منظور از زیارت( خائفانه )، وجود خوف و خطر و هراس و رنج و گرفتاری، در راه زیارت کربلا است، که بر ارج و اعتبار، و بر پاداش و ارزش زیارت، می افزاید.چنین زیارتی، بیشتر از زیارتهای معمولی، نشان دهنده تاءثیر اجتماعی ( زیارت )، و میزان عشق و فداکاری ( زائر ) است.
( ابن بکیر )، به امام صادق(ع) عرض می کند:
قلبم، مرا به زیارت قبر پدرت سیدالشهدا می کشد (دلم هوای کربلا می کند) و هنگامی که از خانه و دیار خود، به قصد زیارت بیرون می روم، دلم همواره خائف و هراسان و ترسان است، تا از زیارت برگردم.و ا ین به خاطر ترس از حکومت و جاسوسان گزارشگر و ماءموران نگهبان اوست.
امام، در پاسخ او می گوید:
( ای ابن بکیر!آیانمی خواهی و دوست نداری که خداوند، در راه ما، تو را ترسان ببیند؟آیا نمی دانی هر کس که به خاطر خوف ما و همراه با ترس ما ترسان شود، خداوند او را در سایه عرش خویش قرار می دهد؟و با حسین(ع) هم سخن خواهد شد و در روز قیامت که روز ترس و گرفتاری بزرگ است، خداوند، او را ایمن خواهد ساخت و قلبش آرام خواهد بود؟!...)(1) در حدیثی هم، ( زراره ) از امام باقر(ع) می پرسد:
-نظرتان در باره کسی که خائفانه پدرتان را زیارت کند چیست؟
امام جواب می دهد:
- خداوند او را در روز گرفتاری و شدت بزرگ - قیامت - گرداند و فرشتگان، او را با بشارت، می پذیرند و با بشارت برخورد می کنند.) (2) ( محمد بن مسلم ) - که از اصحاب بزرگ امام باقر و امام صادق(ع) است می گوید:
امام صادق(ع) از من پرسید که:آیا به زیارت قبر حسین(ع) میروی؟
گفتم:آری، همراه با ترس و هراس و دلهره.
فرمود:هرچه این مساءله دشوارتر و پر مخاطره تر باشد، پاداش زیارت هم اندازه آن هراس است.هر کس در راه زیارت حسین به هراس بیفتد، خداوند، در روز قیامت، که همه مردم، در پیشگاه پروردگار جهان حضور می یابند، او را ایمن از ترس و وحشت می کند )(3) شگفتا!... دفاع از ترس در راه زیارت؟
تشویق به زیارت، همراه با خوف و هراس؟
با اینکه در سفرها،باید جانب ایمنی و آسایش را درنظر داشت و مسافرتهای آمیخته به رنج و گرفتاری چندان خوشایند و مطلوب نیست اما در راه زیارت قبر حسین(ع)، همین امر نامطلوب، مطلوب است و خوف در دنیا، مایه ایمنی در آخرت است، و گرفتاری و رنج در این راه سبب نجات و آسودگی قیامت است!حتی ترس و خطر، سبب رها کردن زیارت و اهمال در آن هم نمی تواند باشد و غیبت از صحنه زیارت حسین(ع) هرگز و هیچگاه، با هیچ عذری موجه نیست!... در حدیث است که:
زیارت حسین(ع) واجب است و به آن امر شده ، و هرگز به خاطر ( ترس )، نباید ترک شود:
( واجبه مفترضه مامور بها...و انها لا تترک للخوف )(4) در حدیثی طولانی، در ضمن سوالاتی که مردی از امام صادق(ع) در باره زیارت حسین(ع) می کند، میپرسد:
- پاداش کسی که هنگام زیارت آن حضرت، دچار ستم سلطانی شود و او را در آنجا بکشد، چیست؟
-با اولین قطره خونش، همه گناهانش بخشوده می گردد...
- پاداش کسی که در راه زیارت رفتن، به زندان بیفتد، چیست؟
- در مقابل هر روزی که زندانی شود و اندوهگین گردد، در قیامت برای او، یک شادی است.
- اگر در راه زیارت او، پس از حبس، کتک بخورد، چه پاداشی دارد؟
- برای هرضربه ای، یک حوری بهشتی، و در برابر هر دردی و رنجی که بر جسمش وارد شود، یک ( حسنه ) برای اوست.)(5).
پاورقی :
1 - ان قلبی ینازعنی الی زیاره قبر.
ابیک، واذا خرجت فقلبی و جل مشتاق حتی ارجع خوفا من السلطان و السعاه و اصحاب المصالح.فقال:یا بن بکیر!اما تحب ان یراک الله فینا خائفا؟ اماتعلم ا نه من خاف لخوفنا اظله الله فی ظل عرضه، و کان یحدثه الحسین...؟)) (بحار الانوار، ج 98 ص 11، کامل الزیارات، ص 126، وسائل الشیعه، ج 10 ص 356) 2 - ما تقول فیمن زار اباک علی خوف؟قال:یومنه الله یوم الفزع الاءکبر و تلقاه الملائکه بالبشاره...(وسائل الشیعه، ج 10 ص 356 حدیث 1، کامل الزیارات، ص 125).
3 - ما کان منهذااشد، فالثواب فیه علی قدر الخوف، و من خاف فی اتیانه 8من الله روعته یوم یقوم الناس لرب العالمین...)) (وسائل الشیعه ، ج 10 ص 357 حدیث 4 بحار الانوار، 98 ص 11، کامل الزیارات، ص 127).
4 - سفینه البحار، ج 1 ص 564.
5 - کامل الزیارات، ص 124.
زیارت کربلا.
( یونس بن ظبیان ) از امام صادق(ع) درباره زیارت حسین(ع) در حال تقیه می پرسد.
امام دستورمی دهد که:در فرات غسل کن، پاکیزه ترین جامه هایت را بپوش وبر قبر بگذار و بگو:(سه بار) ( صلی الله علیک یا ابا عبدالله )، زیارت تو تمام است.(1) این، اکتفا به حداقل زیارت، در وضعیت تقیه است.
در جای دیگر،امام صادق، برنامه سالانه تعیین کرده و فرموده است:
( ایتوا قبرالحسین (ع) کل سنه مره )(2) سالی یکبار به زیارت مرقد سیدالشهدا بروید.
امام صادق(ع) از ( سدیر ) پرسید:
- آیا هر روز، حسین را زیارت میکنید؟
- خیر - چقدر جفا کارید - آیا هر جمعه زیارت می کنید؟
- خیر.
- هر ماه چطور؟
- خیر .
- هر سال چطور؟
- گاهی چرا.
آنگاه می فرمود:
- ای سدیر!چقدر نسبت به حسین جفا کارید!ای سدیر، با توجه به اینکه هزاران فرشته غبار آلود و گریان هر روز، حسین را زیارت می کنند و خسته نمی شوند، چرا تو هر جمعه (هر هفته) پنج بار، یا هر روز یک بار، زیارت نمی کنی؟
گفتم:فدایت شوم، میان ما و او فرسنگها فاصله است.
فرمود:بر پشت بام برو، و بگو:
( السلام علیک یا ابا عبدالله، السلام علیک و رحمه الله و برکاته ).
برای تو زیارت محسوب می شود و پاداش حج و عمره می یابی .
پاورقی:
1 - وسائل الشیعه، ج 10 ص 357 حدیث 13.
2 - بحار الانوار( بیروتی)ج 98 ص 13.
3 - وسائل الشیعه، ج 10 ص 385 حدیث 2، بحار الانوار، 98 ص 6.
