به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، «آرای قومیتی» کلیدواژه ای است که این روزهایِ بعد از پیروزی مسعود پزشکیان در چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری به کرات شنیده میشود، آنهم از سوی هواداران خشمگین و غمگین سعید جلیلی که تلاش دارند علت این شکست را ردیابی کنند، در این ردیابی گاهی به حامیان قالیباف طعنه میزنند و معتقدند بخشی از آراء او به سبد پزشکیان رفته است و گاهی نیز با قومیتی کردن رأی ریخته شده به سبد مسعود پزشکیان میخواهند این تحلیل که مردم به برنامهها و رویکرد جلیلی رأی ندادهاند را رد کنند.
انتقادات از ادعای قومیتی مشاور جلیلی
«با انتشار آمار رأیهای جلیلی و پزشکیان به تفکیک هر استان، نتیجه جالبی به دست آمد. اینکه طرفین تقریبا به صورت برابر فاتح استانها شدهاند (در 16 استان پزشکیان رای اول را آورده و در 15 استان جلیلی) اما به خاطر رای قومیتی پررنگ در 4 استان اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و کردستان، پزشکیان توانست با فاصله کمتر از 3 میلیون رای رئیس جمهور شود.» این جملات بخشی از یادداشتی است که امیرحسین ثابتی، مشاور ارشد سعید جلیلی و نماینده تهران در مجلس دوازدهم، پس از پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم منتشر کرد.
ادعای این چهره تندرو، درباره آرای قومیتی مسعود پزشکیان در انتخابات، با انتقادات زیادی از سوی چهرههای سیاسی و رسانهها مواجه شد. چنانچه محمدسعید احدیان، دستیار قالیباف در یادداشتی نوشت: «یکی از فرصتهای آقای پزشکیان آرای چند استان بود که دیگر کاندیداها نداشتند. مساله این است که ما در رقابت با ایشان باید فرصتهای دیگر برای کسب رای از دیگر موضوعات را برای ایشان درست نمیکردیم که با این آرای خود نتواند رای خود را به بالای پنجاه درصد برساند چرا که آقای پزشکیان فقط با رایهای این چند استان که رئیس جمهور نشدند. پس اینکه ما امر بدیهی این آرای آقای پزشکیان را بعنوان فقط بخشی از آرای ایشان، بهانهای کنیم برای فرار از پاسخگویی، همان کلاس نقاشی است که میخواهیم مار بکشیم بجای اینکه بنویسیم مار.»
علی مطهری، نایب رئیس پیشین مجلس، نیز در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین، بیان کرد: «آقای پزشکیان در مهاباد از مادری کرد و پدری آذری به دنیا آمدند و پایگاه رأیی در این دو خطه داشتند ولی این طور نبود که رأی دادن مردم صرفا ناشی از قومیتگرایی باشد، بلکه مردم بیشتر به شخصیت کاندیداها و صداقت و اراده آنها برای تغییر نگاه میکردند. به نظر من رأی مردم رأی به تغییر بود، یعنی به ادامه وضع موجود راضی نبودند و این تغییر را در آقای پزشکیان بیشتر دیدند. عنصر قومیت در درجه دوم و سوم تأثیر داشت.»
خبرگزاری اصولگرای تسنیم، نیز در رد این نگاه و در واکنش به این ادعا نوشت: «رأی براساس زادگاه نامزدها یا اصطلاحاً آنچه نامش را رأی قومیتی گذاشتند، در ادوار گذشته نیز مسبوق به سابقه است؛ برای مثال در انتخابات سال 84 همه نامزدها (بهجز مصطفی معین) در زادگاهشان بالاترین رأی را کسب کردند، حتی محسن مهرعلیزاده که نفر آخر انتخابات 84 بود در سه استان آذریزبان و بهرغم حضور نامزدهای شناختهشده، نفر اول شد یا علی لاریجانی نفر ششم انتخابات در مازندران توانست بالاترین رأی را کسب کند.»
