشش کند، نیازی ندارد. حتی به یک وزیر تحول گرا هم نیازی ندارد. نظام سلامت امروز کمی بیمار است و تحمل زخم‌های بیشتر را هم ندارد. مداخله در برنامه‌هایش موجب آسیب به جسم و روح بی جانش می‌شود و آسیب آن را مردم با درد و رنج بیماری و هزینه‌های کمر شکن درمان و دارو و سردرگمی در مراکز تشخیصی درمانی بایستی به جان بخرند.
نظام سلامت امروز دیگر نیاز به وزیری ندارد که می‌خواهد در دوره صدارتش به دنبال آزمون و خطای طرح‌های ملی باشد چرا که به اندازه کافی طرح و پروژه‌های ناتمام دیده و امید و افقی برای توسعه و گسترش بیشتر برنامه‌های فعلی ندارد. نظام سلامت دیگر به وزیری نیاز ندارد که تمام منابع مادی و انسانی این وزارتخانه را به مصرف برساند و در پایان دوره اش، فرسودگی نیروی انسانی و عدم تحقق اهداف را به پای دستاوردهایش بگذارد.
نظام سلامت به وزیری نیاز ندارد که به دنبال برنامه‌های تبلیغاتی بوده و حلقه دوستانش را تنگ کرده باشد. نظام سلامت به وزیری نیاز ندارد که اختلاف طبقاتی را در همه زمینه‌ها در طبقات وزارتش بتوان بخوبی احساس کرد.
نظام سلامت امروز به کسی نیاز دارد که نخبگانش را بشناسد، موافقان و مخالفانش را دور یک میز جمع کند و در اتاق‌های فکر و سیاست‌گذاری با مشورت متخصصین و نخبگان، برنامه‌های سلامت را به پیش ببرد.
نظام سلامت امروز به کسی نیاز دارد که منابع محدود سلامت را هدر ندهد، بر آلام مردمش از هزینه‌های کمر شکن درمان و کمبود دارو و تجهیزات پزشکی مرحم گذارد. نظام سلامت امروز به کسی نیاز دارد که سیاسی کاری نکند و بیش از هر چیز سلامت مردم برایش اولویت باشد. به وزیری نیاز دارد که به پیشگیری مقدم بر درمان اعتقاد راسخ داشته باشد و برای اجرای تمام عیار پزشکی خانواده و نظام ارجاع کمر همت بسته باشد.
وزیر دولت چهاردهم باید به عدالت در سلامت اعتقاد داشته باشد، سلامت مردم اولویتش باشد و رضایت سیاسیون برای اهداف و مقاصد شخصی را کنار بگذارد.
نظام سلامت امروز به وزیری نیاز دارد که شجاع، صبور و پاکدست بوده و در برخورد با موریانه‌های فساد که سال‌ها است به درخت تنومند نظام سلامت آسیب رسانده، سفارشی عمل ننماید و آن‌ها را از چرخه مدیریتی سلامت خارج کند و در حوزه تحت امرش در این خصوص مماشات نکند.
وزیری که چنان محبوبیت، توانمندی و جاذبه‌ای داشته باشد که بتواند نظر سایر ذی‌نفعان در همکاری با برنامه‌های سلامت را جلب نموده و نقش آن‌ها را در سلامت جامعه تبیین و اعلام کند. وزیر بهداشتی که خبره بوده و در چند و، چون تعامل با دیگران باشد.
به وزیری نیاز دارد که نیروی انسانی را با اجرای طرح‌های مختلف و بی نتیجه، خسته و فرسوده نکند؛ برای جذب و جلب نیروی انسانی، خودی و ناخودی نکند، شرایط استفاده از مجوز‌های جذب نیرو را برای همه ذی‌نفعان فراهم نماید و جذب موردی و انتخاب سلیقه‌ای در به کارگیری نیرو انسانی را از اولویت‌های خود خارج کند.
وزیر بهداشتی که آغوشش را برای نخبگان، متخصصان و کادر سلامت خصوصاً نخبگانی که در حال مهاجرت هستند بگشاید و به مشکلات آن‌ها توجه کند و با پیشنهاد و راهکار‌های اجرایی با استفاده از نظرات و مشارکت آنان راه اشتغال، دلگرمی و ذوق ماندن در نظام سلامت را برایشان فراهم نماید.
