راهنمای جامع دارچین و ۱۵ خواص، عوارض و نحوه مصرف

از جمله ادویه هایی که علاوه بر استفاده به عنوان خوراکی، دارای خواص دارویی و سلامتی نیز هستند، دارچین است. خواص دارچین ریشه در تاریخ دارد و از نظر طب سنتی نیز بسیار توصیه شده است.

به گزارش به اندام دکتر کرمانی، انواع مختلفی از این ادویه وجود دارند که هر کدام تاثیر خود را به جا می گذارند. روش های مختلفی برای مصرف این ادویه قهوه ای رنگ مانند پودر و دمنوش وجود دارند که ما در این مقاله بررسی جامع خواص دارچین خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید.

دارچین چیست؟ ادویه ای معطر با ریشه در تاریخ

دارچین، یک ادویه قهوه ای رنگ با بوی بسیار دلنشین است که به صورت پودر و چوب در بازار موجود است. این ادویه پر خاصیت از پوست درخت آن به دست می آید و در اصل بومی سریلانکا می باشد. این ادویه سابقه ای طولانی در آشپزی و طب سنتی دارد و در انواع غذاها، دسرها، نوشیدنی ها و شیرینی ها استفاده می شود. این چوب به دلیل خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد قارچی فواید بسیاری برای سلامتی دارد.

دارچین از تنه درخت دارچین تهیه می شود و سپس به صورت چوب خشک یا پودر به بازار روانه می گردد.

تاریخچه دارچین چیست؟

ادویه دارچین، بومی منطقه سریلانکاست و از دیرباز در فرهنگ ها و تمدن های مختلف جایگاه ویژه ای داشته است. مصریان باستان از این ادویه در مومیایی کردن و رومی ها و یونانی ها از آن به عنوان یک دارو استفاده می کردند و مشکلات سرماخوردگی و گوارشی خود را با آن مرتفع می نمودند.

در قرون وسطی، این ادویه به عنوان کالایی لوکس به اروپا راه یافت و تجارت پر سودی را برای بازرگانان عرب، ونیزی، پرتقالی، هلندی و انگلیسی رقم زد.

این ادویه، یاد آور سفری طولانی در تاریخ تجارت و تمدن بشری است و عطری دل انگیز و طعمی دلنشین به سفره های مردم سراسر جهان می بخشد.

انواع دارچین کدامند؟

دارچین دارای انواع مختلفی است که هر کدام تاثیرات خود را بر روی بدن می گذارند. این ادویه را از نظر انواع می توان به دو دسته زیر تقسیم کرد:

• دارچین کاسیا: این نوع دارچین در چین، ویتنام و اندونزی تولید می شوند و ضخیم تر و دارای رنگ تیره تر نسبت به نوع سیلان است. نوع کاسیا دارای مقدار بالای کومارین (Coumarin) و به همین دلیل دارای طعم تندتر و گس تر است. اما همین مقدار بالای کومارین در این نوع ممکن است برای بدن مضر باشد. از کاسیا بیشتر درون خورشت ها و پلو ها استفاده می کنند تا طعم آن متعادل شود.

دارچین دارای دو نوع اصلی است که در چین و یا سریلانکا کشت می شوند

• دارچین سیلان: در واقع سیلان، دارچین اصلی و واقعی است. این نوع دارچین در سریلانکا تولید می شود و نازک تر و روشن تر از نوع کاسیا می باشد. سیلان دارای مقادیر کمتری کومارین است و استفاده از آن مشکلی برای افراد به وجود نمی‌آورد. از این نوع دارچین می توانید در همه غذاها و نوشیدنی‌ها استفاده کنید.

ارزش غذایی دارچین

هر چند که نمی توان برای دارچین ارزش غذایی به عنوان یک غذا در نظر گرفت و در واقع یک ادویه است، اما در اینجا جدولی از ارزش غذایی این ادویه در هر 100 گرم تهیه کردیم تا بیشتر با محتویات این چوب پر خاصیت آشنا شوید.

ارزش غذایی دارچین در هر 100 گرم

ماده مغذی	مقدار
کالری	261 کیلوکالری
کربوهیدرات	80.59 گرم
قند	2.17 گرم
فیبر	54 گرم
پروتئین	3.99 گرم
آب	10.58 گرم
کلسیم	1228 میلی گرم
منیزیم	60 میلی گرم
آهن	38 میلی گرم
منگنز	5.45 میلی گرم
ویتامین سی	28.5 میلی گرم
ویتامین ب 1 الی ب 6	بین 0.02 الی 1.33
ویتامین K	31.2 میکروگرم

ارزش غذایی دارچین می تواند بسته به نوع، محل کشت و روش فرآوری آن کمی متفاوت باشد. مصرف بیش از حد آن می تواند مضر باشد و دوز توصیه شده روزانه حدود 6 گرم است.

