به قلم : دکتر کورش صمدپور ؛ متخصص تغذیه و رژیم درمانی
تحریریه زندگی آنلاین : اندومتریوز، اختلالی است که بافت موجود در داخل رحم به رشد خود در خارج رحم نیز ادامه می دهد. بافتی که رحم را پوشش می دهد، اندومتریوم نام دارد و نام این اختلال از همین غشا گرفته شده است.
اندومتریوز، اغلب با دردی همراه است که در ناحیه لگن شکل می گیرد و کمتر پیش می آید که اندامهای به غیر از لوله های فالوپ، تخمدان ها و یا دیواره لگنی را درگیر کند.
علائم و نشانه های این اختلال در نزدیکی سیکل قاعدگی تشدید می یابد. برخی علائم ابتلا به اندومتریوز عبارت است از:
دردهای لگنی
افرایش درد در سیکل قاعدگی و یا به هنگام مقاربت
درد حین ادرار و یا اجابت مزاج
سیکل قاعدگی شدید و یا خونریزی بین سیکل قاعدگی
خستگی
اسهال
یبوست
کمر درد
دل پیچه های شدید
در صورتی که نسبت به درمان اندومتریوز اقدامی صورت نگیرد می تواند منجر به ناباروری شود.
خطرابتلا به سرطان تخمدان و یا آدنوکارسینوما در افراد مبتلا به اندومتریوز کمی بیشتر از افراد سالم است.
درمان قطعی برای اندومتریوز وجود ندارد، اما با رعایت یک سری نکات می توان علائم این اختلال را کنترل کرد. کنترل درد، رژیم غذایی سالم و متعادل، انتخاب سبک زندگی سالم و اهمیت دادن به ورزش، از جمله این اقدامات می باشد.
بیشتربخوانید:
مواد غذایی مضر در افراد مبتلا به اندومتریوز
انتخاب سبک زندگی ناسالم می تواند بر روند پیشرفت اندومتریوز، درد ناشی از اختلال و یا نحوه کنترل آن تاثیر بگذارد. با این وجود، تحقیقات بیشتری جهت اطمینان یافتن از ارتباط میان مصرف مواد غذایی خاص و سبک زندگی با میزان پیشرفت و تشدید اندومتریوز نیاز می باشد.
عوامل زیر در تشدید اندومنریوز موثر هستند:
رژیم غذایی سرشار از چربی های ترانس. تحقیقات نشان می دهند که احتمال ابتلا به اندومتریوز در افرادی که چربی های ترانس بیشتری مصرف می کنند، بیشتر می باشد. غذاهای سرخ کرده و فرآوری شده وهمچنین فست فودها سرشار از چربی های ترانس هستند.
مصرف گوشت قرمز . مصرف زیاد گوشت قرمز احتمال ابتلا به اندومتریوز را افزایش می دهد.
گلوتن. حذف گلوتن از رژیم غذایی به کاهش درد ناشی از اندومتریوز کمک می کند.
مواد غذایی که بر روی تنظیم هورمون ها به خصوص هورمون استروژن تاثیر می گذارند، برای سلامت افراد مبتلا به اندومتریوز مناسب نمی باشند. بهتر است مصرف مواد غذایی که منجر به بروز التهاب در بدن، درد و تشدید این اختلال می شوند، تا حد امکان محدود شوند. برخی از این قبیل مواد غذایی عبارتند از:
مشروبات الکلی
کافئین
گلوتن
گوشت قرمز
چربی های ترانس و اشباع شده
مواد غذایی مفید در افراد مبتلا به اندومتریوز
بیشتربخوانید:
جهت کاهش التهاب و درد ناشی از اندومتریوز، مصرف مواد مغذی، رژیم غذایی محتوی سبزیجات و مواد گیاهی، ویتامین ها و مواد معدنی توصیه می شود. در صورت ابتلا به اندومتریوز، مصرف مواد غذایی زیر توصیه می شود:
مواد غذایی حاوی فیبر ، مانند میوه، سبزیجات و غلات کامل
مواد غذایی سرشار از آهن، مانند سبزیجات تیره، بروکلی، حبوبات، آجیل و دانه ها
مواد غذایی سرشار از اسیدهای چرب ضروری، مانند ماهی سالمون، گردو و تخم کتان
مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها ، مانند میوه و سبزیجات، پرتقال، توت، شکلات تلخ و اسفناج (
لیستی از غذاهایی که مصرف می کنید و باعث تشدید علائم اختلال می شوند را داشته باشید و برای این کار حتما با متخصص تغذیه مشورت کنید.
مصرف مکمل ها به افراد مبتلا به اندومتریوز توصیه می شود
در کنار رژیم غذایی سالم و متعادل، مصرف مکمل ها نیز به افراد مبتلا به اندومتریوز توصیه می شود، مکمل های محتوی زینک و ویتامین های A، C و E که حاوی آنتی اکسیدان هستند.
کورکومین که بخش ضد التهابی زردچوبه می باشد نیز به کنترل اندومتریوز کمک می کند. این ماده با کاهش تولید استرادیول، از پیشرفت سلول های اندومتریوم پیشگیری می کند.
تحقیقات نشان می دهند خانم هایی که ویتامین D بیشتر و محصولات لبنی بیشتری مصرف می کنند، کمتر در معرض ابتلا به اندومتریوز هستند. علاوه بر مصرف ویتامین D ، مصرف کلسیم و منیزیوم و یا مکمل ها در پیشگیری از ابتلا به اندومتریوز بسیار موثر می باشد.
بیشتربخوانید:
ورزش و سایر درمان ها
ورزش و تمرینات بدنی از جمله اقدامات موثر در کنترل علائم اندومتریوز می باشد، چرا که باعث کاهش سطح هورمون استروژن و افزایش هورمون هایی می شود که فرد احساس بهتری خواهد داشت. برخی دیگر اقدامات و درمان هایی که در کنترل این اختلال موثرند، عبارتند از:
مدیتیشن
یوگا
طب سوزنی
ماساژ
نحوه تغییر در سبک زندگی باعث کاهش علائم اندومتریوز می شود. مشاوره با متخصص تغذیه ، می تواند به کنترل این اختلال کمک کند. این نکته را در نظر داشته باشید که بدن افراد با هم تفاوت دارد، و برنامه درمانی بر اساس نیاز های بدنی افراد در نظر گرفته خواهد شد.