وزیر بهداشتی که نیروی انسانی با تجربه اش را با نادیده گرفتن و عدم مشارکت در تصمیم‌های مهم سلامت و جایگزین نمودن آن‌ها با نیرو‌های تازه کار و کم تجربه و بعضاً بی تجربه با شعار جوان گرایی دلسرد نکند و با ایجاد مشوق‌های انگیزشی، در راه توسعه سلامت کشور قدم بردارد.
وزیری که خواست‌ها و پیشنهادات به حق کادر سلامت را بدون پاسخ نگذارد، به عدالت رفتار نموده و مدیران و معاونین زیر مجموعه اش چه در ستاد وزارتخانه و چه دانشگاه / دانشکده‌های علوم پزشکی کشور را به دور از قوم گرایی، دسته بندی گروهی، سیاسی، مذهبی و قبیله‌ای، رفاقت، دوستی و سفارشی با شایسته گزینی، از میان نخبگان و متخصصین و دلسوزانی که بعضاً سال‌ها است در نظام مدیریتی سلامت کشور جایی نداشته اند انتخاب نماید تا با مشارکت جمعی بتوانند برنامه‌های سلامت را پیش ببرند.
وزیر بهداشتی که بتواند سند خروج از بحران فعلی نظام سلامت، سند تثبیت شرایط فعلی سلامت، سند افق گشایی و…، یا چیزی نظیر این‌ها را در حوزه سلامت بنویسد و به نظام سلامت اعلام کند تا تحقق برخی شرایط آن (شرایط را فهرست نماید)، امکان طرحی نو در نظام سلامت منتفی است و در چنین شرایطی، تدوین و تصویب طرح‌های ملی با هزینه‌های بالا بدون چشم انداز و فراهم نمودن زیرساخت‌های اولیه و جلب اعتماد و فرهنگ سازی مردم به عنوان سرمایه اجتماعی یک شیوه نامه صوری و تشریفاتی است که هیچ اثر واقعی بر نظام سلامت کشور ندارد و برعکس بخش زیادی از انرژی و منابع نظام سلامت را در مسیر‌های مختلف و احتمالاً غیر ضروری هدر می‌دهد. وزیر بهداشتی که می‌داند در حال حاضر وقت اجرای طرح‌های ملی نیست و اگر بهترین برنامه‌ها و توصیه‌ها و تبصره‌ها و سیاست‌ها و طرح‌ها هم تصویب شود نه شرایط نظام سلامت کشور اجازه می‌دهد نه منابع مالی پایدار است و نه دولت انسجام کافی برای تحقق آن‌ها را دارد.
وزیر بهداشت دولت چهاردهم اگر می‌خواهد تحولی در نظام سلامت ایجاد کند باید سندی بنویسد و توصیه کند که حل و فصل چند بحران اصلی نظام سلامت کشور را در اولویت اول خود (کمبود دارو و ملزومات پزشکی سردرگمی مردم در چرخه ارجاع، پرداخت هزینه‌های سرسام آور درمان‌های پزشکی با پرداخت از جیب مردم، خروج نخبگان علوم پزشکی کشور، خودکشی کارکنان بهداشت و درمان و…) قرار داده و بگذارد بقیه برنامه‌های سلامت فعلاً به روال کنونی خود پیش برود.
وزیر بهداشت دولت چهاردهم بایستی برنامه‌هایی برای اعتماد بخشی به مردم، امیدآفرینی در جامعه پزشکی، با ثبات سازی شرایط فعلی نظام سلامت، افق گشایی و شفافیت، انسجام بخشی و جلوگیری از خروج سرمایه پزشکی کشور داشته باشد.
همه این‌ها در تنگنا‌های فعلی کنونی هم تا حدی انجام شدنی است، به شرط آن که رئیس جمهور چهاردهم کسی را برای مسند وزارت بهداشت انتخاب کند که به همه این موارد معتقد باشد و با حفظ استقلال و تعهد به وظایفی که قانون برای صیانت از سلامت مردم برعهده او گذاشته است، به دور از قوم گرایی، سیاسی بازی، لابی گرایی، رفاقت و … با مشورت نخبگان اقدام نماید.
وزیر بهداشتی که بتواند بخشی از مسئولیت‌های سلامت را محقق کند. وزیر بهداشتی که با مردم پیمان ببندد که اگر نتوانست، صادقانه به آنان اعلام کند که نمی‌تواند، از مسند خود کنار رفته و از مردم بابت مشکلات حوزه سلامت در دوره صدارتش معذرت خواهی کند.
