شیرین جمشیدیان : گمانه‌زنی‌ها در مورد کابینه دولت پزشکیان زیاد است و این در حالی است که تاکنون هیچ گزینه‌ای از اعضای کابینه قطعی نشده است. گفته می‌شود پزشکیان برای انتخاب اعضای کابینه کارگروه‌هایی را برای بررسی گزینه‌های هر وزارتخانه تشکیل داده است و این کارگروه‌ها تاکنون یک تا دو جلسه برگزار کرده‌اند. به نظر می‌رسد با توجه به مشکلات اقتصادی، انتخاب تیم اقتصادی دولت در شرایط کنونی از اهمیت بالایی برخوردار است. سه نماینده مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» بر ویژگی‌هایی که کابینه دولت مخصوصا تیم اقتصادی باید دارا باشد، اشاره کردند. موسوی معتقد است که باید افرادی در تیم اقتصادی حضور داشته باشند که جسارت گرفتن تصمیم‌های بزرگ را داشته باشند. عثمانی اما می‌گوید باید کسانی در تیم اقتصادی حضور داشته باشند که با شعار عدالت و توسعه انطباق داشته باشند. نصیرپور اما بر لزوم یکپارچگی و هماهنگی تیم اقتصاد تاکید دارد.
بانیان وضع موجود حذف شوند
فرید موسوی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با تاکید بر اهمیت انتخاب کابینه چهاردهم گفت: کابینه، نمود و نخستین تصویری است که جامعه با قول‌های رئیس‌جمهور مواجه می‌شوند. ما این تجربه را داشتیم که یکسری حرف‌ها و قول‌ها در دوران انتخابات داده شد و انتظاراتی ایجاد شد و گروه‌هایی به خاطر دیدگاه کمپین انتخاباتی را همراهی کردند، اما زمانی‌که کابینه معرفی شد، انتظارات برآورده نشده و امیدها از دست رفته است. او ادامه داد: کابینه نخستین مواجهه جامعه با شعارهای رئیس‌جمهور است و برداشت ایشان از وضعیت جامعه را نشان می‌دهد. علاوه بر این نشان‌دهنده میزان شناخت پزشکیان از مسائل و مشکلاتی است که کابینه باید آنها را برطرف کند. بر همین اساس به نظر می‌رسد باید چند مورد را مورد توجه قرار داد. اولین مورد این است که نخستین بار است که جریان تحول‌خواه، توسعه‌گرا و اصلاح‌طلب از حاشیه شهرها و روستاها به صورت اکثریت رای جمع می‌کند و این یکی از مختصات و ویژگی‌های انتخابات اخیر بود.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: بر همین اساس اگر شاخص‌ها را کنار هم قرار دهیم یعنی رای حاشیه شهرها و روستاها، عدم حضور حداقل نیمی از جامعه در انتخابات و شعارها و بدنه حامی که در کنار پزشکیان بودند؛ اینها ایجاب می‌کند که ایشان در انتخاب کابینه از افراد تکراری که بخشی از وضعیت موجود متوجه اقدامات آنها در ادوار مختلف است، پرهیز کند. چون نمی‌توان برای تغییر وضع موجود از همان افراد استفاده کرد که خودشان بانی و باعث وضع موجود بودند. بنابراین در کابینه باید تغییر چهره دیده شود.
موسوی تاکید کرد: این لزوما به معنای انتخاب افراد جوان نیست، بلکه بحثم این است که افراد تکراری نیایند تا مجددا جامعه دچار یاس و ناامیدی شود، بلکه باید بتوانند امید را ایجاد کنند و انگیزه کار کردن داشته باشند. علاوه بر این، این افراد باید به تغییر و تحولات و توسعه ارتباطات بین‌المللی کشور باور داشته باشند. حتی استفاده از افراد کابینه فعلی یا افرادی که در دولت‌هایی حضور داشتند که از لحاظ مدل ذهنی و فکری، ارتباط با بین‌الملل و حوزه‌های خارجی در اولویت‌های کاریشان نبود؛ اشتباه و نقض غرض است. مردم باید این پیام را دریافت کنند افرادی که در دولت فعلی هستند حضورشان در دولت پزشکیان تکرار نشود؛ چرا که اصول گفتمانی دو دولت متفاوت است. او در خصوص ویژگی‌های تیم اقتصادی دولت، اظهار کرد: مشکلات اقتصادی احصا شده و برنامه‌های پژوهشکده‌ها و برنامه‌های دولت در این خصوص یکسان است.
