یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان روشی را برای نگهداری زرشک ارائه کردند که به گفته آنها این روش قابلیت صادرات میوه تازه زرشک عاری از بار میکروبی و فساد را فراهم می‌کند.
مرتضی چابکی، مدیر یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک علم و فناوری خراسان جنوبی در گفت‌وگو با ایسنا، زرشک را گیاهی با خواص درمانی چون سم‌زدایی قوی و آرام بخش طبیعی و سرشار از ویتامین ب و ث و مواد مغذی دانست که به روش‌های مختلف عصاره و دمنوش و یا جوشانده و شربت خوراکی و حتی به صورت موضعی و ماسک قابل استفاده است و افزود: از دیگر فواید این محصول می‌توان به کنترل قند خون، پایین آوردن فشار خون و پاک‌سازی کبد چرب و تقویت سیستم ایمنی بدن اشاره کرد.
وی با اشاره به کیفیت زرشک‌های عرضه شده به بازار اظهار کرد: به علت نبود راهکارهای اصولی، زرشک آلوده و به همراه بار میکروبی راهی سفره‌های مردم و متاسفانه همان زرشک آلوده را صادر هم می‌کنیم و اکنون کم کردن بار میکروبی، اساسی‌ترین مشکل صادرات این محصول خاص ایران است.
چابکی، «بار میکروبی»، «کود شیمیایی»، «باقیمانده سموم» و «فلزات سنگین» را چهار مؤلفه مهم برای صادرات محصولات عنوان کرد و یادآور شد: درخت زرشک با آب و هوای خراسان جنوبی بسیار همخوانی دارد و به علت مقاوم بودن آن، 90 درصد این درختان نیاز به هیچ گونه کود شیمیایی و یا سمپاشی ندارند؛ یعنی تولید محصول کاملا ارگانیک است، ولی از سوی دیگر بعد از برداشت، زرشک با روش‌های سنتی و غیر اصولی آلوده به میکروب‌ها می‌شود.
مدیر این شرکت دانش‌بنیان به سپر دفاعی زرشک اشاره کرد و در این باره توضیح داد: سپر دفاعی زرشک این گونه است که از هنگامی که زرشک از رنگ سبز به قرمز (خونی) شروع به تبدیل شدن می‌کند، یک نوع ماده خاص و به مقدار بسیار اندک در روی دانه زرشک تراوش می‌شود که این ماده همانند سپر دفاعی مانع از فساد و کپک زرشک و آب ننداختن زرشک می‌شود.
وی اضافه کرد: ما با مطالعات چند ساله با الهام از این سپر دفاعی، زرشکی را عرضه کردیم که نیازی به سردخانه و فریز کردن ندارد. این زرشک قابلیت صادرات به صورت تازه به تمام نقاط کشور و سایر کشورها را دارد. در حالی که ایران بیش از 95 درصد از زرشک بی‌دانه دنیا را تولید می‌کند، اما با خشک کردن غیر اصولی و غیر بهداشتی آن را عرضه می‌کردیم که با بهره گیری از این روش ارائه شده از سوی ما با کمترین هزینه، زرشک ارگانیک تازه قابلیت صادرات را یافته است.
مدیر این شرکت، اساس روش نگهداری این محصول را ترکیب خاصی از خاک دانست که در دمای 110 درجه سانتی‌گراد حرارت داده و کاملا استریل است و مانع از فعال شدن باکتری‌های داخل این خاک می‌شود و ادامه داد: در مناطقی از استان در خراسان جنوبی کشاورزان درختان تنومند زرشک را از خاک درمی‌آورند و به جایش آن درختان پسته می‌نشانند، چرا که معتقدند کاشت پسته آورده بیشتری برای آنها دارد، در حالی که با این روش نوین قیمت یک کیلوگرم زرشک دان شده تازه برای صادرات برابر با سه کیلوگرم پسته است.
وی میزان تولید زرشک در استان خراسان جنوبی را حدود 90 تا 100 هزار تن در سال ذکر کرد و افزود: این حجم عظیم زرشک بین 20 روز تا یک ماه بازار را اشباع می‌کنند و به علت نبود زیرساخت‌ها و حجم بالای برداشت و احتمال فاسد شدن این یاقوت سرخ ایران زمین، زرشک تازه در مکان‌های بسیار آلوده انبار می‌شوند.
چابکی با اشاره به موضوع بارگاه زرشک (مکانی که زرشک پوفکی می‌کنند) گفت: برای فرآوری زرشک باید زمین دایره‌ای شکل (دقیقا مثل آب‌انبار) ساخته شود تا چرخش هوا با کمترین هزینه و مصرف انرژی در آن جریان داشته باشد، ضمن آنکه داخل سازه بارگاه نیز باید از کاه گل استفاده شود تا جاذب رطوبت باشد.
سردخانه‌های این محصول نیز باید به صورت دایره‌ای شکل ساخته شوند نه چهارگوش و یا مستطیل؛ درست مثل اجداد مان که یخدان‌ها و آب‌انبار باستانی را فقط و فقط به شکل دایره‌ای می‌ساختند.