15 خواص دارچین: ادویه ای معجزه آسا با فواید بی نظیر

این ادویه، علاوه بر عطر و بوی بی نظیر دارای خواص شگفت انگیزی برای بدن است. این ادویه به دلیل داشتن ماده فعال سینامالدئید (Cinnamaldehyde) می تواند تاثیرات بسیار مثبتی برای بدن داشته باشد.

خواص دارچین عبارتند از:

• کنترل قند خون
• کاهش کلسترول
• کاهش التهاب
• کمک به لاغری
• بهبود عملکرد مغز
• تقویت سیستم ایمنی بدن
• سلامت گوارش
• سلامت دهان و دندان
• تنظیم فشار خون
• خواص ضد سرطانی
• تنظیم قاعدگی
• بهبود خلق و خو
• کاهش علائم کبد چرب
• افزایش میل جنسی
• محافظت از پوست

دارچین، ادویه ای بسیار مفید با خواص سلامتی متعدد است. مهم‌ترین خواص دارچین که بالاتر اشاره شد را در ادامه به طور مفصل بررسی خواهیم کرد:

1- کنترل قند خون

مطالعات متعددی نشان داده‌اند که مصرف دارچین می‌تواند به طور قابل توجهی قند خون ناشتا و قند خون بعد از غذا را در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 کاهش دهد. بدین صورت که این ادویه می تواند باعث افزایش حساسیت سلول ها به انسولین شود.

دارچین برای بیماران دارای دیابت نوع 2 بسیار مناسب است

2- کاهش کلسترول

خواص دارچین برای کاهش کلسترول نیز مفید است. مصرف آن می‌تواند به طور قابل توجهی سطح LDL (چربی بد) و تری گلیسرید را در خون کاهش و سطح HDL (چربی خوب) را افزایش دهد. این امر باعث می شود نسبت کلسترول خوب به بد بهبود پیدا کند و در نتیجه بیماری های قلبی و عروقی کاهش یابند.

3- کاهش التهاب

 یکی از دیگر خواص دارچین، خاصیت ضد التهاب است. این مورد می تواند فاکتورهای التهابی مانند NF-kB و COX-2 را در بدن مهار کند و باعث افزایش پروتئین ضد التهاب مزمن در بدن شود. التهاب مزمن با بسیاری از بیماری‌ها مانند بیماری های قلبی، سرطان، آرتروز و بیماری های خود ایمنی مرتبط است. 

مصرف منظم دارچین می تواند باعث کاهش التهاب کلی در بدن شود

4- کمک به لاغری و کاهش وزن

ترکیبات فعال مانند سینامالدئید و اپی کاتچین (Catechin) که در دارچین موجود است می توانند به افزایش متابولیسم و چربی سوزی کمک کند و بدین ترتیب در روند لاغری و تناسب اندام موثر است.

این ادویه می تواند باعث سیری و کاهش اشتها نیز بشود، در نتیجه بدن نیاز کمتری برای خوردن غذا احساس می کند و این امر به کاهش وزن می انجامد. معمولا در رژیم غذایی که به کاهش وزن و لاغری مربوط است از آن به عنوان ادویه‌های طعم دهنده استفاده می‌شود.

5- بهبود عملکرد مغز

یکی از خواص دارچین، افزایش جریان خون در بدن است. این خاصیت باعث می شود تا جریان خون در مغز نیز بهبود پیدا کند و باعث افزایش عملکرد شناختی مغز شود. همچنین این ادویه می تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر (Alzheimer) و پارکینسون (Parkinson) کمک کند.

دارچین می تواند تاثیر مثبتی بر عملکردهای شناختی نورون ها بگذارد و باعث کاهش علائم آلزایمر شود

6- تقویت سیستم ایمنی بدن

دارچین، به واسطه داشتن ترکیبات فعالی مانند اوژنول (Eugenol) و کارواکرول نقش اساسی در تقویت سیستم ایمنی بدن ایفا می کند. این ادویه می تواند گلبول های سفید خون را تحریک کند و فعالیت سیستم ایمنی را تقویت کند.