بنابراین به افراد توانمندی نیاز است که هماهنگ باشند و جسارت تصمیم‌های بزرگ را داشته باشند و بتوانند از تمام ظرفیت‌های دستگاه‌های دولتی برای برون‌رفت از وضعیت موجود استفاده کنند و اعتقاد به حضور آحاد مردم به خصوص بخش خصوصی در اقتصاد داشته باشند. این عضو کمیسیون اقتصادی تاکید کرد: برون‌رفت از وضعیت موجود بدون حضور بخش خصوصی و بدون تسهیل ارتباطات بین‌الملل نشدنی است و بر همین اساس باید افرادی در تیم اقتصادی حضور داشته باشند که بتوانند برای بهبود وضعیت معیشتی و رفاه مردم قدم‌های جدی بردارند. در غیراین‌صورت برنامه‌ها مشخص و یکسان است اما جسارت عملیاتی کردن تیم اقتصادی مهم است. موسوی در خصوص احتمال حضور طیب‌نیا، میدری و عبده از کارشناسان اقتصادی که در انتخابات در کنار پزشکیان بودند، گفت: این افراد مدیران باتجربه، خوشنام و کارآمدی هستند و به اولویت‌ها و گفتمان پزشکیان ایمان دارند و از ابتدا هم با ایشان بودند، اما اطلاع دقیقی از حضور این افراد در کابینه رئیس‌جمهور ندارم.
همراهی با شعار عدالت و توسعه؛ شاخصه عضویت در دولت
قسیم عثمانی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، مهم‌ترین ویژگی کابینه را همخوانی با شعارهای پزشکیان دانست و اظهار کرد: کابینه باید با شعارهایی که پزشکیان داد و مردم به آنها رای دادند، همخوانی داشته باشد. آنچه پزشکیان در انتخابات گفت، این بود که از متخصصان و کارشناسان استفاده شود، دولت باید برای همه کشور باشد و از همه ظرفیت‌های کشور استفاده شود و همه مردم ایران خودشان را در کابینه دولت ببینند. او در خصوص ویژگی‌های تیم اقتصادی دولت، گفت: آنچه پزشکیان مورد تاکید قرار می‌داد؛ برقراری عدالت و انصاف بود. طبیعتا تیم اقتصادی دولت باید تئوری‌هایی را مبنا قرار دهند که این نگاه را دنبال می‌کند. اما در تیم ایشان اقتصاددانانی حضور داشتند که نگاه متفاوتی درباره اقتصاد دارند. بنابراین پزشکیان باید بیشتر اقتصاددانانی را همراه کند که با شعار عدالت و توسعه برابر انطباق و همراهی داشته باشند.عثمانی در خصوص احتمال حضور طیب‌نیا، میدری و عبده از کارشناسان اقتصادی که در انتخابات در کنار پزشکیان بودند، گفت: طیب‌نیا را فرد توانمند و باظرفیتی می‌دانم که با اقتصاد ما کاملا آشنا است و تجربه دارد، بنابراین نیرویی در جهت تحقق شعارهای دولت پزشکیان است. او در خصوص برخی اسامی که در فضای رسانه‌ای به عنوان اعضای کابینه منتشر شده، تصریح کرد: برخی خودشان، خودشان را مطرح می‌کنند. تاکنون هیچ عضوی از کابینه قطعی نشده است.
سه ویژگی اعضای کابینه دولت چهاردهم
مجید نصیرپور، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با تاکید بر اهمیت انتخاب تیم اقتصادی دولت، گفت: یکی از موضوعات و ابرچالش‌های حاکم بر کشور، موضوعات مرتبط با اقتصاد در بخش‌های مختلف است. پزشکیان اگر بنا داشته باشد که اقتصاد کشور را به‌سامان برساند، باید تیم اقتصادی منصوب شده ایشان چند ویژگی داشته باشد. در ابتدا تیم اقتصادی باید دانش لازم را به لحاظ علمی و آکادمی در تراز قابل قبولی داشته باشد. دوم اینکه تجربه لازم برای عبور از بحران موجود را داشته باشد. در موضوعات بسیار چالش برانگیز و مهم کشور باید به تجربیات گذشته مراجعه کنیم و از آن تجربیات برای عبور از این بحران استفاده کنیم. کسی که این تجربه را دارد در دولت می‌تواند به رئیس‌جمهور کمک کند.او ادامه داد: بنابراین بعد از دانش، تجربه لازم برای عبور از ابر چالش در کشور در تیم اقتصادی ضرورت دارد. سومین ویژگی که در دولت روحانی و دولت شهید رئیسی با آن مشکل داشتیم، ناهماهنگی ارکان اقتصادی دولت بود.
اگر بخواهیم از بحران اقتصادی در کشور عبور کنیم باید برنامه‌های مدون و قابل دفاعی که وحدت نظر بر روی آن باشد، داشته باشیم. از سوی دیگر تیم اقتصادی باید یکپارچه حرکت کند. بنابراین فاکتور سوم هماهنگی تیم اقتصادی است که بسیار حائز اهمیت است. این نماینده مجلس یادآور شد: آنچه رهبر انقلاب بارها تاکید کردند و همه توجه دارند اینکه تحریم بر مسائل اقتصادی ما اثر گذاشته است. بنابراین رئیس‌جمهور باید تیم متخصصی انتخاب کند که در فعالیت‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی طراحی منطبق بر واقعیت‌های اقتصادی در حوزه بین‌الملل داشته باشند. علاوه بر این، این تیم باید باتوجه به روابطمان با سایر کشورها و رفع چالش‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای موانع تبادل اقتصاد را رفع کند تا با رفع این مشکلات میان کشور ما و سایر کشورها به‌طور معمول از لوازم اقتصادی که در دنیا در تبادلات اقتصادی وجود دارد، به خصوص در حوزه بانکی استفاده شود.
