گریه | خواندنی ها

«چشم گریان،چشمه فیض خداست ».گریستن بر ابا عبد الله الحسین «ع »ثواب بسیاردارد. (۱) فرشتگان،پیامبران،زمین و آسمان،حیوانات صحرا و دریا هم بر عزای حسین «ع » گریسته اند. (۲)

«چشم گریان،چشمه فیض خداست ».گریستن بر ابا عبد الله الحسین «ع »ثواب بسیاردارد. ⁽¹⁾ فرشتگان،پیامبران،زمین و آسمان،حیوانات صحرا و دریا هم بر عزای حسین «ع » گریسته اند. ⁽²⁾

اشگ ریختن،نشانه پیوند قلبی با اهل بیت و سید الشهدا است.اشک،دل راسیراب می کند،عطش روح را بر طرف می سازد و حاصل محبتی است که نسبت به اهل بیت حاصل می شود.همدلی و هماهنگی روحی با ائمه،ایجاب می کند که در شادی آنان شاد و در غمشان محزون باشیم.این نشان شیعه است که «یفرحون بفرحنا و یحزنون لحزننا...» ⁽³⁾ قلبی که مهر حسین «ع »را داشته باشد،بی شک به یاد مظلومیت و شهادت اومی گرید.اشک،زبان دل و شاهد عشق است.

آنچنان کز برگ گل،عطر و گلاب آید برون تا که نامت می برم از دیده آب آید برون رشته الفت بود در بین ما،کز قعر چاه کی بدون رشته،آب بی حساب آید برون؟ تا نسوزد دل،نریزد اشگ و خون از دیده ها آتشی باید که خوناب کباب آید برون مهر تو شیرازه «ام الکتاب »خلقت است مشکل این شیرازه از قلب کتاب آید برون گر نباشد مهر تو دل را نباشد ارزشی برگ بی حاصل شود گل،چون گلاب آید برون ⁽⁴⁾

گریستن در سوگ شهدای کربلا،تجدید بیعت با عاشورا و فرهنگ شهادت و تغذیه فکری و روحی با این مکتب است و اشک ریختن،نوعی امضا کردن پیمان و قراردادمودت با سید الشهدا است.ائمه شیعه،گریستن بر مظلومیت اهل بیت و عزای حسینی راتاکید کرده و شهادت اشک را بر صداقت عشق،پذیرفته اند.امام صادق «ع »فرموده است:

«نزد هر کس که ما یاد شویم و چشمانش اشگ آلود شود،حتی اگر به اندازه بال مگسی باشد،خداوند گناهانش را می بخشاید،هر چند چون کف دریا فراوان باشد.» ⁽⁵⁾ به گفته صائب:

در سلسله اشگ بود گوهر مقصود گر هست ز یوسف خبر،این قافله دارد

دستور امامان به گریستن بر امام حسین «ع »بسیار اکید است.امام رضا«ع »به ریان بن شبیب در حدیث مفصلی فرمود: «یابن شبیب!ان کنت باکیا لشی ء فابک للحسین بن علی بن ابی طالب فانه ذبح کما یذبح الکبش...». ⁽⁶⁾ اگر بر چیزی گریه می کنی،بر حسین بن علی گریه کن،که او را همچون گوسفند،سر بریدند.در حدیث دیگری فرموده است:«محرم، ماهی است که مردم دوره جاهلیت جنگ در آن را ناروا می دانستند،ولی در این ماه،دشمنان،خون ما را بناحق ریختند و هتک حرمت ما نمودند و فرزندان و بانوان ما را به اسارت گرفتند و به خیمه های ما آتش زدند و غارت کردند و در کار ما، برای رسول خدا هیچ حرمتی را رعایت نکردند.روز حسین( عاشورا)پلکهای ما را مجروح و اشگهایمان راجاری کرد و ما از سرزمین کربلا،گرفتاری و رنج به میراث بردیم.پس باید بر کسی همچون حسین،گریه کنندگان بگریند،که گریه بر او، گناهان بزرگ را هم فرو می ریزد.» ⁽⁷⁾ خود امام حسین «ع »فرموده است:«انا قتیل العبرة،لا یذکرنی مؤمن الا بکی »، ⁽⁸⁾ من کشته اشکم،هیچ مؤمنی مرا یاد نمی کند مگر آنکه(بخاطر مصیبتهایم)می گرید.امام سجاد«ع »بیست سال بر امام حسین علیه السلام گریست و هرگز طعامی پیش اونمی گذاشتند مگر آنکه گریه می کرد. ⁽⁹⁾ به فرموده امام صادق «ع »:هر ناله و گریه ای ناپسند ومکروه است،مگر نالیدن و گریستن بر حسین علیه السلام:«کل الجزع و البکاء مکروه سوی الجزع و البکاء علی الحسین ». ⁽¹⁰⁾ هم گریستن،هم گریاندن،هم خود را شبیه گریه کنندگان در آوردن(تباکی)پسندیده است و اجر دارد.این همه فضیلت که برای گریه بر حسین «ع »بیان شده و اینکه اشک چشم،آتش دوزخ را فرو می نشاند و غمگین شدن در سوگ شهیدان کربلا ایمنی از عذاب است،در صورتی است که گناه و فسق و آلودگی انسان در حدی نباشد که مانع رسیدن این فیض الهی گردد.اشگی که مبین پیوند عاطفی و رابطه مکتبی و اتصال روحی با راه و فکرو خط ائمه و سید الشهداست،حتما زمینه ساز پرهیز از گناه می گردد.به تعبیر شهیدمطهری:«گریه بر شهید،شرکت در حماسه او و هماهنگی با روح او و موافقت با نشاط اوو حرکت اوست...امام حسین «ع »بواسطه شخصیت عالیقدرش،بواسطه شهادت قهرمانانه اش،مالک قلبها و احساسات صدها میلیون انسان است.اگر کسانی که بر این مخزن عظیم و گرانقدر احساسی و روحی گمارده شدند،یعنی سخنرانان مذهبی،بتوانند ازاین مخزن عظیم در جهت هم شکل کردن و همرنگ کردن و هم احساس کردن روحها باروح عظیم حسینی بهره برداری صحیح کنند،جهانی اصلاح خواهد شد.» ⁽¹¹⁾ پس مهم، شناخت فلسفه گریه در راستای احیای عاشورا و زنده نگهداشتن مراسم حسینی وفرهنگ کربلاست،نه گناه کردن و آلودگی،به امید پاک شدن با چند قطره اشک!معلوم نیست که دل و جان آلوده،آن همسویی را با امام داشته باشد که با یاد مصائبش گریه کند.

