بورس در احاطه ریسک‌ها

مواجهه بازار با ریسک سیستماتیک

صبح چهارشنبه، خبر شهادت رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران مخابره شد و این موضوع بر روند معاملات بورس تهران در روز گذشته سایه افکند. قابل پیش‌بینی بود که این ریسک منجر به فزونی عرضه نسبت به تقاضا شود و موجب افت نماگرهای سهامی شود که این موضوع نیز رنگ واقعیت به خود گرفت و بازار با سرخ‌پوشی همراه شد. در فروردین ماه سال‌جاری نیز در نتیجه حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق و همچنین پاسخ متقابل نظامی ایران به این حمله بازار سهام در مدار نزولی قرارگرفته بود.

بازار از دریچه آمار

درجریان معاملات روز گذشته بورس تهران، شاخص هموزن افت بیشتری نسبت به شاخص‌کل داشت و این موضوع نشانگر فشار عرضه در کلیت بازار است. شاخص‌کل فرابورس نیز در جریان معاملات آخرین روز از هفته با افت 2.69‌درصدی همراه شد. در روز گذشته،‌ هزار و 230‌میلیارد‌تومان پول حقیقی از گردونه معاملات سهام خارج شد که از 26 فروردین ماه امسال بی‌سابقه بود. ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز رقم 3‌هزار و 670‌میلیارد‌تومان را ثبت کرد.

ریسک‌های پیرامون سهام

به کرات در گزارش‌های قبلی «دنیای‌اقتصاد» در شماره‌‌‌‌‌های پیشین به تشریح عوامل ایجادکننده رکود در تالار شیشه‌ای اشاره ‌شده‌بود. قرار داشتن نرخ بهره بدون‌ریسک در سطوح بالا، بلاتکلیفی ناشی از مشخص‌نبودن کابینه و تیم اقتصادی دولت چهاردهم، بی‌‌‌‌‌اعتمادی عمومی موجود در کلیت بازار سهام، افت حاشیه سود شرکت‌ها در فصول اخیر، سیاست‌های ضدتولید نهادهای تصمیم‌ساز، تصمیمات خلق‌الساعه نهادهای مختلف که حاشیه سود شرکت‌ها را نشانه گرفته، قطعی برق در برخی صنایع (از ابتدای خرداد تقریبا 13شرکت در کدال، اطلاعیه‌‌‌‌‌هایی درخصوص محدودیت برق منتشر کرده‌اند)، عدم‌ریل‌‌‌‌‌گذاری مشخص و بلندمدت درخصوص هزینه انرژی و نرخ خوراک، تحریم و هزینه‌های تحمیل‌‌‌‌‌شده بابت آن، اختلاف دلار نیمایی با دلار بازار آزاد و تنش‌ها و منازعه‌‌‌‌‌های ایجادشده در خاورمیانه از جمله مهم‌ترین ریسک‌های بازار سهام در مقطع فعلی محسوب می‌شوند که در روز گذشته همه به حاشیه رفتند و بازار به‌طور کامل تحت‌تاثیر شهادت اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران قرارگرفت.

منفی‌‌‌‌‌شدن حباب صندوق‌های  اهرمی

روند افت حباب موجود در قیمت صندوق‌های اهرمی که از روزهای قبل آغاز شده‌بود، در روز چهارشنبه نیز ادامه داشت و در برخی از دقایق بازار دیروز، حباب کلیه صندوق‌های اهرمی منفی شد. این صندوق‌ها در جریان معاملات دیروز افت سنگینی را به‌ثبت رساندند و وخامت اوضاع به میزانی بود که دو صندوق اهرمی تازه پذیره‌‌‌‌‌نویسی‌شده در بازار به زیر قیمت پذیره‌‌‌‌‌نویسی رسیدند.

افت شاخص‌ها در مقیاس هفتگی

بورس تهران در هفته‌ای که گذشت، چهار روز معاملاتی داشت و در هرچهار روز شاخص‌کل با افت همراه شد تا ماحصل آن افت 4.93‌درصدی نماگر اصلی بازار سهام در مقیاس هفتگی باشد. همچنین در هفته‌ای که گذشت، شاخص هموزن با نزول 5.29‌درصدی همراه شد و شاخص‌کل فرابورس نیز افت 4.4‌درصدی را تجربه کرد.

رشد نرخ ارز و طلا

با انتشار اخبار شهادت رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران، قابل پیش‌بینی بود که معاملات دلار در بازار ارز با افزایش تقاضای سفته‌‌‌‌‌بازانه همراه شود و همین موضوع نیز رنگ واقعیت به خود گرفت و دلار که معاملات روز سه‌‌‌‌‌شنبه را در کانال 59‌هزار‌تومان به اتمام رسانده بود، در معاملات روز گذشته وارد کانال 60‌هزار‌تومان شد. نرخ دلار حواله اما بدون تغییر در سطح 42‌هزار و 250‌تومانی باقی‌ماند. این موضوع موجبات افزایش قیمت‌ها در بازار طلا و سکه را نیز فراهم کرد. سکه رفاه در بورس‌کالا نیز با افزایش 2.11‌درصدی همراه شد و در قیمت 42‌میلیون و 801‌هزار‌تومان، میان خریداران و فروشندگان دست به‌دست شد. کلیه صندوق‌های طلای حاضر در بازار نیز در دامنه مثبت بازگشایی شدند. افزایش قیمت طلای جهانی و دلار بازار آزاد، دو عاملی محسوب می‌شوند که سبب‌شده قیمت‌ها در بازار طلا و سکه با افزایش این‌چنینی همراه شوند. افزایش سطح ریسک‌های ژئوپلیتیک و سیستماتیک در خاورمیانه سبب‌شده تا قیمت طلا در بازار جهانی با افزایش همراه شود و اثر مثبت این موضوع در بازار طلای داخلی نیز پدیدار شده‌است.