ناصر ایمانی، فعال اصولگرا نیز میگوید؛«قومیتها هموطنان عزیز ما هستند که به دلیل اینکه با آقای پزشکیان همزبان هستند، به او رأی دادند و این به خاطر قومیت و قومگرایی نبوده است کما اینکه وقتی یک نفر از استانی داوطلب انتخابات ریاست جمهوری میشد و مردم همان منطقه به او رأی میدادند به دلیل مسائل مربوط به قومیت نبوده، بلکه به دلیل این بوده که بهر حال آشنا بودند، رأی میدادند.»
مقایسه آرای پزشکیان و جلیلی در استانهای ترک زبان و خراسان
در همین راستا، خبرگزاری خبرآنلاین به بررسی آرای مسعود پزشکیان و سعید جلیلی در مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، خراسان جنوبی، خراسان رضوی و زنجان پرداخته است. به خصوص آنکه میزان مشارکت مردم در دو استان آذربایجان شرقی و خراسان رضوی نیز از این جهت حائز اهمیت است که مسعود پزشکیان برخواسته از استان آذربایجان شرقی بوده و سالها است که یکی از کرسیهای تبریز در مجلس را نمایندگی میکند و سعید جلیلی هم متولد مشهد است.
در این میان، پزشکیان در آذربایجان شرقی یک میلیون و 672 هزار و 193 رأی کسب کرده و سعید جلیلی 291 هزار و 559 رأی اخذ کرد. در استان خراسان رضوی نیز پزشکیان یک میلیون و 80 هزار و 675 رأی و جلیلی یک میلیون و 696 هزار و 6 رأی به دست آوردند.
* در جدول زیر آرای پزشکیان و جلیلی را در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، خراسان جنوبی، خراسان رضوی و زنجان مشاهده میکنید.
انتخابات ریاست جمهوری 1403 |
استانها |
مسعود پزشکیان |
سعید جلیلی |
آذربایجان شرقی |
یک میلیون و 672 هزار و 193 رأی |
291 هزار و 559 رأی |
آذربایجان غربی |
یک میلیون و 114هزار رأی |
191 هزار رأی |
اردبیل |
556 هزار و 134 رأی |
110 هزار و 731 رأی |
خراسان جنوبی |
166 هزار و 738 رأی |
284 هزار و 262 رأی |
خراسان رضوی |
یک میلیون و 80 هزار و 675 رأی |
یک میلیون و 696 هزار و 6 رأی |
زنجان |
296 هزار و 87 رأی |
184 هزار و 777 رأی |
رئیسی از روحانی در سمنان جلو زد
اما با وجود فضاسازیهای طیف رقیب پزشکیان برای پیروزی با رأی قومیتی در انتخابات، بررسی آرای انتخابات ریاست جمهوری در سال 1396 نیز نشان میدهد، حسن روحانی در برخی استانهای ترک زبان یعنی آذربایجان شرقی، آذریجان غربی و اردبیل آرای بیشتری را از سید ابراهیم رئیسی به دست آورده است.
اما در استان خراسان رضوی و خراسان جنوبی( زادگاه ابراهیم رئیسی) و همچنین سمنان( زادگاه حسن روحانی) رئیسی توانست آرای بیشتری از رئیس جمهور وقت به دست بیاورد.
* در جدول زیر آرای روحانی و رئیسی را در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، خراسان جنوبی، خراسان رضوی و زنجان و سمنان مشاهده میکنید.
انتخابات ریاست جمهوری 1396 |
استانها |
حسن روحانی |
ابراهیم رئیسی |
آذربایجان شرقی |
یک میلیون و 281 هزار و 020 رأی |
662 هزار و 263 رأی |
آذربایجان غربی |
یک میلیون و 030 هزار و 286 رأی |
473 هزار و 857 رأی |
اردبیل |
412 هزار و 735 رأی |
261 هزار و 056 رأی |
خراسان جنوبی |
159 هزار و 432 رأی |
301 هزار و 976 رأی |
خراسان رضوی |
یک میلیون و 437 هزار و 382 رأی |
یک میلیون و 903 هزار و 067 رأی |
زنجان |
260 هزار و 049 رأی |
294 هزار و 603 رأی |
سمنان |
182 هزار و 279 رأی |
200 هزار و 658 رأی |
27215