گریه در فرهنگ عاشورا،سلاح همیشه برانی است که فریاد اعتراض به ستمگران رادارد.«اشک »،زبان دل است و گریه،فریاد عصر مظلومیت.رسالت اشک نیز پاسداری از«خون شهید»است.امام خمینی «ره »فرمود:«هر مکتبی،تا پایش سینه زن نباشد،تا پایش گریه کن نباشد،تا پایش توی سر و سینه زن نباشد حفظ نمی شود...»، ⁽¹²⁾ «گریه کردن برشهید،نگهداشتن، زنده نگهداشتن نهضت است »، ⁽¹³⁾ «گریه کردن بر عزای امام حسین،زنده نگهداشتن نهضت و زنده نگهداشتن همین معنی است که یک جمعیت کمی در مقابل یک امپراطور بزرگ ایستاد...،آنها از همین گریه ها می ترسند،برای اینکه گریه ای است که گریه بر مظلوم است،فریاد مقابل ظالم است.» ⁽¹⁴⁾

هر چند نیست درد دل ما نوشتنی از اشگ خود،دو سطر به ایما نوشته ایم ⁽¹⁵⁾

اشگ،سر فصل محبت و مودت است و برخاسته از عشقی است که خداوند در دلهاقرار داده که نسبت به حسین بن علی «ع »مجذوب می شود.به فرموده رسول خدا«ص »:

«ان لقتل الحسین حرارة فی قلوب المؤمنین لا تبرد ابدا». ⁽¹⁶⁾ برای شهادت حسین علیه السلام حرارت و گرمایی در دلهای مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمی شود.

کدام عاشق در این ره در بلا نیست؟ کدامین دل شما را مبتلا نیست؟ اگر در سوگتان شد دیده نمناک اگر از عشقتان دل گشت غمناک گواه عشق ما این دیده و دل رساند«اشگ »و«غم »ما را به منزل کنون ماییم و درد داغداری کنون ماییم و اشگ و سوگواری هنوز اشگ عزا پیوسته جاری است رواق چشممان آیینه کاری است غدیر ما محرم دارد امروز محرم،بذر غم می کارد امروز ⁽¹⁷⁾

امروز هم،اشگ و گریه،رابط ما با حسین است و ما با شوری اشگهایمان،سر سفره محبت سید الشهدا نشسته ایم و نمک پرورده ابا عبد الله هستیم،از این رو،این مهر با شیرمادر در جان ما وارد شده و با جان هم به در می شود.

پی نوشتها

1-احادیث ثواب و آثار گریه بر امام حسین «ع »را از جمله در بحار الانوار،ج 44،ص 279 تا 296 مطالعه کنید.

2-سفینة البحار،ج 1،ص 97،بحار الانوار،ج 45،ص 220 به بعد.

3-میزان الحکمه،ج 5،ص 233.

4-ای اشکها بریزید،حسان،ص 131.

5-وسائل الشیعه،ج 10،ص 391.

6-بحار الانوار،ج 44،ص 286.

7-همان،ص 283.

8-همان،ص 279.

9-همان،ج 46،ص 108.

10-بحار الانوار،ج 45،ص 313.

11-شهید(ضمیمه قیام و انقلاب مهدی)،ص 124 و 125.