صنعت نفت و یک انتخاب کاملاً نفتی

 عصر ایران؛ علی پوریا- در میان چهره های شناخته شده کابینه؛ فردی که بهعنوان وزیر نفت پیشنهاد شده است شاید از بقیه کمنشانتر باشد. چهرهای که به دلیل درگیری مستمر در مسئولیتهای مختلف، کمتر فرصت تبلیغات رسانهای پیدا کرده است.

پاسخ به این سوال، در کنار بررسی اولویت ها و کمبودهای امروز صنعت نفت میتواند ابهامات مربوط به میزان توانمندی و احتمال موفقت این مدیر نفتی را برطرف سازد.

 

اکثر کارشناسان اذعان دارند مهمترین آفت که بزرگترین آسیب ها را به دولت سیزدهم و عملکردش وارد نمود؛ فقدان برنامه مدون حتی در قالب برنامه ریزی میان مدت بود. به همین دلیل بود که ایران که در سال 1400 به صادرکننده بنزین تبدیل شده بود ظرف کمتر از چهار سال به واردکننده این فرآورده نفتی تبدیل شد و میزان برداشت گاز کشور ار میدن گازی مثل پارس جنوبی که با قطر برابر شده بود؛ به طور متناسب افزایش نیافت و کشور با ناترازی بزرگ در بخش تولید گاز مواجه گردید. 

به نظر میرسد مدیری که در جایگاه وزیر نفت قرار میگیرد می بایست آشنا به مفاهیم و مبانی برنامه ریزی بوده و سراسر عمر وزارتش باید به برنامه ریزی نه عنوان یک تاکتیک که به عنوان یک راهبرد مقید باشد. از این رو سابقه طولانی فعالیت وزیر پیشنهادی در حوزه برنامه ریزی در بخش های مختلف وزارت نفت برگ برنده ای است که در سابقه کاری محسن پاکنژاد عیان است.

مشکل مدیریت بر وزارت نفت صرفاً محدود به برنامه نیست. اساساً منابع نفت و گاز کشور که تحت عنوان منابع هیدروکربوری شناخته میشوند نیازمند اشراف اطلاعاتی بر ماهیت فنی و کیفی منابع است به طوریکه این اشراف منجر به نظارت حداکثری و موثر بر اعمال حق حاکمیت و مالکیت عمومی بر منابع نفتی کشور شود.

لذا آشنایی با مبانی اساسی تدوین سیاست ها و برنامه ریزی راهبردی در حوزه اکتشاف، حفاری، توسعه، تولید و ازدیاد برداشت از منابع هیدروکربوری از الزامات تصدی وزارت نفت است که به نظر میرسد با توجه به عقبه اجرایی موثر؛ این مدیر پیشنهادی رئیس جمهور انتخابی مناسب در این شرایط باشد.

سابقه مدیریتی محسن پاکنژاد در شرکت بازرگانی نفت ایران (نیکو) با توجه به موقعیت این شرکت در شرایط ریسک پذیر عملیات بازرگانی نفت کشور، از این مدیر نفتی، چهرهای ساخته که بتوان انتظار داشت با حضور وی دغدغه های مربوط به حوزه صادرات نفت در شرایط تحریم تا حدی برطرف شده و با انتصابات به جا در مجموعه شرکت ملی نفت ایران، مدیریت امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران که از کلیدی ترین مدیریت های آن وزراتخانه است را احیا و با تکیه به نیروی انسانی متخصص آن مجموعه بار سنگین عملیات بازاریابی و فروش نفت را به واحد متولی آن منتقل نماید تا از این طریق موجب ارتقاء منافع کشور در بخش صادرات نفت گردد.

جنبه بسیار مهم دیگر از ویژگی های افراد متخصص که کاندید پیشنهاد به عنوان وزیر هستند، بعد مقبولیت ایشان بین کارکنان و بدنه سازمان ها است.

در مورد محسن پاکنژاد طی مدت کوتاهی که از انتشار خبر احتمال وزارت او بر نفت می گذرد، واکنش های متفاوتی ایجاد شده که عمدتاً ناظر بر پذیرش و تائید صلاحیت مدیریتی و توان ایجاد تفاهم و تعامل بین مدیران و بدنه عملیاتی صنعت نفت کشور است. موضوعی که در وزارتخانه های فنی و عملیاتی با سختی کار بالا از ضروریات در مشی مدیریتی وزیر است.

واقعیت این است که نظر مثبت روی جوانان از هر جنبه باارزش و قابل تقدیر است و با توجه به سن و سال گزینه پیشنهادی وزارت نفت، به نظر میرسد انحراف عمدهای از وعده تیم راهبری رئیس جمهور وجود ندارد و به هرحال اگرچه فعالیت به عنوان مدیر برنامه ریزی شرکت نفت مناطق مرکزی ایران، مدیر برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران، معاونت وزیر نفت در نظارت بر منابع هیدروکربوری، مدیریت در طرح های توسعه میادین گازی، مدیریت نظارت بر صادرات و مبادلات مواد نفتی، مدیریت در عالی ترین سطح در شرکت بازرگانی نفت ایران، قدری از قدرت جوانی این گزینه پیشنهادی مسعود پزشکیان کاسته اما کفه ترازوی تجربه مدیریتی و اجرایی او در بخش عملیاتی و ستادی نفت را به طور قابل قبولی سنگین کرده است.

با توجه به جمیع جوانب؛ بسیاری از فعالان بی طرف حوزه نفت و گاز گزینه پیشنهادی وزارت نفت را انتخابی مقبول و توام با خوش بینی نسبت به کارکردش ارزیابی میکنند و امیدوارند دفاعیات مستدل و برنامه های عملیاتی ایشان که به مجلس شورای اسلامی ارائه می گردد؛ مخالفان منصف را نیز به مدافعان مدیریت او در وزارت نفت تبدیل کند و نویدبخش تغییر رویکرد منفعلانه این صنعت به رویکرد فعالانه باشد.