نصیرپور با تاکید بر لزوم انتقال سرمایه‌های کشور به داخل، تصریح کرد: انتقال سرمایه‌های ما در خارج از کشور یکی از مسائلی است که دولت باید راجع به آن استراتژی مناسبی داشته باشد. ما از بسیاری از کشورها که در سالیان گذشته با آنها در ارتباط بودیم؛ مطالبات جدی داریم که برگشت آنها به چرخه اقتصادی داخل کشور می‌تواند چرخ اقتصاد را به حرکت درآورد و رشد اقتصادی مدنظر قانون برنامه را محقق کند. او در خصوص احتمال حضور اقتصاددانان همراه پزشکیان در کابینه، اظهار کرد: رئیس‌جمهور سرفصل‌هایی را برای استفاده از سرمایه‌های انسانی کشور تهیه و برای اقشار مختلف نمایندگانی را تعریف کردند که در کارگروه بررسی کاندیداها حضور داشته باشند. یعنی پزشکیان شاخص‌هایی را مشخص کردند که افرادی با اکتساب آن شاخص‌ها عضو کارگروه‌های چندگانه شوند و آنها برای هر وزارتخانه حداقل 5 نفر را معرفی کنند که در چرخه بعدی برنامه‌ها با افراد تطبیق داده شوند و نهایتا گزینه نهایی به مجلس معرفی شود. این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در ادامه تاکید کرد: در این چرخه افراد شاخصی همچنین طیب‌نیا، میدری و سایر عزیزانی که در حوزه‌های مختلف حضور داشتند، استفاده می‌شوند. البته یکی از ویژگی‌های دولت پزشکیان می‌تواند انتخاب‌های فرا جناحی از افراد توانمند سایر کاندیداها در سطوح مختلف باشد.
نصیرپور در خصوص برخی اسامی که در فضای رسانه‌ای به عنوان اعضای کابینه منتشر شده، خاطرنشان کرد: با توجه به اطلاعی که دارم می‌گویم که همه این لیست‌ها غیر موثق هستند. البته این به معنای آن نیست که هیچ کدام از آن افراد در کابینه دولت نخواهند بود. دولت هنوز لیستی را نهایی نکرده و حتی هنوز روی گزینه‌ها به جمع‌بندی نهایی نرسیده‌اند. بر اساس تصمیم که گرفته شد، کارگروه‌هایی تشکیل شدند و این کارگروه‌ها از افراد متعددی برنامه می‌گیرند و برای هر کدام از وزارتخانه‌ها 5 نفر را معرفی می‌کنند و در پروسه نهایی رئیس‌جمهور افراد مورد نظرش را انتخاب می‌کند.
او ادامه داد: لیست‌هایی که منتشر می‌شود حتما غیر‌قابل اعتنا است و باید منتظر ماند که رئیس‌جمهور مطالعاتشان را انجام دهند، باید ابتدا کارگروه‌ها گزارش‌های‌شان را بدهند و نهایتا از افراد مدنظر استفاده شود. آنچه قطعی است اینکه کابینه پزشکیان متشکل از افراد باتجربه، با گروه سنی میانسال و افراد مستعد تصدی مسوولیت‌های جدی در حد وزارت است که ظرفیت لازم را برای اداره کشور داشته باشند. چون یکی از مشکلاتی که ما در سال‌های اخیر با آن مواجه بودیم؛ انتصاب افراد در سمت‌هایی بود که تجربه لازم را در آن نداشتند و این با اصول مدیریت و هم با توصیه حکمرانی حضرت امیر و سایر ائمه که تاکید می‌کنند امور مسلمین باید به افراد با تجربه سپرده شود، مغایرت دارد.این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: در سطوح مختلف از نیروهای جوان‌تر می‌توان استفاده کرد، اما کابینه جایی برای کسب تجربه نیست.
باید تعدادی از برجسته‌ترین نیروهای کشور عضو کابینه باشند و در سایر ارکان از نیروهای جوانی که آمادگی تصدی مسوولیت دارند، استفاده شود. او با بیان اینکه باید وزرایی به مجلس معرفی شوند که احتمال رای‌آوری بالایی دارند، تاکید کرد: مساله دیگر که دولت و رئیس‌جمهور با توجه به تجربه پارلمانی که دارند باید مدنظر قرار دهند، توجه به مطالبات مجلس صرف‌نظر از نگاه سیاسی حاکم در مجلس است. مجلس 17 کمیسیون تخصصی دارد و همه وزرا باید گزارش کمیسیون در تایید خودشان را داشته باشند و بعد در صحن علنی مطرح می‌شود. طبیعتا دولت برای اینکه با کمترین چالش از مرحله رای اعتماد عبور کند، حتما خوب است که به مطالبات مجلس توجه داشته باشد و افرادی که معرفی می‌شوند با حداکثر اطمینان از رای اعتماد در مجلس معرفی شوند تا در ابتدای کار چالش جدی میان دولت و مجلس ایجاد نشود.