افزایش تولید آنتی بادی و فعالیت ضد میکروبی نیز از جمله خواص این ادویه استثنایی است. آنتی بادی ها پروتئین‌هایی هستند که به طور خاص به عوامل بیماری‌زا متصل شده و آنها را برای نابودی توسط سلول‌های ایمنی علامت گذاری می‌کنند.

7- سلامت گوارش

تحریک ترشح آنزیم‌های گوارشی از جمله خواص دارچین است. این ادویه می‌تواند به بهبود هضم غذا و کاهش نفخ و معده درد کمک کند. همچنین دارای خواص ضد اسپاسم نیز می باشد که باعث کاهش دردهای شکمی مانند درد قاعدگی می شود.

مصرف دارچین تاثیر فراوانی بر روی دستگاه گوارشی دارد و باعث ترشح بیشتر آنریم های گوارشی می شود

8- سلامت دهان و دندان

اگر می‌خواهید دندان‌های سالم و سفید داشته باشید از دارچین استفاده کنید. این ادویه دارای خواص ضد باکتری و ضد قارچی است که می تواند رشد باکتری های دهانی را مهار کند و باعث کاهش پلاک و جرم دندان شود. این مورد باعث می‌شود تا بوی بد دهان نیز از بین برود.

9- تنظیم فشار خون

دارچین می تواند جریان خون در رگ‌ها را افزایش دهد و خون رسانی به اعضا را در بدن بهبود ببخشد. اما نکته جالب‌تر اینجاست که اگر دارای فشار خون بالا باشید این ادویه می‌تواند فشار خون را کمی کاهش دهد و آن را تنظیم نماید. شل شدن عروق خونی در بدن نیز از خواص آن می باشد.

افرادی که دارای فشار خون بالا هستند بایستی دارچین را رژیم غذایی خود بگنجانند

10- خواص ضد سرطانی

مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان داده‌اند که خواص دارچین برای کنترل انواع سرطان‌ها مانند سرطان روده بزرگ، سرطان سینه، سرطان ریه و سرطان خون مفید است.

این ادویه می تواند رشد سلول های سرطانی را مهار کند و باعث القا آپوپتوز (Apoptosis) شود. آپوپتوز به مرگ برنامه ریزی سلولی گفته می شود که باعث می شود سلول های سرطانی کاهش یابند و نابود شوند.

11- تنظیم قاعدگی

دارچین دارای خواص ضد اسپاسم عضلات است و می تواند باعث تسکین دردهای شکمی شود، درد قاعدگی نیز شامل این مورد می شود. این ادویه می تواند به تنظیم سطح هورمون های زنانه مانند استروژن و پروژسترون کمک کند. عدم تعادل این هورمون ها یکی از عوامل اصلی اختلالات قاعدگی و PMS (سندرم پیش از قاعدگی) است.

مصرف منظم دارچین می تواند هورمون ها زنانه را تنظیم کند و باعث کاهش علائم سندرم قاعدگی شود

12- بهبود خلق و خو

افزایش سطح سروتونین و دوپامین در مغز یکی از خواص دارچین است. این ادویه با دارا بودن لینالول می تواند به کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک کند و در نتیجه باعث بهبود خلق و خو خواهد شد. همچنین این ادویه خاکی رنگ موجب افزایش تولید BDNF (عامل تقویت و محافظت از سلول های عصبی) می‌شود.

13- کاهش علائم کبد چرب

کارواکرول موجود در دارچین می تواند عاملی برای افزایش آنتی اکسیدان ها در بدن و تحریک کبد برای دفع سموم باشد. این مورد باعث می شود تا علائم کبد چرب کاهش پیدا کند و سم زدایی خون بهبود پیدا کند. از طرفی افزایش آنتی اکسیدان‌های موجود در بدن باعث می شود تا رادیکال های آزاد موجود در سلول‌های کبدی کاهش پیدا کنند.

دارچین می تواند به کاهش التهاب کلی در بدن کمک کند و باعث کاهش علائم کبد چرب نوع 2 شود

14- افزایش میل جنسی

دارچین، یک ادویه با طبع گرم است و اکثر خوراکی‌های دارای طبع گرم باعث افزایش میل جنسی می‌شود. این ادویه می‌تواند باعث افزایش گردش خون در نواحی تناسلی و تحریک هورمون ها شود، در نتیجه کیفیت رابطه جنسی افزایش می یابد و میل جنسی بیشتر می شود.

