مصرف گوشت ،سبزیجات و لبنیات تا همین چند سال قبل موضوعی عادی در سراسر کشورمان به ویژه روستاها تلقی می شد ولی با افزایش نجومی قیمت این اقلام، سبد خرید بسیاری از خانوارها از وجود آن ها تهی شده و جای خود را به نان فاقد ارزش غذایی داده است به نحوی که مصرف نان در ایران به 6برابر آمار جهانی رسیده است.
مصرف انواع و اقسام پروتئین ها و دیگر مواد مورد نیاز بدن چند سالی است به ورطه فراموشی سپرده شده است و بسیاری از مردم مجبورند به دلیل قیمت های نجومی کالاهای اساسی، فقط در اندیشه گرسنه نماندن باشند که در این میان نان به عنوان قوت غالب، انتخاب شده است.
فارغ از نتایج کوتاه و طولانی مدت اثرات عدم مصرف گوشت،مرغ ،میوه و سبزیجات گرانقیمت، کیفیت پایین و کامل نبودن نان هم مخاطرات جدی برای سلامت به همراه دارد و به گفته کارشناسان مصرف کم غلات کامل، اصلی‌ترین خطر رژیم غذایی در مرگ زودهنگام است.
مساله تاسف آور در این موضوع، کامل نبودن نان عرضه شده در نانوایی هاست، نانوایی هایی که به دلیل گرانی آرد با برچسب «آرد کامل»، فقط از آرد سهمیه ای فاقد ارزش غذایی لازم استفاده می کنند و در نتیجه نان کم خاصیت در اختیار مصرف کنند قرار می گیرد. بر همین اساس ورود جدی مسئولان به این موضوع ضروری و هرگونه اهمال کاری می تواند سلامت گروه های مختلف سنی را در معرض خطر قرار دهد.
عرضه نان کامل فقط در 4 نانوایی!
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی می گوید: طرح پخت نان کامل ( 4 درصد سبوس گیری) با هدف تامین سلامت مردم از اردیبهشت ماه امسال در 4 واحد نانوایی شهر بجنورد آغاز شده است !
دکتر سیداحمد وکیلی می افزاید: پیرو مصوبه کمیته کاری کارگروه گندم و آرد و نان استان با موضوع بررسی پخت نان کامل در سطح شهرستان ها، 4 نانوایی مورد تائید کارگروه سلامت و امنیت غذایی استان قرار گرفت. این نانوایی ها آزادپز هستند و نان با آرد کامل پخت و عرضه می شود.
وی با اشاره به فواید مصرف نان کامل، می گوید: نان سبوس دار به دلیل وجود پوسته و جوانه و داشتن فیبر، ویتامین E ، ویتامین گروه B، مواد معدنی و ترکیبات آنتی اکسیدانی یکی از بهترین گزینه‌ها برای امنیت غذایی است.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی ادامه می دهد: همچنین مصرف نان کامل احساس سیری زودهنگام، کند شدن هضم و جذب نشاسته، کاهش جذب مواد قندی و چربی ها و کاهش اکسایش لیپیدها را در پی دارد.گفتنی است در خراسان شمالی 1324 واحد نانوایی فعال است که از این تعداد 648واحد شهری و 676واحد روستایی است.
هشدار کارشناسان تغذیه
همچنین کارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشکی ایلام در این باره می گوید: نان مزایای فراوانی دارد که سبب شده است در دنیا به‌عنوان یکی از استراتژی‌های مرتبط با تغذیه برای سلامت مردم و کنترل بیماری روی آن حساب کنند.
«فتانه کاوری‌زاد» می افزاید: نان اصلی‌ترین ماده غذایی افراد جامعه است. نان خوب و کامل از بسیاری از مواد غذایی دیگر سالم‌تر و لذیذتر است و می‌توان آن را با بسیاری از مواد غذایی دیگر استفاده کرد، به همین دلیل در امنیت غذایی خانوار از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
وی ادامه می دهد: بر اساس گزارش بیماری‌ها در سال 2019، در ایران مصرف کم غلات کامل، اصلی‌ترین خطر رژیم غذایی در مرگ زودهنگام بوده به نحوی که بیش از 29هزار مرگ که حدود 7/4درصد از کل مرگ‌ها است، به دلیل بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت و برخی از سرطان‌ها بوده است.
این کارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشکی ایلام در گفتگوبا ایسنا تاکید می کند: با توجه به مصرف بالای نان در خانوارهای ایرانی که مصرف آن‌ها 6برابر آمار جهانی نان است و از این لحاظ در صدر جهان قرار دارند، در صورتی که از نان کامل استفاده شود به ویژه در خانوارهای کم درآمد علاوه بر تأمین بیش از 70درصد انرژی مورد نیاز روزانه، حدود 45درصد پروتئین، 30درصد کلسیم و بسیاری از ریزمغذی‌ها از جمله ویتامین‌های گروه ب مورد نیاز فرد تأمین می‌شود، در نتیجه قطعاً مرگ و میر و ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر نظیر بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت و سندرم متابولیک کمتر می‌شود و گامی بسیار مهم در سلامت آحاد جامعه است.
کاوری‌زاد می گوید: استفاده از نان کامل سبب بهبود عملکرد سیستم گوارش، کنترل قند خون، کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های دستگاه تنفسی، کاهش خطر ابتلا به آسم و حساسیت‌های تنفسی، تقویت سیستم ایمنی، کنترل نوسانات فشارخون و کاهش موارد سرطان می‌شود.
وی تاکید می کند: این ماده غذایی ارزشمند مزایای فراوان دیگری دارد که سبب شده است کشورهای مختلف از آن به عنوان یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های مرتبط با تغذیه، برای ارتقاء سلامت مردم و کنترل بیماری‌ها در سطح جامعه یاد کنند و بهره ببرند.