معمای اثرگذاری حمایت 10 همتی
مریم محبی، کارشناس بازار سرمایه در مورد تزریق 10همتی به صندوق تثبیت بورس گفت: بهنظر میرسد با توجه بهعملکرد این صندوق، این تخصیص نتواند بازار سرمایه را حمایت کند و مبلغ حمایت معادل ارزش معاملات چندین روز در بازار سرمایه است. از طرف دیگر این صندوق مانند سایر ارگانها به منافع خود توجه میکند، بنابراین بهنظر نمیرسد این تصمیم، تصمیم درست و منطقی نباشد. چنانچه این مبلغ، در اختیار کارگزاریها قرارداده شود تا بهعنوان اعتبار به معاملهگران اختصاص یابد و هزینه آن برای معاملهگران بالا نباشد، این تصمیم میتواند عاقلانهتر بهنظر برسد. بهتر است بهجای اینکه این مبلغ در اختیار یک نهاد قرار بگیرد، این قدرت مالی را درمیان خریداران توزیع و اعطا شود تا سمت تقاضای بازار سرمایه تقویت شود، در صورتیکه این اعتبار به صندوق تثبیت تزریق شود، موجب قدرتمندشدن بازار سرمایه و خریداران نمیشود بلکه قدرت صندوق را افزایش میدهد.
وی درخصوص تصمیمسازمان مبنیبر کاهش ضریب صندوقهای اهرمی اضافه کرد: این موضوع، قبلا در اساسنامه صندوقها پیشبینیشده و مطابق اساسنامه صندوق اهرمی در صورتیکه ضریب اهرم صندوق بیشتر از حد تعیینشده باشد، امکان صدور واحد عادی و افزایش اهرم بیشتر برای صندوق وجود ندارد و صندوق برای صدور واحد جدید باید ضریب اهرمی خود را تا 1.5 کاهش دهد. توجه داشته باشیم که در این شرایط، الزامی به مدیر صندوق برای کاهش ضریب اهرمی درنظر گرفته نخواهد شد و صرفا مدیر صندوق، مجاز به صدور واحد عادی جدید نخواهد بود. در حالحاضر، به دلیل کاهش ارزش بازار سرمایه و متعاقبا، کاهش ارزش سهام موجود در پرتفوی برخی صندوقهای اهرمی، ضریب مربوط به برخی صندوقها، به بالاتر از 2 رسیدهاست.
محبی افزود: با درنظرگرفتن این الزام، بهنظر میرسد مدیران صندوقها بهمنظور آزادیعمل بیشتر در صدور واحدهای جدید، اقدام بهفروش برخی از سهمها کنند. با توجه به شرایط فعلی که ما از یکطرف در سمت تقاضا، شاهد عدماطمینان و اعتماد به بازار از سطح عموم و از سمت دیگر شاهد کاهش سودآوری شرکتها به دلیل شرایط سخت اقتصادی هستیم، اثر این دو مهم در قالب قیمت سهم، در بازار مشاهده میشود. افزایش فروش سهام، توسط صندوق به دلیل رعایت حد تعیینشده ضریب اهرمی، میتواند باعث افزایش میزان فروش در بازار شود، بنابراین لازم است برای این مساله استثناهایی هم مشخص شود. بهعنوان مثال، الزامهای ضریبی برای این نوع صندوقهای خاص، در شرایط متفاوت مانند دامنه نامتقارن نوسان و نزول و صود بازار متفاوت باشد. در مجموع، تصویب پیشنهاد فعلی مبنیبر کاهش ضریب اهرمیها، در نهایت میتواند منجر به افزایش فشار فروش سهام توسط صندوقهای اهرمی شود.
مطالبات بورس از کابینه جدید
احسان رضاپور، کارشناس بازار سرمایه درخصوص حمایت 10همتی بانکمرکزی گفت: از آنجاکه شاهد رسیدن شاخص به محدوده دومیلیون واحدی و نفوذ به سطوح پایینتر بودیم، انتقادات و واکنشها نسبت به وضعیت بازار سرمایه افزایش پیدا کرد. این موضوع طبیعتا به واسطه شرایط ارزش دارایی شرکتها باعثشده تا گروهی از سرمایهگذاران ورود ارکان حاکمیتی به بازار را جدیتر دنبال کنند. همانطور که شاهد بودیم سایر کشورها وقتی بازار دچار ترس و هیجان شدید میشود، سیستمهای اقتصادی با حمایت از بازار سرمایه سعی میکنند تا اعتماد به بازار آسیب نبیند و از اولولیت خارج نشود. از آنجاکه در سه سالاخیر برای کشور ما این موضوع رخ نداده و بازار سرمایه آسیب شدیدی دیده، با تغییر کابینه انتظار از دولت افزایش پیدا کرده، هرچند که این کابینه مستقر نشدهاست.
اقدامات اصلاحی مانند کاهش فاصله نرخ ارز نیما و آزاد و خروج فولادیها از تور نیما، باعث شد کمی نسبت به آینده خوشبین باشیم. با توجه به اینکه ارزش معاملات در سطوح پایینی قرار دارد، تزریق و حمایتهای جزئی هم باعث میشود بازار سرمایه از حالت ترس خارج شود و انتظارات را تغییر دهد و این موضوع را پس از انتشار اخبار مثبت در برخی از سهمها شاهد بودیم. همچنین انتشار اوراقتبعی انتظار برخی از افراد برای کسب بازدهی حداقلی از بازار سرمایه را تحتتاثیر مثبت قراردادهاست. این موارد در کنار یکدیگر باعثشده تا بازار روند رو به بهبودی را طی کند. نکاتی که در مورد کاهش ضریب اهرم صندوقهای اهرمی مطرحشده بود، ناشی از صحبتهای فعالان بازار سرمایه در جلسه تخصصی در این زمینه بود و تاکنون هیچ بحث و تصمیم جدیای در این زمینه گرفته نشدهاست.
در صورتیکه صندوق، ضریب اهرمی را کاهش دهد، باید سهام خود را بهفروش برساند و این امر منجر به ایجاد فشار فروش خواهد شد، بدین وسیله گروهی از فعالان بازار این موضوع را یک مولفه منفی برداشت کردند و باعث شد که روی بازار سرمایه در روز سهشنبه اثر منفی داشتهباشد، اما موضوع مهم این است که هنوز تصمیمی در این رابطه گرفته نشدهاست و بعید بهنظر میرسد این تصمیم اگر اجرایی هم شود، تاثیر منفی زیادی روی بازار داشتهباشد، چراکه در صورت کمرنگشدن ریسکهای سیاسی و نظامی، در کنار تزریق 10همتی و استقرار کابینه جدید، میتواند حضور خریداران حقیقی را جدیتر کند و انتظار منفی و نگرانکنندهای در محدوده شاخص دومیلیونی بهنظر نمیرسد.
وی افزود: باید درنظر داشت که مجموعه تصمیمات حمایتی باید بتواند احساس بازندهبودن را بهفروشندگان بدهد و بازار را از حالت رکودی و کمرمقی خارج کند تا بتواند ورود پول را به بازار سرمایه که نسبت به سایر بازارها ارزندهتر است، قدرت ببخشد. با توجه به اینکه چالشهای متفاوتی مانند انتخابات آمریکا بازار سرمایه را در آینده تهدید میکند، امید است که کابینه جدید، تمام موانعی که به رقابت صنایع در کشور و منطقه آسیبزده، برطرف کند و با تصمیمات اثرگذار و مهم، در کنار اقدامات حمایتی، جذابیت را به بازار سرمایه بازگرداند.