15- محافظت از پوست

خواص دارچین برای التهاب بسیار فراوان و عالی است. این مورد بر روی پوست نیز تاثیرگذار است به طوری که می تواند التهاب را در نواحی مختلفی پوست کاهش دهد و از پوست در برابر آفتاب و سوختگی محافظ کند. این ادویه همچنین می تواند پوست را در برابر آسیب های UV یاری رسانی کند.

ویتامین سی موجود در دارچین می تواند به محافظت از پوست صورت و بدن کمک کند

طبع دارچین چگونه است؟

دارچین دارای طبع گرم و خشک است و این موضوع در طب سنتی ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. این ادویه می‌تواند برای افراد با مزاج سرد و تر فواید زیادی داشته باشد. خواص سلامتی متعدد این ادویه باعث شده تا به خوراکی محبوبی در بین مردم تبدیل شود، اما مصرف بیش از حد آن می تواند برای سلامتی مضر باشد. دوز توصیه شده روزانه توسط متخصصین حدود 6 گرم است.

عوارض دارچین چیست؟

مانند هر ماده غذایی دیگری در صورتی که دارچین نیز زیاد مصرف شود می‌تواند عوارضی را به همراه داشته باشد. اگر چه این ادویه به صورت عمومی بی خطر تلقی می شود اما مصرف بیش از حد آن می تواند مضر باشد.

مصرف زیاد دارچین مخصوصا نوع کاسیا می تواند تاثیرات منفی بر روی بدن بگذارد

عوارض مصرف بیش از حد دارچین عبارتند از:

• مشکلات گوارشی
• کاهش قند خون بیش از حد
• افزایش ضربان قلب
• تداخل دارویی
• آلرژی
• تحریک پوست

دوز مصرف متعادل دارچین در طی روز به معادل 1 تا 2 قاشق چای خوری است و کودکان زیر 6 سال باید از مصرف آن خودداری کنند.

نحوه مصرف دارچین

دارچین را می توان به روش های مختلفی به رژیم غذایی خود اضافه کرد. در اینجا چند روش رایج را ذکر خواهیم کرد:

1- پودر

پودر دارچین را می توانید به اکثر غذاها مانند غلات، ماست، جو دوسر، سوپ، خورشت، مرغ، ماهی و سالاد اضافه کنید و از خوردن آنها لذت ببرید. همچنین از این پودر در پخت و پز و شیرینی پزی نیز استفاده می شود. اگر تمایل داشتید می توانید این پودر را به نوشیدنی های گرم و سرد مانند چای، قهوه، شیر گرم و اسموتی اضافه کنید.

دارچین پودری و یا چوبی را می توانید در اثر غذاها و نوشیدنی ها استفاده کنید

2- چوب

چوب دارچین را می توان به صورت کامل یا شکسته شده در غذاهایی که دم می شوند مانند برنج و یا غذاهایی که دارای خورشت یا آب هستند مانند آبگوشت استفاده کنید. همچنین می توانید چوب آن را داخل قوری و یا فرنچ پرس قرار دهید و از آن به عنوان دمنوش لاغری استفاده نمایید.

3- مکمل و قرص

مکمل ها و قرص های دارچین، محبوبیت زیادی در بین مردم ندارند و زیاد توصیه نمی شوند. اما صرفا جهت اطلاع بدانید که این ادویه به صورت کپسول و قرص در بازار وجود دارند.

آنچه از مقاله خواص دارچین آموختیم:

دارچین یک ادویه همه کاره برای سلامتی اعضا و جوارح بدن است. خواص دارچین از سلامت دهان و دندان گرفته تا سلامت قلب و عروق را پوشش می‌دهد. این ادویه خاکی رنگ در طب سنتی ایرانی جایگاه ویژه ای دارد و دارای طبع گرم است و به همین دلیل خواص فراوانی برای آقایان و بانوان و افزایش میل جنسی در آنها دارد. در پایان این خوراکی نیز دارای عوارضی است، پس در مصرف آن اعتدال را رعایت کنید و دوز روزانه 6 گرم را در نظر بگیرید و یا اگر جزء بانوان باردار و یا شیر ده هستید حتما با پزشک تغذیه مشورت کنید.

سوالات متداول خواص دارچین:

منابع:

• www.webmd.com
• www.ncbi.nlm.nih.gov
• www.mayoclinic.org